Η Μύκονος είναι νησί του Αιγαίου Πελάγους και ανήκει στις Κυκλάδες. Πρωτεύουσά του είναι η πόλη της Μυκόνου, γνωστή και ως Χώρα, η οποία βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού. Αποτελεί ενιαίο νησιωτικό σύμπλεγμα μαζί με τη Δήλο, τη Ρήνεια και μερικές βραχονησίδες. Το νησί της Μυκόνου είναι αναμφισβήτητα, από τη δεκαετία του ’50 και μετά, ένας από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς στη Μεσόγειο, με πολλές διακρίσεις από φορείς και τον τύπο.

Ονομασία

Η ονομασία Μύκονος, γνωστή από αρχαία νομίσματα και επιγραφές, αποδόθηκε από την παράδοση σε επώνυμο ήρωα Μύκονο, απόγονο του μυθικού βασιλιά της Δήλου Ανίου, γιου του Απόλλωνος και της νύμφης Ροιούς, κόρης του Διονύσου. Ακόμη, η μυθολογία αναφέρει τη μάχη μεταξύ του Ηρακλή και των Γιγάντων κατά τη Γιγαντομαχία, όπου ο Ηρακλής τους σκότωσε και τους έθαψε κάτω από τους βράχους του νησιού.. Σε αυτή την παράδοση οφείλεται η έκφραση «Πανθ υπό μίαν Μύκονον» που σημαίνει «όλα στο ίδιο καζάνι». Παροιμιώδης ήταν και η φτώχεια των Μυκονιατών που διακωμωδήθηκε πολλές φορές σε έργα αρχαίων συγγραφέων, έτσι ώστε η λέξη Μυκονιάτης να γίνει συνώνυμη του φιλάργυρος, πλεονέκτης .

Αρχαιότητα

Αρχικά η Μύκονος κατοικούνταν από Αιγυπτίους, Μινωιτές και Φοίνικες, όμως γύρω στο 1000 π.Χ αποίκησαν το νησί οι Ίωνες, οι οποίοι απέκτησαν τον έλεγχό του. Η Μύκονος είχε δύο πόλεις/οικισμούς. Η μία βρισκόταν στη θέση της σημερινής χώρας, ενώ η δεύτερη κοντά στο σημερινό Παλαιόκαστρο. Το νησί της Δήλου όμως, ήταν εκείνο που ήταν κοιτίδα πολιτισμού, σε αντίθεση με τη Μύκονο που ήταν υποδεέστερης σημασίας. Λατρεύονταν εδώ κυρίως ο Διόνυσος, η Δήμητρα, ο Δίας, ο Απόλλων, ο Ποσειδώνας κι ο Ηρακλής.

Βυζαντινά χρόνια

Οι Ρωμαίοι κατακτητές έδωσαν τη θέση τους στους Βυζαντινούς , οι οποίοι τον 7ο αιώνα έκτισαν στο νησί αμυντικά έργα κατά των Αράβων πειρατών, και κράτησαν στην κυριαρχία τους τη Μύκονο μέχρι τον 12ο αιώνα.

Μετά τη θλιβερή κατάληξη της Δ΄ Σταυροφορίας το 1204, το νησί παραχωρείται στους Ανδρέα και Ιερεμία Γκύζη. Το 1292 λεηλατείται από Καταλανούς και αφήνεται πάλι στον άμεσο έλεγχο των Βενετών. Έκτοτε, απετέλεσε ενιαία ενετική εδαφική κτήση μαζί με την Τήνο. Κατά τη διάρκεια της επικυριαρχίας των Βενετών, καταστρέφεται από το Μπαρμπαρόσα, ναύαρχο του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς.

Τουρκοκρατία

Κατά τον Ιερό Αγώνα η Μύκονος πρωτοστάτησε ηρωικά με τα πλοία της, τα οποία ενώθηκαν με τα λοιπού στόλου υπό τον Τομπάζη και αντιστάθηκαν κατά των Τούρκων επανειλημμένως χάρη στην ηρωίδα Μαντώ Μαυρογένους. Κατ´ επανάληψη ο Τούρκος στόλαρχος επιχείρησε να αποβιβαστεί αλλά οι Μυκόνιοι απομάκρυναν τους Τούρκους σκοτώνοντάς τους ή και τραυματίζοντάς τους. Κατά το 1825, η Μύκονος υπέστη βιαιοπραγία από τον Αυστριακό ναύαρχο Παυλούκα με τη δικαιολογία ότι οι Μυκόνιοι είχαν διαπράξει πειρατική αταξία. Στην πραγματικότητα όμως αυτός έπραξε με διαταγή της κυβέρνησής του κινούμενος εχθρικά κατά του Ελληνικού Αγώνα.

Νεότερα χρόνια

Πριν τα τέλη του 18ου αιώνα υπήρχαν περίοδοι λιμών και επιδημιών, όμως ο 19ος αιώνας θα υποδεχτεί το νησί με αύξηση του πληθυσμού, λόγω μετανάστευσης πληθυσμών από Κρήτη, Νάξο, Κίμωλο αλλά και από άλλα νησιά.

Με τη σύσταση του νέου ελληνικού κράτους, η Μύκονος έχει μία δυναμική αστική και μικροαστική τάξη, που καλλιεργεί ιδιαίτερα τους δεσμούς της με τη νότια Ρωσία, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Αλεξάνδρεια, τη Σμύρνη, την Κωνσταντινούπολη, και την ανερχόμενη Σύρο.

Η πλήρης επικράτηση όμως της τεχνολογίας του ατμού προς τα τέλη του 19ου αι. και η διάνοιξη της Διώρυγας της Κορίνθου (1904) της αφαίρεσαν τη δύναμή της και πολλοί Μυκονιάτες ξενιτεύονταν σε αναζήτηση καλύτερης τύχης, κάποιοι στο εξωτερικό (Ρωσία μέχρι τον 1ο Παγκόσμιο πόλεμο, ύστερα Η.Π.Α.) και άλλοι στα νέα αστικά κέντρα του εσωτερικού (Πειραιάς, Αθήνα).

Ο τουρισμός και κατά συνέπεια η οικονομική ανάπτυξη που προήλθε από αυτόν κάνει την εμφάνισή του στις αρχές του 1930. Πολιτικοί, καλλιτέχνες και εύποροι επισκέπτονται τη Μύκονο και μαγεύονται από τις φυσικές ομορφιές της, τους ανθρώπους της και τα καταγάλανα νερά της.