της αρθρογράφουΑλεξίας Φεσσά
Ανάμεσα στο Αιγαίο και το Ιόνιο, προβάλλει σαν μικρός παράδεισος το πανέμορφο νησί των Κυθήρων. Έθιμα και παραδόσεις σε συνδυασμό με την άγρια ομορφιά του τοπίου δίνουν μια μυστηριακή ατμόσφαιρα στο νησί δημιουργώντας στον επισκέπτη ένα ξεχωριστό αίσθημα μοναδικότητας.
Η γιορτή Κρασιού
Ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια του νησιού, με παράδοση από το 1982, σταθερό στο ραντεβού του κάθε δεύτερο Σάββατο του Αυγούστου, είναι η Γιορτή Κρασιού που πραγματοποιείται στην πλατεία των Μητάτων. Άφθονο ντόπιο δωρεάν κρασί κάθε ποικιλίας συνοδεύει τους εορταστικούς χορούς.
Πανηγύρι της Αγίας Ελέσας
Την 1η Αυγούστου γιορτάζει η Αγία Ελέσα. Την έναρξη του 15Αύγουστου στα Κύθηρα σηματοδοτεί το παγκυθηραϊκό πανηγύρι της αγίας Ελέσας. Το προσκύνημά της είναι στην κορφή ενός βουνού 400 μ. με απόκρημνα κάθετα βράχια, στα δυτικά των Κυθήρων που είναι ένα υπέροχο μπαλκόνι στο Ιόνιο πέλαγος.
Ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια του νησιού, με παράδοση από το 1982, σταθερό στο ραντεβού του κάθε δεύτερο Σάββατο του Αυγούστου, είναι η Γιορτή Κρασιού που πραγματοποιείται στην πλατεία των Μητάτων. Άφθονο ντόπιο δωρεάν κρασί κάθε ποικιλίας συνοδεύει τους εορταστικούς χορούς.
Πανηγύρι της Αγίας Ελέσας
Την 1η Αυγούστου γιορτάζει η Αγία Ελέσα. Την έναρξη του 15Αύγουστου στα Κύθηρα σηματοδοτεί το παγκυθηραϊκό πανηγύρι της αγίας Ελέσας. Το προσκύνημά της είναι στην κορφή ενός βουνού 400 μ. με απόκρημνα κάθετα βράχια, στα δυτικά των Κυθήρων που είναι ένα υπέροχο μπαλκόνι στο Ιόνιο πέλαγος.
Πανηγύρι της Παναγιάς της Μυρτιδιώτισσας
Η σημαντικότερη θρησκευτική εορτή στα Κύθηρα είναι η εορτή της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας στις 24 Σεπτεμβρίου. Η εικόνα της προστάτιδας των Κυθήρων βρίσκεται στο ομώνυμο μοναστήρι στα νοτιοδυτικά του νησιού και πήρε το όνομά της γιατί βρέθηκε στο σημείο αυτό μέσα σε μυρτιές. Την ημέρα της εορτής της παρίστανται περισσότεροι από 1000 πιστοί και μετά την λειτουργία ακολουθεί περιφορά της εικόνας με την συνοδεία της φιλαρμονικής του Ποταμού. Ακολουθεί γλέντι και χορός.
Απόκριες
Το τριήμερο της Τυρινής και της Καθαράς Δευτέρας, καρναβαλικές εκδηλώσεις οργανώνονται στον Ποταμό με παρέλαση αρμάτων και μεταμφιεσμένων πεζών, στο Λιβάδι με ποικιλία εκδηλώσεων, ενώ στην Χώρα και στον Ποταμό το παραδοσιακό Γαϊτανάκι προσελκύει μικρούς και μεγάλους. Την Καθαρά Δευτέρα οι Κυθήριοι μαζικά γιορτάζουν τα Κούλουμα στην Αγία Πελαγία και τον Αυλέμονα, ενώ μικρότερες παρέες επιλέγουν να γιορτάσουν την ημέρα στις παραλίες του Λυκοδήμου, του Αγίου Νικολάου, της Κομπονάδας, του Καψαλιού και αλλού.
Η σημαντικότερη θρησκευτική εορτή στα Κύθηρα είναι η εορτή της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας στις 24 Σεπτεμβρίου. Η εικόνα της προστάτιδας των Κυθήρων βρίσκεται στο ομώνυμο μοναστήρι στα νοτιοδυτικά του νησιού και πήρε το όνομά της γιατί βρέθηκε στο σημείο αυτό μέσα σε μυρτιές. Την ημέρα της εορτής της παρίστανται περισσότεροι από 1000 πιστοί και μετά την λειτουργία ακολουθεί περιφορά της εικόνας με την συνοδεία της φιλαρμονικής του Ποταμού. Ακολουθεί γλέντι και χορός.
Απόκριες
Το τριήμερο της Τυρινής και της Καθαράς Δευτέρας, καρναβαλικές εκδηλώσεις οργανώνονται στον Ποταμό με παρέλαση αρμάτων και μεταμφιεσμένων πεζών, στο Λιβάδι με ποικιλία εκδηλώσεων, ενώ στην Χώρα και στον Ποταμό το παραδοσιακό Γαϊτανάκι προσελκύει μικρούς και μεγάλους. Την Καθαρά Δευτέρα οι Κυθήριοι μαζικά γιορτάζουν τα Κούλουμα στην Αγία Πελαγία και τον Αυλέμονα, ενώ μικρότερες παρέες επιλέγουν να γιορτάσουν την ημέρα στις παραλίες του Λυκοδήμου, του Αγίου Νικολάου, της Κομπονάδας, του Καψαλιού και αλλού.
Πάσχα
Όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα κατανυκτικές ακολουθίες τελούνται στην Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα, στην Αγία Ελέσα και σε πολλούς ναούς των οικισμών του νησιού. Δεν πρέπει να χάσετε την περιφορά του Επιταφίου στη Χώρα, όπου περνώντας μέσα από τα φωτισμένα με αυτοσχέδους δαυλούς γραφικά σοκάκια της πρωτεύουσας φτάνει ως το ενετικό κάστρο. Επίσης, πολύ ωραία είναι και η περιφορά του Επιταφίου στον γραφικό Αυλέμονα. Η Ανάσταση είναι εντυπωσιακή στη Χώρα. Γίνεται έξω από τον Ναό του Εσταυρωμένου (Μητροπολιτικός) με πλήθος κόσμου και ο ουρανός φωτίζεται από εντυπωσιακά πυροτεχνήματα.
Άξιο ιδιαίτερης αναφοράς είναι και η άφιξη του Αγίου Φωτός τα τελευταία χρόνια στα Κύθηρα , με ειδική πτήση στρατιωτικού αεροσκάφους, το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ προερχόμενο από τον Πανάγιο Ταφό στα Ιεροσόλυμα.
Γαστρονομία
Παράδεισος των τοπικών προϊόντων και με πολλές μικρές οικοτεχνίες, τα Κύθηρα θα σας βάλουν στον πειρασμό να γεμίσετε το πορτμπαγκάζ. Φημίζονται για τα λαδοπαξίμαδα, το θυμαρίσιο μέλι, τα τοπικά γλυκά (αμυγδαλωτά, μελούνια, σκαρσελάκια, παστιτσέτα κ.ά.) και τη φατουράδα (λικέρ με κανελογαρίφαλα αλλά και φρούτα). Στις ταβέρνες θα βρείτε αρκετά τοπικά πιάτα, όπως κολοκυθανθούς γεμιστούς, ξινόχοντρο (σταρένιος τραχανάς με κατσικίσιο γάλα) με μελιτζάνες, τηγανητά λουβία ή πλαγιομάνους συμπόρου (κουκιά), καλτσούνι (πίτα με χόρτα και φρέσκο τυρί) κ.ά.
Όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα κατανυκτικές ακολουθίες τελούνται στην Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα, στην Αγία Ελέσα και σε πολλούς ναούς των οικισμών του νησιού. Δεν πρέπει να χάσετε την περιφορά του Επιταφίου στη Χώρα, όπου περνώντας μέσα από τα φωτισμένα με αυτοσχέδους δαυλούς γραφικά σοκάκια της πρωτεύουσας φτάνει ως το ενετικό κάστρο. Επίσης, πολύ ωραία είναι και η περιφορά του Επιταφίου στον γραφικό Αυλέμονα. Η Ανάσταση είναι εντυπωσιακή στη Χώρα. Γίνεται έξω από τον Ναό του Εσταυρωμένου (Μητροπολιτικός) με πλήθος κόσμου και ο ουρανός φωτίζεται από εντυπωσιακά πυροτεχνήματα.
Άξιο ιδιαίτερης αναφοράς είναι και η άφιξη του Αγίου Φωτός τα τελευταία χρόνια στα Κύθηρα , με ειδική πτήση στρατιωτικού αεροσκάφους, το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ προερχόμενο από τον Πανάγιο Ταφό στα Ιεροσόλυμα.
Γαστρονομία
Παράδεισος των τοπικών προϊόντων και με πολλές μικρές οικοτεχνίες, τα Κύθηρα θα σας βάλουν στον πειρασμό να γεμίσετε το πορτμπαγκάζ. Φημίζονται για τα λαδοπαξίμαδα, το θυμαρίσιο μέλι, τα τοπικά γλυκά (αμυγδαλωτά, μελούνια, σκαρσελάκια, παστιτσέτα κ.ά.) και τη φατουράδα (λικέρ με κανελογαρίφαλα αλλά και φρούτα). Στις ταβέρνες θα βρείτε αρκετά τοπικά πιάτα, όπως κολοκυθανθούς γεμιστούς, ξινόχοντρο (σταρένιος τραχανάς με κατσικίσιο γάλα) με μελιτζάνες, τηγανητά λουβία ή πλαγιομάνους συμπόρου (κουκιά), καλτσούνι (πίτα με χόρτα και φρέσκο τυρί) κ.ά.
