Tuesday, 03 December 2024, 19:18

Αθήνα: 12°C

    ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ

    Δεν μπορείς να ισχυριστείς ότι γνωρίζεις έναν τόπο αν πρώτα δεν έχεις γνωρίσει την ιστορία του

    Ιστορική αναδρομή Σκιάθος: Γνωριμία με το νησί του Παπαδιαμάντη

    Ιστορική αναδρομή Σκιάθος: Γνωριμία με το νησί του Παπαδιαμάντη

    Ευαγγελίας Γουρνή
    της δημοσιογράφουΕυαγγελίας Γουρνή
    Η Σκιάθος πρωτοκατοικήθηκε από τους Πελασγούς, οι οποίοι και της έδωσαν αυτό το όνομα λόγω της άπλετης σκιάς που πρόσφεραν τα δένδρα της. Βέβαια, μία άλλη άποψη θέλει το νησί να ονομάστηκε έτσι εξαιτίας της γεωγραφικής του θέσης, καθώς βρίσκεται στη σκιά του Αγίου Όρους. Πάντως, η Σκιάθος είναι - ίσως- το μόνο ελληνικό νησί που διατηρεί το ίδιο όνομα στο πέρασμα των αιώνων.
    Μετά τους Πελασγούς, στο νησί ήρθαν οι Κρήτες, οι οποίοι και έφεραν την καλλιέργεια της ελιάς και του αμπελιού. Η ιστορία της Σκιάθου διαθέτει πολλές διακυμάνσεις, πέρασε χρόνια ακμής αλλά και παρακμής, αλλά κατάφερνε να στέκεται αγέρωχη…

    Αρχαϊκά χρόνια
    Τον 7ο αιώνα οι Χαλκιδείς σε κάποια από τις εκστρατείες τους για να ιδρύσουν αποικίες στην Χαλκιδική,  κατέκτησαν  το νησί και έκτισαν  στα νοτιοανατολικά του λιμανιού πόλη οχυρωμένη με τείχος που  κατασκεύασαν  από πελώριους μαρμάρινους λίθους και ήταν προστατευμένη από εχθρικές επιδρομές.

    Νεοκλασικά χρόνια
    Κατά τους Περσικούς Πολέμους η Σκιάθος βοήθησε τους Έλληνες, στην μάχη του Αρτεμισίου – 480 π.Χ.- λέγεται ότι ειδοποίησαν τους Έλληνες με πυρσούς για την κατάβαση των Περσών, και συμμετείχε στην Α' Αθηναϊκή Συμμαχία για την καλύτερη αντιμετώπιση της περσικής απειλής.

    Η επικράτηση των Σπαρτιατών στον Πελοποννησιακό πόλεμο (404 π.Χ.) φέρνει την Σκιάθο υπό την επιρροή τους και το πολίτευμα γίνεται ολιγαρχικό. Με την Ανταλκίδειο ειρήνη, το 386 π.Χ., η Σκιάθος γίνεται ανεξάρτητη αλλά για μικρό χρονικό διάστημα μιας και οι Σπαρτιάτες μετά από λίγο επιστρέφουν. Το 378 π.Χ. με την σύσταση της Β' Αθηναϊκής συμμαχίας η Σκιάθος τάσσεται στο πλευρό της Αθήνας, ακμάζει και κόβει ακόμα και δικά της χάλκινα νομίσματα.

    Το νησί στην συνέχεια αποτελεί ναύσταθμο των Αθηναίων για τις επιχειρήσεις τους εναντίον του Φιλίππου Β της Μακεδονίας, ενώ το  338 π.Χ. μετά την επικράτηση των Μακεδόνων, η Σκιάθος περιήλθε στην κυριαρχία τους. Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου το νησί αλλάζει αρκετές φορές κυριαρχία.

    Ελληνιστικά χρόνια
    Κατά τον Β Μακεδονικό πόλεμο, το 200 π.Χ., ο Φίλιππος δίνει διαταγή να καταστραφούν τόσο η Σκιάθος, όσο και η Σκόπελος προκειμένου να μην πέσουν στο αντίπαλο στρατόπεδο.  Στη συνέχεια, η Σκιάθος λεηλατήθηκε από το Ρωμαϊκό στόλο και το στόλο του Αττάλου Α της Περγάμου.

    Αν και η καταστροφή του νησιού ήταν τεράστια, κατάφερε σχετικά γρήγορα να αποκαταστήσει τις καταστροφές και το 197 π.Χ. επανήλθε και το δημοκρατικό πολίτευμα. Με την διάλυση του Μακεδονικού κράτους το 168 π.Χ. ολόκληρη η Ελλάδα υποδουλώθηκε στους Ρωμαίους.

    Ρωμαϊκά & πρωτοβυζαντινά χρόνια
    Το 42 π.Χ., μετά τη μάχη των Φιλίππων, ο Αντώνιος προκειμένου να ευχαριστήσει τους Αθηναίους για την στάση τους, τους χάρισε τη Σκιάθο. Έτσι, για τα επόμενα χρόνια, το νησί ζει ειρηνικά και με δημοκρατία.

    Για την πρώτη βυζαντινή περίοδο στην Σκιάθο δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες αλλά είναι γνωστό ότι υπάγονταν στην επαρχία Θεσσαλίας και αποτελούσε τμήμα του Μακεδονικού θέματος. Ο Χριστιανισμός ήρθε στο νησί το 325 μ.Χ. και το 530 μ.Χ. χτίστηκε η πρώτη εκκλησία, η Αγία Τριάδα. Το 758 μ.Χ. στο λιμάνι της Σκιάθου ήταν αγκυροβολημένος ο Βυζαντινός στόλος, ο οποίος βοήθησε την Θεσσαλονίκη όταν τις επιτέθηκαν οι Σλάβοι και οι Βούλγαροι.
    Φραγκοκρατία & Ενετοκρατία
    Τον 8ο αιώνα μια σκοτεινή περίοδος ζει η Σκιάθος με τις συχνές επιδρομές των Σαρακήνων στο νησί και όλο το Αιγαίο. Το 1204 καταλύεται η Βυζαντινή αυτοκρατορία από τους Φράγκους και τα νησιά του Αιγαίου δίνονται στους Ενετούς. Συγκεκριμένα οι αδελφοί Ανδρέας και Ιερεμίας Γκίζι, Βενετσιάνοι επιχειρηματίες, καταλαμβάνουν το νησί.

    Δίνουν αυτοδιοίκηση και προνόμια στους Σκιαθίτες, ενώ χτίζουν για κατοικία τους αλλά και ασφάλεια της πόλης ένα καινούργιο κάστρο στο μεγάλο λιμάνι, το λεγόμενο Μπούρτζι. Οι αδελφοί Γκίζι και οι διάδοχοι τους παρέμειναν στο νησί μέχρι και το 1276 που ο Βυζαντινός στόλος τους έδιωξε από τις Σποράδες.

    Βυζαντινή περίοδος & Β' Ενετοκρατία
    Η Σκιάθος έμεινε στο Βυζαντινό κράτος έως το 1453 αλλά η κυριαρχία της Κωνσταντινούπολης ήταν μάλλον τυπική μιας και λόγω των συχνών επιδρομών στο Αιγαίο, η πρωτεύουσα του Βυζαντίου δεν μπόρεσε να εδραιώσει την κυριαρχία της. Έτσι, στα μέσα του 14ου αιώνα, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν τη παραλιακή πόλη και εγκαταστάθηκαν στο βόρειο τμήμα του νησιού σε έναν απότομο βράχο φυσικό φρούριο, που τον έκτισαν.

    Με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, οι Σκιαθίτες επιλέγουν και ζητούν την ενετική κυριαρχία ως προστασία έναντι των Τούρκων και με την διαβεβαίωση ότι θα ισχύουν τα προνόμια που είχαν δώσει στο νησί οι Γκίζι και θα διατηρηθεί η έδρα του Ορθόδοξου επισκόπου. Έτσι, στο νησί ξεκινά η περίοδος της Β Ενετοκρατίας, μόνο που τώρα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά από την πρώτη περίοδο με φοβερή καταπίεση του ντόπιου πληθυσμού.

    Τουρκοκρατία & Γ' Ενετοκρατία
    Το νησί παρά την κυριαρχία των Ενετών συνεχίζεται να δέχεται συνεχώς πειρατικές επιδρομές και το 1538 φτάνει στο Κάστρο της Σκιάθου ο τρομερός πειρατής του Αιγαίου Μπαρμπαρόσσα, ο οποίος πολιορκεί το νησί επί 6 μέρες και το καταλαμβάνει. Η τουρκική κυριαρχία ξεκινά στην Σκιάθο αν και επισήμως αυτό γίνεται το 1540 όταν υπεγράφη η Ενετοτουρκική ειρήνη.

    Το 1576 η Σκιάθος και η Σκόπελος είχαν 1 επίσκοπο, 50-70 ιερείς και 2.000 σπίτια. Το 1660 ο ενετός ναύαρχος Φραγκίσκος Μοροζίνης καταλαμβάνει το Κάστρο και επαναφέρει για Τρίτη φορά την Ενετική κυριαρχία. Οι Τούρκοι όμως, επανέρχονται πολύ σύντομα συνεχίζοντας την κυριαρχία τους στο νησί μέχρι την έναρξη της Ελληνικής επανάστασης.
    Προεπαναστατικά χρόνια & Ελληνική επανάσταση
    Οι Σκιαθίτες ναυπηγούν μικρά πλοία και διεξάγουν εμπόριο ταξιδεύοντας ως την Αίγυπτο και τα βορειοαφρικανικά παράλια και ως τη Μαύρη θάλασσα. Το 1770 συμμετέχουν στη ναυμαχία του Τσεσμέ στο πλευρό του Ρώσου ναυάρχου Αλέξιου Ορλώφ. Η προεπαναστατική κίνηση των αρματολών και των κλεφτών του Ολύμπου μετά το κίνημα του Ορλώφ συνεχίζεται στη Σκιάθο και τη Σκόπελο από το 1806 έως 1816. Είχαν 12 πλοία με 144 ναύτες και 48 κανόνια, τα οποία και προσφέρουν στον Λάμπρο Κατσώνη, ενώ συμμετείχαν σε επιδρομές εναντίων Τούρκικων πλοίων.

    Υπό την καθοδήγηση του δημογέροντα Αλέξανδρου Λογοθέτη, προπάππου του Παπαδιαμάντη αλλά και του Σκιαθίτη διδάσκαλου του γένους Επιφάνειου Δημητριάδη, μπαίνουν και επίσημα στον αγώνα στην Επανάσταση. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι η πρώτη Ελληνική σημαία με άσπρο σταυρό σε γαλάζιο φόντο δημιουργήθηκε το 1807 στην Ιερά Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.

    Το 1822 οι Τούρκοι κάνουν μια τελευταία προσπάθεια να την ξαναπάρουν μα αποδεκατίζονται. Το 1829, υπογράφεται στο Λονδίνο το πρωτόκολλο της «Ανεξαρτησίας της Ελλάδας» κατά το οποίο ιδρύεται το Ελληνικό κράτος και οι Δαιμονόνησοι, δηλαδή Σκιάθος, Σκόπελος, Αλόννησος και τα γύρω ερημονήσια, περιλαμβάνονται στα σύνορα της ελεύθερης Ελλάδας.

    Αρχές 19ου αιώνα & Γερμανική κατοχή
    Το 1845 ο πληθυσμός της πόλης έχει αυξηθεί σημαντικά και από τους 1500 κατοίκους, τώρα ξεπερνούν τους 2000 και το 1855 ξεκινά η ρυμοτόμηση της πόλης. Το 1851 γεννιέται στη Σκιάθο ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες λογοτέχνες, γνωστός και ως «ο άγιος των ελληνικών γραμμάτων».

    Το 1919 στην Σκιάθο βρήκαν καταφύγιο Έλληνες Μικρασιάτες από το χωριό Αγία Παρασκευή Τσεσμέ της Μικράς Ασίας λόγω των διωγμών από τους Τούρκους αλλά όταν οι τούρκικες βιαιότητες έμαθαν ότι κόπασαν, σταδιακά επανέκαμψαν στην Μικρά Ασία. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, οι ίδιες οικογένειες εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο νησί εμπλουτίζοντας το πληθυσμιακά, πολιτισμικά και οικονομικά.

    Κατά τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο η χώρα της Σκιάθου καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά από την γερμανική αεροπορία. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1943 οι Γερμανοί βύθισαν το υποβρύχιο «Κατσώνης» με τον Β. Λάσκο και το ηρωικό του πλήρωμα, 7 μίλια από το κάστρο στα βόρεια της Σκιάθου. Κάθε χρόνο στη Σκιάθο , στα Κατσώνεια, τελείται επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα του ναυαγίου.

    Το 1944 λίγο πριν την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Γερμανούς, οι Ναζί έκαψαν το νησί και εκτέλεσαν εννιά Σκιαθίτες σε αντίποινα, επειδή οι αντιστασιακοί αιχμαλώτισαν τον γερμανό ναυτικό διοικητή Βορείων Σποράδων.

    Νεότερα χρόνια
    Mετά την μεταπολεμική περίοδο το νησί της Σκιάθου αναπτύσσεται πολύ γρήγορα οικονομικά και κοινωνικά με εκαντοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από το Εξωτερικό και την Ελλάδα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 κατασκευάστηκε το αεροδρόμιο, το οποίο δίνει ακόμα μεγαλύτερη άνθηση στην οικονομία του νησιού.

    Βέβαια, αν ήταν κάτι που την απογείωσε στην «συνείδηση» των τουριστών ήταν η παραγωγή του Χόλιγουντ «Mamma Mia» που γυρίστηκε σε Σκιάθο και Σκόπελο το 2007.

    ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ ΔΕΛΤΙΑ

    Αναζήτηση

    Αποθήκευση
    Cookies user preferences
    Χρησιμοποιούμε cookies βασισμένα στο νόμιμο συμφέρον και τη συγκατάθεσή σας για να διασφαλίσουμε την ορθή χρήση του δικτυακού μας τόπου. Με την απόρριψη τους η σελίδα μπορεί να μην αποκρίνεται όπως πρέπει.
    Αποδοχή όλων
    Απόρριψη όλων
    Περισσότερα
    Marketing
    Set of techniques which have for object the commercial strategy and in particular the market study.
    Facebook
    Αποδοχή
    Απόρριψη
    DoubleClick/Google Marketing
    Αποδοχή
    Απόρριψη
    Analytics
    Tools used to analyze the data to measure the effectiveness of a website and to understand how it works.
    Snowplow
    Αποδοχή
    Απόρριψη
    Google Analytics
    Αποδοχή
    Απόρριψη
    Cookies
    SpCookie
    Αποδοχή
    Απόρριψη