της αρθρογράφουΑλεξίας Φεσσά
Η περιοχή είναι ένα σταυροδρόμι στεριάς και θάλασσας και πάντα αποτελούσε «μήλον της Έριδος», το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Αρχαίας Ελλάδας. Επομένως, με αποτέλεσμα η πόλη να δεχθεί στο διάβα της πολλά χτυπήματα και ένα μεγάλο μέρος από τα επιτεύγματα του λαού της να χαθεί στη λήθη.
Η αρχική ονομασία της Κορίνθου ήταν Εφύρα και κατά την εποχή του χαλκού αναφέρεται σε πολυάριθμους αρχαίους μύθους, όπως σε αυτόν του Σίσυφου, του Βελλερεφόντη, του Ιάσονα και της Μήδειας κ.α. Ο Όμηρος στον κατάλογο των Νεών αναφέρει την Κόρινθο να συμμετέχει στην Τρωική εκστρατεία κάτω από την ηγεσία του Αγαμέμνονα βασιλιά των Μυκηνών. Μετά την κάθοδο των Δωριέων εγκαταστάθηκαν στην Κόρινθο Δωριείς εκτοπίζοντας τους παλαιότερους πληθυσμούς, κυρίως ιωνικής καταγωγής ανατολικότερα. Με την εγκατάσταση των Δωριέων καθιερώθηκε και το πολίτευμα της αριστοκρατίας στην Κόρινθο, όπου κυβερνούσε πλέον μία αριστοκρατική τάξη Δωριέων, οι Βακχιάδες.
Αρχαϊκή εποχή
Με πρώτο Τύραννο τον Κύψελο εγκαθιδρύθηκε η Τυραννία στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ.. Τον διαδέχτηκε ο Περίανδρος, ένας από τους επτά σοφούς της Αρχαϊκής περιόδου. Μετά τύραννος ορίστηκε ο ανηψιός του Ψαμμήτιχος, ο οποίος δολοφονήθηκε τρία χρόνια αργότερα και επανήλθε το καθεστώς της αριστοκρατίας.Στο τέλος της Αρχαϊκής Περιόδου, έγιναν πολύ μεγάλα έργα στην Κόρινθο, ενώ κατασκευάστηκε για πρώτη φορά από τον Βακχιάδη Αμεινοκλή , η τριήρης. Πρόκειται για το πολεμικό σκάφος με το οποίο οι Έλληνες κυριάρχησαν στις θάλασσες.
Κλασσικά χρόνια
Οι Κορίνθιοι ήταν από τις ηγετικές δυνάμεις της ελληνικής συμμαχίας και ήταν καθοριστική η συμμετοχή τους σε μάχες εναντίον των Περσών στους Περσικούς πολέμους. Η Κόρινθος ανέπτυξε έντονο εμπορικό ανταγωνισμό με την Αθήνα με αποτέλεσμα τον Πελοποννησιακό πόλεμο. Η Κόρινθος συγκρότησε συμμαχία με τη Σπάρτη και άλλες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας, εναντίον της Αθήνας, προσφέροντας στη συμμαχία τον ισχυρό της στόλο, το μοναδικό στην αρχαία Ελλάδα που μπορούσε να αντιμετωπίσει τον Αθηναϊκό.
Τα επόμενα χρόνια ξέσπασε στην Κόρινθο εμφύλιος μεταξύ ολιγαρχικών και δημοκρατικών. Οι τελευταίοι επικράτησαν και οδήγησαν την Κόρινθο σε συμμαχία με την Αθήνα και τη Θήβα. Η συμμαχία αυτή εναντιώθηκε της Σπάρτης και οδήγησε στον Κορινθιακό πόλεμος, ο οποίος τελείωσε το 386 π.Χ. με την Ανταλκίδειο ειρήνη.
Αρχαϊκή εποχή
Με πρώτο Τύραννο τον Κύψελο εγκαθιδρύθηκε η Τυραννία στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ.. Τον διαδέχτηκε ο Περίανδρος, ένας από τους επτά σοφούς της Αρχαϊκής περιόδου. Μετά τύραννος ορίστηκε ο ανηψιός του Ψαμμήτιχος, ο οποίος δολοφονήθηκε τρία χρόνια αργότερα και επανήλθε το καθεστώς της αριστοκρατίας.Στο τέλος της Αρχαϊκής Περιόδου, έγιναν πολύ μεγάλα έργα στην Κόρινθο, ενώ κατασκευάστηκε για πρώτη φορά από τον Βακχιάδη Αμεινοκλή , η τριήρης. Πρόκειται για το πολεμικό σκάφος με το οποίο οι Έλληνες κυριάρχησαν στις θάλασσες.
Κλασσικά χρόνια
Οι Κορίνθιοι ήταν από τις ηγετικές δυνάμεις της ελληνικής συμμαχίας και ήταν καθοριστική η συμμετοχή τους σε μάχες εναντίον των Περσών στους Περσικούς πολέμους. Η Κόρινθος ανέπτυξε έντονο εμπορικό ανταγωνισμό με την Αθήνα με αποτέλεσμα τον Πελοποννησιακό πόλεμο. Η Κόρινθος συγκρότησε συμμαχία με τη Σπάρτη και άλλες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας, εναντίον της Αθήνας, προσφέροντας στη συμμαχία τον ισχυρό της στόλο, το μοναδικό στην αρχαία Ελλάδα που μπορούσε να αντιμετωπίσει τον Αθηναϊκό.
Τα επόμενα χρόνια ξέσπασε στην Κόρινθο εμφύλιος μεταξύ ολιγαρχικών και δημοκρατικών. Οι τελευταίοι επικράτησαν και οδήγησαν την Κόρινθο σε συμμαχία με την Αθήνα και τη Θήβα. Η συμμαχία αυτή εναντιώθηκε της Σπάρτης και οδήγησε στον Κορινθιακό πόλεμος, ο οποίος τελείωσε το 386 π.Χ. με την Ανταλκίδειο ειρήνη.
Τα επόμενα χρόνια
Το 365 π.Χ. στην εξουσία βρίσκεται ο Τιμοφάνης, ο οποίος κυβέρνησε τυραννικά. Ο τελευταίος αγνόησε τις παρακλήσεις και νουθεσίες του αδερφού του Τιμολέοντα κι έτσι ο Τιμολέων έλαβε μέρος σε συνωμοσία για το φόνο του τυράννου. Η Κόρινθος απαλλάχθηκε από την τυραννία και αρκετοί πολίτες θεωρούσαν τον Τιμολέοντα τυραννοκτόνο ενώ άλλοι αδελφοκτόνο. Ο Τιμολέων αποσύρθηκε από το δημόσιο βίο λόγω τύψεων και ιδιώτευσε στην κορινθιακή ύπαιθρο. Στην συνέχεια, ο Τιμολέων διοργάνωσε διαδοχικές εκστρατείες στη Σικελία για να βοηθήσει τις Κορινθιακές αποικίες να αντιμετωπίσουν τους Καρχηδόνιους.
Το 336 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος συγκρότησε στην Κόρινθο τη συμμαχία των ελληνικών πόλεων κατά των Περσών. Η δύναμη της Κορίνθου περιορίστηκε όμως όταν δημιουργήθηκε η Αχαϊκή Συμπολιτεία. Το 146 π.Χ. συμμάχησε με την Αχαϊκή συμπολιτεία σε μία τελευταία προσπάθεια των Ελλήνων να αντιμετωπίσουν του Ρωμαίους. Οι Έλληνες ηττήθηκαν στον Ισθμό και ακολούθησε καταστροφή της Κορίνθου.
Η Ρωμαϊκή περίοδος
Η αναδημιουργία της πόλης το 44 πΧ από τον Ιούλιο Καίσαρα και η έλευση του Απ. Παύλου θα την αναδείξει και πάλι σημαίνουσα πόλη. Το κέντρο της οργανώνεται νότια του ναού του Απόλλωνα και περιλαμβάνει καταστήματα, μικρούς ναούς, κρήνες, λουτρό και άλλα δημόσια κτήρια. Το 267 μ.Χ., με την εισβολή των Ερούλων, η πόλη πάλι παρακμάζει αλλά επιζεί, παρά τις επανειλημμένες καταστροφές και εισβολές, μέχρι την απελευθέρωσή της από τους Οθωμανούς το 1822.
Το 365 π.Χ. στην εξουσία βρίσκεται ο Τιμοφάνης, ο οποίος κυβέρνησε τυραννικά. Ο τελευταίος αγνόησε τις παρακλήσεις και νουθεσίες του αδερφού του Τιμολέοντα κι έτσι ο Τιμολέων έλαβε μέρος σε συνωμοσία για το φόνο του τυράννου. Η Κόρινθος απαλλάχθηκε από την τυραννία και αρκετοί πολίτες θεωρούσαν τον Τιμολέοντα τυραννοκτόνο ενώ άλλοι αδελφοκτόνο. Ο Τιμολέων αποσύρθηκε από το δημόσιο βίο λόγω τύψεων και ιδιώτευσε στην κορινθιακή ύπαιθρο. Στην συνέχεια, ο Τιμολέων διοργάνωσε διαδοχικές εκστρατείες στη Σικελία για να βοηθήσει τις Κορινθιακές αποικίες να αντιμετωπίσουν τους Καρχηδόνιους.
Το 336 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος συγκρότησε στην Κόρινθο τη συμμαχία των ελληνικών πόλεων κατά των Περσών. Η δύναμη της Κορίνθου περιορίστηκε όμως όταν δημιουργήθηκε η Αχαϊκή Συμπολιτεία. Το 146 π.Χ. συμμάχησε με την Αχαϊκή συμπολιτεία σε μία τελευταία προσπάθεια των Ελλήνων να αντιμετωπίσουν του Ρωμαίους. Οι Έλληνες ηττήθηκαν στον Ισθμό και ακολούθησε καταστροφή της Κορίνθου.
Η Ρωμαϊκή περίοδος
Η αναδημιουργία της πόλης το 44 πΧ από τον Ιούλιο Καίσαρα και η έλευση του Απ. Παύλου θα την αναδείξει και πάλι σημαίνουσα πόλη. Το κέντρο της οργανώνεται νότια του ναού του Απόλλωνα και περιλαμβάνει καταστήματα, μικρούς ναούς, κρήνες, λουτρό και άλλα δημόσια κτήρια. Το 267 μ.Χ., με την εισβολή των Ερούλων, η πόλη πάλι παρακμάζει αλλά επιζεί, παρά τις επανειλημμένες καταστροφές και εισβολές, μέχρι την απελευθέρωσή της από τους Οθωμανούς το 1822.
Βυζαντινοί Χρόνοι
Η Κόρινθος την περίοδο αυτή είναι, μαζί με την Πάτρα και την Θήβα, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα μεταξουργίας και ύφανσης μεταξωτών υφασμάτων. Για να αποφευχθούν οι διάφορες βαρβαρικές εισβολές τειχίστηκε με ισχυρό τείχος ο Ισθμός το 546 από τον Ιουστινιανό. Παρόλα αυτά δέχτηκε πολλές επιδρομές από Σλάβους, Γότθους και Άραβες.
Τους τελευταίους εξόντωσε το 883 μ.Χ. ο ναύαρχος του Βυζαντινού Στόλου Ωορύφας που μετέφερε ολόκληρο τον στόλο του από τον Σαρωνικό στον Κορινθιακό κόλπο μέσω του Δίολκου εντός μιάς νύκτας.
Το 1147 όμως η πόλη πολιορκήθηκε από τους Νορμανδούς που απήγαγαν όλους σχεδόν τους υφαντουργούς της και τους μετέφεραν στην Σικελία.Τα δύσκολα χρόνια των επιδρομών των σταυροφόρων και των Ενετών, ο Λέοντας Σγουρός, Άρχοντας του Κάστρου του Ακροκορίνθου, εγκαταλελειμμένος απ’ όλους, δένει τα μάτια του αγαπημένου του αλόγου, ανοίγει μία θύρα του τείχους πάνω στον γκρεμό, το σπιρουνίζει και περνά στην Ιστορία, ανυπότακτος στον κατακτητή.
Νεότεροι Χρόνοι
Μετά από 7 αιώνες κατοχής από τους Ενετούς και τους Τούρκους, η Κόρινθος απελευθερώνεται το 1822 από τον ζυγό και για πρώτη φορά στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία, η Γαλανόλευκη κυμάτισε στις επάλξεις του Ακροκορίνθου και στα σοκάκια της ρημαγμένης πόλης.
Ο μεγάλος σεισμός του 1858 θα μεταφέρει την πόλη στη σημερινή της θέση, και θα την κάνει πολεοδομικό υπόδειγμα της νεώτερης Ελλάδας. Παρά το νέο καταστροφικό σεισμό του 1928, η πόλη ανοικοδομείταια.
Η Κόρινθος την περίοδο αυτή είναι, μαζί με την Πάτρα και την Θήβα, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα μεταξουργίας και ύφανσης μεταξωτών υφασμάτων. Για να αποφευχθούν οι διάφορες βαρβαρικές εισβολές τειχίστηκε με ισχυρό τείχος ο Ισθμός το 546 από τον Ιουστινιανό. Παρόλα αυτά δέχτηκε πολλές επιδρομές από Σλάβους, Γότθους και Άραβες.
Τους τελευταίους εξόντωσε το 883 μ.Χ. ο ναύαρχος του Βυζαντινού Στόλου Ωορύφας που μετέφερε ολόκληρο τον στόλο του από τον Σαρωνικό στον Κορινθιακό κόλπο μέσω του Δίολκου εντός μιάς νύκτας.
Το 1147 όμως η πόλη πολιορκήθηκε από τους Νορμανδούς που απήγαγαν όλους σχεδόν τους υφαντουργούς της και τους μετέφεραν στην Σικελία.Τα δύσκολα χρόνια των επιδρομών των σταυροφόρων και των Ενετών, ο Λέοντας Σγουρός, Άρχοντας του Κάστρου του Ακροκορίνθου, εγκαταλελειμμένος απ’ όλους, δένει τα μάτια του αγαπημένου του αλόγου, ανοίγει μία θύρα του τείχους πάνω στον γκρεμό, το σπιρουνίζει και περνά στην Ιστορία, ανυπότακτος στον κατακτητή.
Νεότεροι Χρόνοι
Μετά από 7 αιώνες κατοχής από τους Ενετούς και τους Τούρκους, η Κόρινθος απελευθερώνεται το 1822 από τον ζυγό και για πρώτη φορά στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία, η Γαλανόλευκη κυμάτισε στις επάλξεις του Ακροκορίνθου και στα σοκάκια της ρημαγμένης πόλης.
Ο μεγάλος σεισμός του 1858 θα μεταφέρει την πόλη στη σημερινή της θέση, και θα την κάνει πολεοδομικό υπόδειγμα της νεώτερης Ελλάδας. Παρά το νέο καταστροφικό σεισμό του 1928, η πόλη ανοικοδομείταια.