της δημοσιογράφουΕυαγγελίας Γουρνή
Η γεωγραφική θέση της Ρόδου αποτελεί σταυροδρόμι ανάμεσα στην ανατολή και τη δύση… Την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Η ιστορία της πανάρχαια και πολύ ενδιαφέρουσα μιας και πάντα κατάφερνε να συνδυάσει στοιχεία όλων αυτών των πολιτισμών.
Σύμφωνα με την μυθολογία, η Ρόδη σύμφωνα ήταν η μεγαλύτερη από τις Ωκεανίδες, κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος. Αργότερα, θεωρήθηκε κόρη του Ποσειδώνα και της Άλιας, ή ακόμα του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης. Όπως και να έχει, όμως, η Ρόδη παντρεύτηκε τον Θεό Ήλιο και έδωσε το όνομά της στο νησί της Ρόδου, το οποίο αυτή και ο Ήλιος προστάτευαν και φυσικά βρισκόταν το κέντρο της λατρείας της.
Μινωικός πολιτισμός
Αρκετοί Μινωίτες εγκαταστάθηκαν στη Ρόδο από τη γειτονική Κρήτη, ενώ το νησί, στη συνέχεια, κατοικήθηκε από τους Αχαιούς που προέρχονταν από διάφορες πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπως οι Μυκήνες, η Αττική και το Άργος. Τον 11 αιώνα π.Χ. στη Ρόδο εγκαταστάθηκαν οι Δωριείς και ιδρύουν τις τρεις ισχυρότερες πόλεις του νησιού, τη Λίνδο, την Ιαλυσό και την Κάμιρο, οι οποίες μαζί με την Αλικαρνασσό, την Κω και την Κνίδο αποτελούσαν τη «Δωρική Εξάπολη».
Η Ρόδος αυτή την περίοδο γνωρίζει μεγάλη ακμή και εδραιώνει την ισχύ του σε όλη την Μεσόγειο με πανίσχυρο εμπορικό στόλο, οι Ροδίτες αποκτούν μεγάλη αποικιστική δύναμη τόσο στη γειτονική Μικρά Ασία, όσο και στις ακτές της Ισπανίας της Γαλλία και στη Σικελία.
Τα χρυσά χρόνια & οι περσικοί πόλεμοι
Το 408 π.Χ. οι τρεις πόλεις – κράτη Ιαλυσός, Κάμιρος και Λίνδος ενώνουν τις δυνάμεις τους και δημιουργούν κοινή πρωτεύουσα την Ρόδο. Η πόλη άνθισε πνευματικά, εμπορικά, οικονομικά, και συμμάχησε με τον Πτολεμαίο Σωτήρα της Αιγύπτου.
Το 357 π.Χ. το νησί κατέκτησε ο Μαύσωλος, ενώ στην συνέχεια κατακτήθηκε από τους Πέρσες το 340 π.Χ. και τελικά από τον Μέγα Αλέξανδρο το 332 π.Χ. Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η αυτοκρατορία του μοιράστηκε ανάμεσα στους 3 ισχυρότερους στρατηγούς του: τον Πτολεμαίο, τον Σέλευκο και τον Αντίγονο, που δημιούργησαν και τις ομώνυμες δυναστείες.
Οι Ρόδιοι στάθηκαν στο πλευρό των Πτολεμαίων, όμως, το 305 π.Χ. οι Αντιγονίδες της Μακεδονίας, ανταγωνιστές των Πτολεμαίων, θέλησαν να σπάσουν την συμμαχία της Ρόδου με τους Πτολεμαίους, κι έστειλαν τον Δημήτριο Πολιορκητή με 40.000 στρατιώτες και προηγμένη για την εποχή πολεμική τεχνολογία, για να κατακτήσει την Ρόδο. Παρόλα αυτά, οι Ρόδιοι κατάφεραν να τον νικήσουν και σε ανάμνηση αυτής της νίκης τους έκτισαν τον Κολοσσό της Ρόδου, ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας.
Ο Κολοσσός της Ρόδου
Όταν ο Δημήτριος ο πολιορκητή έφυγε νικημένος από το νησί, οι Ρόδιοι θεώρησαν ότι μεγάλο μερίδιο στην νίκη τους είχε ο θεός Ήλιος που ήταν και προστάτης τους. ποφάσισαν λοιπόν να τον τιμήσουν με ένα άγαλμα που θα μίλαγε για αυτό ολόκληρη η ανθρωπότητα. Οι Ρόδιοι πούλησαν (300 τάλαντα) τις πολιορκητικές μηχανές του Δημητρίου και έκαμαν το άγαλμα που η κατασκευή του κράτησε 12 χρόνια (από το 292 έως το 280 π.Χ.). Την κατασκευή του την ανέθεσαν στον γλύπτη Χάρη από την Λίνδο που είχε μαθητεύσει στον περίφημο γλύπτη Λύσιππο.
Λέγεται ότι το άγαλμα είχε ύψος μεγαλύτερο από 32 μέτρα και ήταν στημένο στην είσοδο του λιμανιού της αρχαίας πόλης της Ρόδου (Μανδράκι), με τα πλοία να περνούν κάτω από τα ανοικτά σκέλη του. Πιθανότατα κρατούσε αναμμένο πυρσό ή σπαθί ή κάτι παρόμοιο στο σηκωμένο χέρι του.
Το 226 π.Χ. ένας δυνατός σεισμός χτύπησε την Ρόδο, η πόλη υπέστη σοβαρότατες ζημιές και το άγαλμα του Κολοσσού κατέρρευσε αλλά δεν το ξαναέστησαν φοβούμενοι κάποιο χρησμό. Εννιά αιώνες έμεινε πεσμένος ο Κολοσσός ώσπου το 653 μ.Χ. τον πήρε ο χαλίφης Αράβων Μωαβίας, και το πούλησε για χαλκό σε έναν Εβραίο από την Έδεσσα που χρειάστηκε 900 καμήλες για να τον μεταφέρει.
Μινωικός πολιτισμός
Αρκετοί Μινωίτες εγκαταστάθηκαν στη Ρόδο από τη γειτονική Κρήτη, ενώ το νησί, στη συνέχεια, κατοικήθηκε από τους Αχαιούς που προέρχονταν από διάφορες πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπως οι Μυκήνες, η Αττική και το Άργος. Τον 11 αιώνα π.Χ. στη Ρόδο εγκαταστάθηκαν οι Δωριείς και ιδρύουν τις τρεις ισχυρότερες πόλεις του νησιού, τη Λίνδο, την Ιαλυσό και την Κάμιρο, οι οποίες μαζί με την Αλικαρνασσό, την Κω και την Κνίδο αποτελούσαν τη «Δωρική Εξάπολη».
Η Ρόδος αυτή την περίοδο γνωρίζει μεγάλη ακμή και εδραιώνει την ισχύ του σε όλη την Μεσόγειο με πανίσχυρο εμπορικό στόλο, οι Ροδίτες αποκτούν μεγάλη αποικιστική δύναμη τόσο στη γειτονική Μικρά Ασία, όσο και στις ακτές της Ισπανίας της Γαλλία και στη Σικελία.
Τα χρυσά χρόνια & οι περσικοί πόλεμοι
Το 408 π.Χ. οι τρεις πόλεις – κράτη Ιαλυσός, Κάμιρος και Λίνδος ενώνουν τις δυνάμεις τους και δημιουργούν κοινή πρωτεύουσα την Ρόδο. Η πόλη άνθισε πνευματικά, εμπορικά, οικονομικά, και συμμάχησε με τον Πτολεμαίο Σωτήρα της Αιγύπτου.
Το 357 π.Χ. το νησί κατέκτησε ο Μαύσωλος, ενώ στην συνέχεια κατακτήθηκε από τους Πέρσες το 340 π.Χ. και τελικά από τον Μέγα Αλέξανδρο το 332 π.Χ. Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η αυτοκρατορία του μοιράστηκε ανάμεσα στους 3 ισχυρότερους στρατηγούς του: τον Πτολεμαίο, τον Σέλευκο και τον Αντίγονο, που δημιούργησαν και τις ομώνυμες δυναστείες.
Οι Ρόδιοι στάθηκαν στο πλευρό των Πτολεμαίων, όμως, το 305 π.Χ. οι Αντιγονίδες της Μακεδονίας, ανταγωνιστές των Πτολεμαίων, θέλησαν να σπάσουν την συμμαχία της Ρόδου με τους Πτολεμαίους, κι έστειλαν τον Δημήτριο Πολιορκητή με 40.000 στρατιώτες και προηγμένη για την εποχή πολεμική τεχνολογία, για να κατακτήσει την Ρόδο. Παρόλα αυτά, οι Ρόδιοι κατάφεραν να τον νικήσουν και σε ανάμνηση αυτής της νίκης τους έκτισαν τον Κολοσσό της Ρόδου, ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας.
Ο Κολοσσός της Ρόδου
Όταν ο Δημήτριος ο πολιορκητή έφυγε νικημένος από το νησί, οι Ρόδιοι θεώρησαν ότι μεγάλο μερίδιο στην νίκη τους είχε ο θεός Ήλιος που ήταν και προστάτης τους. ποφάσισαν λοιπόν να τον τιμήσουν με ένα άγαλμα που θα μίλαγε για αυτό ολόκληρη η ανθρωπότητα. Οι Ρόδιοι πούλησαν (300 τάλαντα) τις πολιορκητικές μηχανές του Δημητρίου και έκαμαν το άγαλμα που η κατασκευή του κράτησε 12 χρόνια (από το 292 έως το 280 π.Χ.). Την κατασκευή του την ανέθεσαν στον γλύπτη Χάρη από την Λίνδο που είχε μαθητεύσει στον περίφημο γλύπτη Λύσιππο.
Λέγεται ότι το άγαλμα είχε ύψος μεγαλύτερο από 32 μέτρα και ήταν στημένο στην είσοδο του λιμανιού της αρχαίας πόλης της Ρόδου (Μανδράκι), με τα πλοία να περνούν κάτω από τα ανοικτά σκέλη του. Πιθανότατα κρατούσε αναμμένο πυρσό ή σπαθί ή κάτι παρόμοιο στο σηκωμένο χέρι του.
Το 226 π.Χ. ένας δυνατός σεισμός χτύπησε την Ρόδο, η πόλη υπέστη σοβαρότατες ζημιές και το άγαλμα του Κολοσσού κατέρρευσε αλλά δεν το ξαναέστησαν φοβούμενοι κάποιο χρησμό. Εννιά αιώνες έμεινε πεσμένος ο Κολοσσός ώσπου το 653 μ.Χ. τον πήρε ο χαλίφης Αράβων Μωαβίας, και το πούλησε για χαλκό σε έναν Εβραίο από την Έδεσσα που χρειάστηκε 900 καμήλες για να τον μεταφέρει.
Ρωμαϊκή Περίοδος
Η πόλη της Ρόδου σταματάει να είναι ανεξάρτητη το 164 π.Χ. όταν περνάει υπό την Ρωμαϊκή κατοχή και γίνεται επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο μέχρι τον 1ο αιώνα μ.Χ., η Ρόδος διατήρησε σε μεγάλο βαθμό το μεγαλείο της και εξελίχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα γνώσης, επιστήμης και τέχνης.
Βυζαντινή περίοδος & αραβικές επιδρομές
Στην διάρκεια της πρώιμης Χριστιανικής περιόδου (330-650 μ.Χ.), η Ρόδος αποτελούσε κομμάτι της εκχριστιανισμένης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που είναι ευρύτερα γνωστή ως Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Αν και, πλέον, δεν ήταν σημαντική και ακμάζουσα όσο στο παρελθόν, η Ρόδος διατέλεσε ως επισκοπική έδρα και είχε σημαντικό αριθμό εκκλησιών, ανάμεσα τους και βασιλικές εντυπωσιακών διαστάσεων.
Τον 7ο αιώνα κάνουν την εμφάνιση τους στην Μεσόγειο οι Άραβες, οι οποίοι και επιτέθηκαν στη Ρόδο και την κατέλαβαν για μερικές δεκαετίες. Στους αιώνες που ακολούθησαν, η πόλη συρρικνώθηκε σε μέγεθος και οχυρώθηκε με νέα τείχη. Ταυτόχρονα, χωρίστηκε σε δύο ζώνες, μια για την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία και μια για τους «λαϊκούς».
Η περίοδος των Ιπποτών
Το 1307, οι Γενουάτες κατείχαν το νησί της Ρόδου μαζί με άλλα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Αδύναμοι, όμως, να αντιμετωπίσουν την τουρκική προέλαση, το πούλησαν μαζί με την Κω και τη Λέρο στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ (Ιωαννίτες ιππότες), οι οποίοι μετακινήθηκαν στο νησί από την Κύπρο το 1309. Όταν οι Ιωαννίτες έφτασαν στη Ρόδο περιλάμβαναν τις «Γλώσσες» της Γαλλίας, Αγγλίας, Γερμανίας, Ισπανίας (Καστίλη - Αραγονία), Ιταλίας, Προβηγκίας και Ωβέρνης.
Κατά την διάρκεια της παραμονής των Ιπποτών στη Ρόδο, οι οχυρώσεις επεκτάθηκαν, εκσυγχρονίσθηκαν και συνεχώς ενισχύονταν. Ένα νοσοκομείο, ένα παλάτι, αρκετές εκκλησίες ήταν ορισμένα από τα πολλά δημόσια κτίρια τα οποία αναγέρθηκαν την εποχή αυτή. Τα κτίρια αυτά αποτελούν αξιοσημείωτα παραδείγματα της Γοτθικής και Αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής.
Οι περισσότεροι από τους δρόμους της Μεσαιωνικής πόλης συμπίπτουν με τους δρόμους της αρχαίας πόλης ενώ διατηρήθηκε η διαίρεση της πόλης σε δύο ζώνες με ένα εσωτερικό τείχος. Το βόρειο τμήμα το οποίο ήταν γνωστό ως Chastel, όπου βρισκόταν το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, ο καθολικός καθεδρικός ναός και η κατοικία του καθολικού επισκόπου, οι κατοικίες των Ιπποτών, ένα νοσοκομείο κ.α. Το νότιο τμήμα γνωστό ως ville, ήταν η περιοχή όπου ζούσαν οι λαϊκοί και περιλάμβανε την αγορά, τις συναγωγές, τις εκκλησίες καθώς και τα δημόσια και εμπορικά κτίρια.
Το τάγμα στη Ρόδο διατηρούσε ένα πολύ καλά οργανωμένο αρχείο το οποίο περιλάμβανε έγγραφα που είχαν εκδοθεί από τις διοικητές αρχές, αλληλογραφία, νομικά έγγραφα κ.α. Το αρχείο αυτό διατηρείται έως τις μέρες μας και σώζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Μάλτας. Για δύο περίπου αιώνες οι Ιωαννίτες κατάφεραν να οργανώσουν το νησί σε ένα ουσιαστικά ανεξάρτητο κρατίδιο και να αλλάξουν την όψη και το χαρακτήρα του, ενώ η Ρόδος μεταβλήθηκε έτσι σε έναν από τους προμαχώνες της Δύσης κατά της τουρκικής επέκτασης.
Η πόλη της Ρόδου σταματάει να είναι ανεξάρτητη το 164 π.Χ. όταν περνάει υπό την Ρωμαϊκή κατοχή και γίνεται επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο μέχρι τον 1ο αιώνα μ.Χ., η Ρόδος διατήρησε σε μεγάλο βαθμό το μεγαλείο της και εξελίχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα γνώσης, επιστήμης και τέχνης.
Βυζαντινή περίοδος & αραβικές επιδρομές
Στην διάρκεια της πρώιμης Χριστιανικής περιόδου (330-650 μ.Χ.), η Ρόδος αποτελούσε κομμάτι της εκχριστιανισμένης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που είναι ευρύτερα γνωστή ως Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Αν και, πλέον, δεν ήταν σημαντική και ακμάζουσα όσο στο παρελθόν, η Ρόδος διατέλεσε ως επισκοπική έδρα και είχε σημαντικό αριθμό εκκλησιών, ανάμεσα τους και βασιλικές εντυπωσιακών διαστάσεων.
Τον 7ο αιώνα κάνουν την εμφάνιση τους στην Μεσόγειο οι Άραβες, οι οποίοι και επιτέθηκαν στη Ρόδο και την κατέλαβαν για μερικές δεκαετίες. Στους αιώνες που ακολούθησαν, η πόλη συρρικνώθηκε σε μέγεθος και οχυρώθηκε με νέα τείχη. Ταυτόχρονα, χωρίστηκε σε δύο ζώνες, μια για την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία και μια για τους «λαϊκούς».
Η περίοδος των Ιπποτών
Το 1307, οι Γενουάτες κατείχαν το νησί της Ρόδου μαζί με άλλα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Αδύναμοι, όμως, να αντιμετωπίσουν την τουρκική προέλαση, το πούλησαν μαζί με την Κω και τη Λέρο στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ (Ιωαννίτες ιππότες), οι οποίοι μετακινήθηκαν στο νησί από την Κύπρο το 1309. Όταν οι Ιωαννίτες έφτασαν στη Ρόδο περιλάμβαναν τις «Γλώσσες» της Γαλλίας, Αγγλίας, Γερμανίας, Ισπανίας (Καστίλη - Αραγονία), Ιταλίας, Προβηγκίας και Ωβέρνης.
Κατά την διάρκεια της παραμονής των Ιπποτών στη Ρόδο, οι οχυρώσεις επεκτάθηκαν, εκσυγχρονίσθηκαν και συνεχώς ενισχύονταν. Ένα νοσοκομείο, ένα παλάτι, αρκετές εκκλησίες ήταν ορισμένα από τα πολλά δημόσια κτίρια τα οποία αναγέρθηκαν την εποχή αυτή. Τα κτίρια αυτά αποτελούν αξιοσημείωτα παραδείγματα της Γοτθικής και Αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής.
Οι περισσότεροι από τους δρόμους της Μεσαιωνικής πόλης συμπίπτουν με τους δρόμους της αρχαίας πόλης ενώ διατηρήθηκε η διαίρεση της πόλης σε δύο ζώνες με ένα εσωτερικό τείχος. Το βόρειο τμήμα το οποίο ήταν γνωστό ως Chastel, όπου βρισκόταν το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, ο καθολικός καθεδρικός ναός και η κατοικία του καθολικού επισκόπου, οι κατοικίες των Ιπποτών, ένα νοσοκομείο κ.α. Το νότιο τμήμα γνωστό ως ville, ήταν η περιοχή όπου ζούσαν οι λαϊκοί και περιλάμβανε την αγορά, τις συναγωγές, τις εκκλησίες καθώς και τα δημόσια και εμπορικά κτίρια.
Το τάγμα στη Ρόδο διατηρούσε ένα πολύ καλά οργανωμένο αρχείο το οποίο περιλάμβανε έγγραφα που είχαν εκδοθεί από τις διοικητές αρχές, αλληλογραφία, νομικά έγγραφα κ.α. Το αρχείο αυτό διατηρείται έως τις μέρες μας και σώζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Μάλτας. Για δύο περίπου αιώνες οι Ιωαννίτες κατάφεραν να οργανώσουν το νησί σε ένα ουσιαστικά ανεξάρτητο κρατίδιο και να αλλάξουν την όψη και το χαρακτήρα του, ενώ η Ρόδος μεταβλήθηκε έτσι σε έναν από τους προμαχώνες της Δύσης κατά της τουρκικής επέκτασης.
Οι Τουρκικές εκστρατείες
Οι Τούρκοι, νέοι κατακτητές της ευρύτερης περιοχής από το 1453 και την πτώση της Κωνσταντινούπολης, θεωρούσαν το χριστιανικό προγεφύρωμα της Ρόδου ως αγκάθι για την επέκταση της αυτοκρατορίας τους και θέτουν ως στόχο την κατάληψη του νησιού. Το 1480 οι Τούρκοι κάνουν την πρώτη απόπειρα για να την καταλάβουν αποβιβάζοντας στο νησί δύναμη 70.000 ανδρών και άρχισαν την πολιορκία του πανίσχυρου κάστρου της. Η πολιορκία κράτησε δύο μήνες, αλλά η πόλη αντιστάθηκε με στρατιωτικό ηγέτη τον μέγα μάγιστρο Pierre de Aubusson.
Τελικά, το καλοκαίρι του 1522 πραγματοποίησαν νέα εκστρατεία κατά της Ρόδου με την εκστρατευτική τους δύναμη, αυτή τη φορά, να αποτελείτε από 700 πλοία και 200.000 άνδρες, ενώ επικεφαλής ήταν ο ίδιος ο σουλτάνος, ο Σουλεϊμάν Β' ο Μεγαλοπρεπής. Πολιόρκησαν την πόλη από στερεά και θάλασσα για 6 μήνες και παρά τις τρομακτικές τους απώλειες επιμένουν στην πολιορκία. Τελικά οι Ιωαννίτες, καταλαβαίνοντας ότι δεν θα μπορούσαν να κρατήσουν το κάστρο για πολύ ακόμα, ήρθαν σε συμφωνία με τους πολιορκητές για να αποχωρήσουν. Στις 2 Ιανουαρίου 1523, οι Ιωαννίτες ιππότες μαζί με 4.000 Έλληνες κατοίκους του νησιού το εγκατέλειψαν και κατέφυγαν στην Κρήτη.
Η περίοδος της Οθωμανικής κυριαρχίας
Οι Τούρκοι με την εδραίωση τους στο νησί και την πόλη της Ρόδου, ανάγκασαν όλους τους Έλληνες που έμεναν μέσα στα τείχη να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να εγκατασταθούν έξω από αυτά, για το φόβο τυχόν εξέγερσής τους. Έτσι σχηματίστηκαν διάφορες συνοικίες, τα μαράσια, που απλώθηκαν γύρω από τα τείχη και αποτέλεσαν τη βάση της νέας πόλης. Στο εσωτερικό των τειχών έμεναν μόνο οι Τούρκοι με τις οικογένειές τους.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, το παλάτι του μεγάλου μάγιστρου έγινε φυλακή, ενώ οι περισσότερες εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά με κάποι από αυτά που σώζονται μέχρι σήμερα να ξεχωρίζουν: το τζαμί του Σουλεϊμάν Β' του Μεγαλοπρεπούς, του Ιμπραήμ πασά (1531), το Ντεμιρλί τζαμί (παλιά βυζαντινή εκκλησία) και το τζαμί του Ρεΐς Μουράτ (η λατινική εκκλησία του Αγίου Ιωάννη).
Η Ιταλοκρατούμενη Ρόδος
Τα ιταλικά στρατεύματα κατέλαβαν τα Δωδεκάνησα και το νησί της Ρόδου το 1912 και το 1923 η Ιταλία ίδρυσε μια αποικία, τα ιταλικά νησιά του Αιγαίου. Οι Ιταλοί κατεδάφισαν τα σπίτια που είχαν κτιστεί πάνω και παραπλεύρως των τειχών κατά την Οθωμανική περίοδο, διατήρησαν τα εναπομείναντα στοιχεία της περιόδου των Ιπποτών ενώ αφαίρεσαν όλες τις Οθωμανικές προσθήκες. Ταυτόχρονα, επανοικοδόμησαν το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου. Τέλος, ίδρυσαν ένα ινστιτούτο για την μελέτη της Ιστορίας και του Πολιτισμού της περιοχής.
Η ενσωμάτωση στην Ελλάδα & τα νεότερα χρόνια
Η Συνθήκη των Παρισίων έθεσε τέρμα στην ξένη κατοχή και στις 7 Μαρτίου 1948 η Ρόδος μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα ενσωματώνεται πάλι στην Ελλάδα.Η πόλη της Ρόδου αναπτύχθηκε ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 1990 και τα πρώτα χρόνια του νέου αιώνα αποτελώντας έναν τουριστικό προορισμό που τα διαθέτει όλα. Το 1988, η παλιά πόλη της Ρόδου ανακηρύχθηκε από την UNESCO Πόλη Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Οι Τούρκοι, νέοι κατακτητές της ευρύτερης περιοχής από το 1453 και την πτώση της Κωνσταντινούπολης, θεωρούσαν το χριστιανικό προγεφύρωμα της Ρόδου ως αγκάθι για την επέκταση της αυτοκρατορίας τους και θέτουν ως στόχο την κατάληψη του νησιού. Το 1480 οι Τούρκοι κάνουν την πρώτη απόπειρα για να την καταλάβουν αποβιβάζοντας στο νησί δύναμη 70.000 ανδρών και άρχισαν την πολιορκία του πανίσχυρου κάστρου της. Η πολιορκία κράτησε δύο μήνες, αλλά η πόλη αντιστάθηκε με στρατιωτικό ηγέτη τον μέγα μάγιστρο Pierre de Aubusson.
Τελικά, το καλοκαίρι του 1522 πραγματοποίησαν νέα εκστρατεία κατά της Ρόδου με την εκστρατευτική τους δύναμη, αυτή τη φορά, να αποτελείτε από 700 πλοία και 200.000 άνδρες, ενώ επικεφαλής ήταν ο ίδιος ο σουλτάνος, ο Σουλεϊμάν Β' ο Μεγαλοπρεπής. Πολιόρκησαν την πόλη από στερεά και θάλασσα για 6 μήνες και παρά τις τρομακτικές τους απώλειες επιμένουν στην πολιορκία. Τελικά οι Ιωαννίτες, καταλαβαίνοντας ότι δεν θα μπορούσαν να κρατήσουν το κάστρο για πολύ ακόμα, ήρθαν σε συμφωνία με τους πολιορκητές για να αποχωρήσουν. Στις 2 Ιανουαρίου 1523, οι Ιωαννίτες ιππότες μαζί με 4.000 Έλληνες κατοίκους του νησιού το εγκατέλειψαν και κατέφυγαν στην Κρήτη.
Η περίοδος της Οθωμανικής κυριαρχίας
Οι Τούρκοι με την εδραίωση τους στο νησί και την πόλη της Ρόδου, ανάγκασαν όλους τους Έλληνες που έμεναν μέσα στα τείχη να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να εγκατασταθούν έξω από αυτά, για το φόβο τυχόν εξέγερσής τους. Έτσι σχηματίστηκαν διάφορες συνοικίες, τα μαράσια, που απλώθηκαν γύρω από τα τείχη και αποτέλεσαν τη βάση της νέας πόλης. Στο εσωτερικό των τειχών έμεναν μόνο οι Τούρκοι με τις οικογένειές τους.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, το παλάτι του μεγάλου μάγιστρου έγινε φυλακή, ενώ οι περισσότερες εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά με κάποι από αυτά που σώζονται μέχρι σήμερα να ξεχωρίζουν: το τζαμί του Σουλεϊμάν Β' του Μεγαλοπρεπούς, του Ιμπραήμ πασά (1531), το Ντεμιρλί τζαμί (παλιά βυζαντινή εκκλησία) και το τζαμί του Ρεΐς Μουράτ (η λατινική εκκλησία του Αγίου Ιωάννη).
Η Ιταλοκρατούμενη Ρόδος
Τα ιταλικά στρατεύματα κατέλαβαν τα Δωδεκάνησα και το νησί της Ρόδου το 1912 και το 1923 η Ιταλία ίδρυσε μια αποικία, τα ιταλικά νησιά του Αιγαίου. Οι Ιταλοί κατεδάφισαν τα σπίτια που είχαν κτιστεί πάνω και παραπλεύρως των τειχών κατά την Οθωμανική περίοδο, διατήρησαν τα εναπομείναντα στοιχεία της περιόδου των Ιπποτών ενώ αφαίρεσαν όλες τις Οθωμανικές προσθήκες. Ταυτόχρονα, επανοικοδόμησαν το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου. Τέλος, ίδρυσαν ένα ινστιτούτο για την μελέτη της Ιστορίας και του Πολιτισμού της περιοχής.
Η ενσωμάτωση στην Ελλάδα & τα νεότερα χρόνια
Η Συνθήκη των Παρισίων έθεσε τέρμα στην ξένη κατοχή και στις 7 Μαρτίου 1948 η Ρόδος μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα ενσωματώνεται πάλι στην Ελλάδα.Η πόλη της Ρόδου αναπτύχθηκε ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 1990 και τα πρώτα χρόνια του νέου αιώνα αποτελώντας έναν τουριστικό προορισμό που τα διαθέτει όλα. Το 1988, η παλιά πόλη της Ρόδου ανακηρύχθηκε από την UNESCO Πόλη Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
