της δημοσιογράφουΕυαγγελίας Γούρνη
Από το 316/315 π.Χ. που ιδρύθηκε από τον Κάσσανδρο μέχρι τους Μακεδονικούς πολέμους αλλά και τα νεότερα χρόνια, η Θεσσαλονίκη με την ιστορία της έχει πολλά να μας πει. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι κυριότεροι σταθμοί της ιστορίας της.
Η ίδρυση της πόλης
Ο Βασιλιάς Αλέξανδρος με τις εκστρατείες του ανά τον κόσμο, έχει κάνει την Μακεδονία ξακουστή παντού με επακόλουθο την άνθιση του εμπορίου. Η Θεσσαλονίκη ιδρύεται το 315 π.Χ. Η θέση της νέας πόλης ήταν ιδανική από κάθε άποψη: Βορειοδυτικά συνδεόταν με την Πέλλα την πρωτεύουσα της Μακεδονίας, ανατολικά με τις εύφορες εκτάσεις της Καλαμαριάς και νότια είχε έξοδο προς τον Θερμαΐκό κόλπο.
Το νόμισμα της πόλης
Το 187 π.Χ. ο Φίλιππος ο Ε παραχώρησε στην Θεσσαλονίκη το δικαίωμα να κόψει το δικό της νόμισμα, γεγονός που διευκόλυνε ακόμα περισσότερο τις εμπορικές συναλλαγές.
Η ίδρυση της πόλης
Ο Βασιλιάς Αλέξανδρος με τις εκστρατείες του ανά τον κόσμο, έχει κάνει την Μακεδονία ξακουστή παντού με επακόλουθο την άνθιση του εμπορίου. Η Θεσσαλονίκη ιδρύεται το 315 π.Χ. Η θέση της νέας πόλης ήταν ιδανική από κάθε άποψη: Βορειοδυτικά συνδεόταν με την Πέλλα την πρωτεύουσα της Μακεδονίας, ανατολικά με τις εύφορες εκτάσεις της Καλαμαριάς και νότια είχε έξοδο προς τον Θερμαΐκό κόλπο.
Το νόμισμα της πόλης
Το 187 π.Χ. ο Φίλιππος ο Ε παραχώρησε στην Θεσσαλονίκη το δικαίωμα να κόψει το δικό της νόμισμα, γεγονός που διευκόλυνε ακόμα περισσότερο τις εμπορικές συναλλαγές.
Ρωμαϊκή εποχή
Η Θεσσαλονίκη όπως και όλη η υπόλοιπη Μακεδονία υποτάσσετε στους Ρωμαίους το 168 π.Χ. Η στρατηγική θέση της πόλης την ανακηρύσσει ως έδρα του Ρωμαίου διοικητή της Μακεδονίας ενώ διατηρεί την παλιά της πολιτική οργάνωση και συνεχίζει να διαθέτει το δικό της νόμισμα.
Ο χριστιανισμός στην πόλη
Ο Απόστολος Παύλος μεταφέρει το 50 μ.Χ. το έργο του Χριστού στην πόλη της Θεσσαλονίκης θεωρώντας την «Χρυσή πύλη» για τον Χριστιανισμό και αν και ο ίδιος στην πορεία εκδιώχθηκε από τους εβραίους της πόλης, πολλοί είχαν ασπαστεί ήδη τις αρχές του χριστιανισμού και ίδρυσαν την πρώτη χριστιανική κοινότητα.
Η ίδρυση της Τετραρχίας το 293 μ.Χ.
Σε μια περίοδο εντόνων εξελίξεων στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία ιδρύεται η Τετραρχία. Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία πλέον αποτελείται από δυο τμήματα, το ανατολικό και το δυτικό. Ο Διοκλητιανός και ο Γαλέριος διοικούν το ανατολικό τμήμα και ο Μαξιμιανός με τον Κωνσταντίνο τον Χλωρό το δυτικό τμήμα. Έδρα του Γαλερίου έγινε η Θεσσαλονίκη στην οποία έχτισε σημαντικά ρωμαϊκά δημόσια κτήρια που παραμένουν μέχρι σήμερα σήμα κατατεθέν της πόλης… Πρόκειται για το Γαλεριανό Ανάκτορό, τη Ροτόντα, την Αψίδα του Γαλέριου (Καμάρα), τον ιππόδρομο και την Ρωμαϊκή Αγορά.
Η Φραγκοκρατία (1204-1224)
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους Φράγκους της 4ης σταυροφορίας, ακολουθεί και η παράδοση της Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη μαζί με άλλες περιοχές της Μακεδονίας παραχωρείται στον Βονιφάντιο τον Μομφερατικό, ο οποίος ιδρύει το Φράγκικο βασίλειο της Θεσσαλονίκης.
Η Θεσσαλονίκη όπως και όλη η υπόλοιπη Μακεδονία υποτάσσετε στους Ρωμαίους το 168 π.Χ. Η στρατηγική θέση της πόλης την ανακηρύσσει ως έδρα του Ρωμαίου διοικητή της Μακεδονίας ενώ διατηρεί την παλιά της πολιτική οργάνωση και συνεχίζει να διαθέτει το δικό της νόμισμα.
Ο χριστιανισμός στην πόλη
Ο Απόστολος Παύλος μεταφέρει το 50 μ.Χ. το έργο του Χριστού στην πόλη της Θεσσαλονίκης θεωρώντας την «Χρυσή πύλη» για τον Χριστιανισμό και αν και ο ίδιος στην πορεία εκδιώχθηκε από τους εβραίους της πόλης, πολλοί είχαν ασπαστεί ήδη τις αρχές του χριστιανισμού και ίδρυσαν την πρώτη χριστιανική κοινότητα.
Η ίδρυση της Τετραρχίας το 293 μ.Χ.
Σε μια περίοδο εντόνων εξελίξεων στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία ιδρύεται η Τετραρχία. Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία πλέον αποτελείται από δυο τμήματα, το ανατολικό και το δυτικό. Ο Διοκλητιανός και ο Γαλέριος διοικούν το ανατολικό τμήμα και ο Μαξιμιανός με τον Κωνσταντίνο τον Χλωρό το δυτικό τμήμα. Έδρα του Γαλερίου έγινε η Θεσσαλονίκη στην οποία έχτισε σημαντικά ρωμαϊκά δημόσια κτήρια που παραμένουν μέχρι σήμερα σήμα κατατεθέν της πόλης… Πρόκειται για το Γαλεριανό Ανάκτορό, τη Ροτόντα, την Αψίδα του Γαλέριου (Καμάρα), τον ιππόδρομο και την Ρωμαϊκή Αγορά.
Η Φραγκοκρατία (1204-1224)
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους Φράγκους της 4ης σταυροφορίας, ακολουθεί και η παράδοση της Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη μαζί με άλλες περιοχές της Μακεδονίας παραχωρείται στον Βονιφάντιο τον Μομφερατικό, ο οποίος ιδρύει το Φράγκικο βασίλειο της Θεσσαλονίκης.
Η Τουρκοκρατία
Στις 29 Μαρτίου 1430 ο σουλτάνος Μουράτ Β΄ καταλαμβάνει την πόλη και για δύο μερόνυχτα ο τούρκικος στρατός λεηλατεί, σκοτώνει και σκλαβώνει τους κατοίκους.
Ο Λευκός Πύργος
Η τουρκοκρατία έδωσε, όμως, στην πόλη και μερικά σημαντικά ακόμα και σήμερα μνημεία όπως η κλειστή αγορά Μπεζεστένι ή το Αλατζά Ιμαρέτ που λειτουργούσε ως πτωχοκομείο. Και φυσικά το σύμβολο της Θεσσαλονίκης ο Λευκός Πύργος… Ο Λευκός Πύργος χτίστηκε το 1535 και η πρώτη του ονομασία ήταν Πύργος του Αίματος, αφού τα βασανιστήρια και οι αποκεφαλισμοί των φυλακισμένων από τους Γενίτσαρους λάμβαναν μέρος σε καθημερινή βάση. Σήμερα ο Λευκός Πύργος λειτουργεί ως Μουσείο, στεγάζει και εξιστορεί την ιστορία της Θεσσαλονίκης με χρήση σύγχρονου οπτικοακουστικού εξοπλισμού.
Η απελευθέρωση της πόλης
Τον Οκτώβριο του 1912 η Θεσσαλονίκη απελευθερώνεται από τον Ελληνικό στρατό. Ο Τούρκος διοικητής θα υπογράψει το πρωτόκολλο παράδοσης, ενώ η συνθήκη η οποία επισφράγισε επίσημα ότι η Θεσσαλονίκη προσαρτάται πλέον στο ελληνικό κράτος, υπεγράφη στο Βουκουρέστι το 1913.
Β’ Παγκόσμιος πόλεμος & νεότερα χρόνια
Ήταν 8 Απριλίου 1941 όταν οι Γερμανοί κάνουν την είσοδο τους στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Οι Θεσσαλονικείς, όπως και όλοι οι υπόλοιποι Έλληνες, αντιστέκονται με όλο τους το είναι στους κατακτητές. Ένα από τα μελανότερα σημεία της ιστορίας της πόλης είναι ο αφανισμός περισσότερων από 40.000 εβραίων από τους Γερμανούς. Μετά την απελευθέρωση της πόλης στις 30 Οκτωβρίου 1944, όπως όλη η Ελλάδα, έτσι και η Θεσσαλονίκη μπήκε σε τροχιά ανάπτυξης με την ίδρυση Πανεπιστημίου και πολλών ακόμα έργων, ενώ η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης αν και ξεκίνησε το 1926, μετά τον πόλεμο γνωρίζει μεγάλη άνθηση.
Στις 29 Μαρτίου 1430 ο σουλτάνος Μουράτ Β΄ καταλαμβάνει την πόλη και για δύο μερόνυχτα ο τούρκικος στρατός λεηλατεί, σκοτώνει και σκλαβώνει τους κατοίκους.
Ο Λευκός Πύργος
Η τουρκοκρατία έδωσε, όμως, στην πόλη και μερικά σημαντικά ακόμα και σήμερα μνημεία όπως η κλειστή αγορά Μπεζεστένι ή το Αλατζά Ιμαρέτ που λειτουργούσε ως πτωχοκομείο. Και φυσικά το σύμβολο της Θεσσαλονίκης ο Λευκός Πύργος… Ο Λευκός Πύργος χτίστηκε το 1535 και η πρώτη του ονομασία ήταν Πύργος του Αίματος, αφού τα βασανιστήρια και οι αποκεφαλισμοί των φυλακισμένων από τους Γενίτσαρους λάμβαναν μέρος σε καθημερινή βάση. Σήμερα ο Λευκός Πύργος λειτουργεί ως Μουσείο, στεγάζει και εξιστορεί την ιστορία της Θεσσαλονίκης με χρήση σύγχρονου οπτικοακουστικού εξοπλισμού.
Η απελευθέρωση της πόλης
Τον Οκτώβριο του 1912 η Θεσσαλονίκη απελευθερώνεται από τον Ελληνικό στρατό. Ο Τούρκος διοικητής θα υπογράψει το πρωτόκολλο παράδοσης, ενώ η συνθήκη η οποία επισφράγισε επίσημα ότι η Θεσσαλονίκη προσαρτάται πλέον στο ελληνικό κράτος, υπεγράφη στο Βουκουρέστι το 1913.
Β’ Παγκόσμιος πόλεμος & νεότερα χρόνια
Ήταν 8 Απριλίου 1941 όταν οι Γερμανοί κάνουν την είσοδο τους στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Οι Θεσσαλονικείς, όπως και όλοι οι υπόλοιποι Έλληνες, αντιστέκονται με όλο τους το είναι στους κατακτητές. Ένα από τα μελανότερα σημεία της ιστορίας της πόλης είναι ο αφανισμός περισσότερων από 40.000 εβραίων από τους Γερμανούς. Μετά την απελευθέρωση της πόλης στις 30 Οκτωβρίου 1944, όπως όλη η Ελλάδα, έτσι και η Θεσσαλονίκη μπήκε σε τροχιά ανάπτυξης με την ίδρυση Πανεπιστημίου και πολλών ακόμα έργων, ενώ η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης αν και ξεκίνησε το 1926, μετά τον πόλεμο γνωρίζει μεγάλη άνθηση.