της αρθρογράφουΑλεξίας Φεσσά
Σε απόσταση αναπνοής από την Αθήνα, το Λουτράκι αποτελεί ιδανικό προορισμό για μια Πασχαλινή απόδραση λίγων ή περισσότερων ημερών. Εκτός αυτού ο επισκέπτης μπορεί να ζήσει τα ήθη και τις παραδόσεις της περιοχής.
Χορός του Γιαρέντη
Τη Δευτέρα του Πάσχα στην Περαχώρα, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Περαχώρας αναβιώνει τον παραδοσιακό «Χορό του Γιαρέντη»,με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής ορχήστρας και κερασμάτων. Το χορευτικό ξεκινά μέσα από τις εκκλησιες της Περαχώρας και καταλήγει στην κεντρική πλατεία.
Το έθιμο της Τράτας
Ο Σύνδεσμος Λουτρακιωτών - Περαχωριτών «Ο Ίβυκος» πραγματοποιεί την Καθαρά Δευτέρα την αναβίωση του εθίμου «Χορός της τράτας» στην κεντρική πλατεία της πόλης του Λουτρακίου. Ο χορός της τράτας ή χορός του Xαραλάμπη, είναι ένα ιδιαίτερο σημαντικό έθιμο της περιοχής. Η τράτα είναι ένας χορός ψαράδων και χορεύεται και στα Μέγαρα, Σαλαμίνα και πιο σπάνια, Ελευσίνα, με μικρή διαφορά στα βήματα και στα τραγούδια. Οι κινήσεις του χορού είναι μπρός πίσω όπως ακριβώς και των ψαράδων όταν ρίχνουν τα δίχτυ στην θάλασσα. Τράτα = βάρκα. Επίσης η κίνηση μπρός πίσω συμβολίζει το πέρασμα από το ένα στάδιο στο άλλο αφήνοντας συμβολικά πίσω τον χειμώνα και περνώντας μπροστά στην άνοιξη.
Βλάχικος γάμος
Το έθιμο αυτό προέρχεται από την Θήβα. Το φέρανε κατά την δεκαετία του ‘80, μια ομάδα ανθρώπων που φτιάξανε τον σύλλογο και το κάνανε για κάποια μόνο χρόνια, μετά σταμάτησε πάλι. Είναι μια παρωδία γάμου, που ντύνονταν με γυναικείους ρόλους οι άντρες, κάποιος έκανε τον παππά ο οποίος διάβαζε ευαγγέλιο πρόστυχο, η νύφη έκανε την γριά και ο γαμπρός τον γέρο. Ο γέρος και η γριά δεν είχε καμία σημασία τότε και στην κοινότητα δεν ήταν ενεργοί. Εννοείται βέβαια οτι τους σέβονταν, αλλά στο τελετουργικό της κοινότητας δεν κάναν κάτι και έτσι τους κορόιδευαν.
Τη Δευτέρα του Πάσχα στην Περαχώρα, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Περαχώρας αναβιώνει τον παραδοσιακό «Χορό του Γιαρέντη»,με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής ορχήστρας και κερασμάτων. Το χορευτικό ξεκινά μέσα από τις εκκλησιες της Περαχώρας και καταλήγει στην κεντρική πλατεία.
Το έθιμο της Τράτας
Ο Σύνδεσμος Λουτρακιωτών - Περαχωριτών «Ο Ίβυκος» πραγματοποιεί την Καθαρά Δευτέρα την αναβίωση του εθίμου «Χορός της τράτας» στην κεντρική πλατεία της πόλης του Λουτρακίου. Ο χορός της τράτας ή χορός του Xαραλάμπη, είναι ένα ιδιαίτερο σημαντικό έθιμο της περιοχής. Η τράτα είναι ένας χορός ψαράδων και χορεύεται και στα Μέγαρα, Σαλαμίνα και πιο σπάνια, Ελευσίνα, με μικρή διαφορά στα βήματα και στα τραγούδια. Οι κινήσεις του χορού είναι μπρός πίσω όπως ακριβώς και των ψαράδων όταν ρίχνουν τα δίχτυ στην θάλασσα. Τράτα = βάρκα. Επίσης η κίνηση μπρός πίσω συμβολίζει το πέρασμα από το ένα στάδιο στο άλλο αφήνοντας συμβολικά πίσω τον χειμώνα και περνώντας μπροστά στην άνοιξη.
Βλάχικος γάμος
Το έθιμο αυτό προέρχεται από την Θήβα. Το φέρανε κατά την δεκαετία του ‘80, μια ομάδα ανθρώπων που φτιάξανε τον σύλλογο και το κάνανε για κάποια μόνο χρόνια, μετά σταμάτησε πάλι. Είναι μια παρωδία γάμου, που ντύνονταν με γυναικείους ρόλους οι άντρες, κάποιος έκανε τον παππά ο οποίος διάβαζε ευαγγέλιο πρόστυχο, η νύφη έκανε την γριά και ο γαμπρός τον γέρο. Ο γέρος και η γριά δεν είχε καμία σημασία τότε και στην κοινότητα δεν ήταν ενεργοί. Εννοείται βέβαια οτι τους σέβονταν, αλλά στο τελετουργικό της κοινότητας δεν κάναν κάτι και έτσι τους κορόιδευαν.
Φιλαρμονική Ορχήστρα Λουτρακίου
Η Φιλαρμονική Λουτρακίου διεξάγει κάθε χρόνο τη Μεγάλη Τετάρτη πρόβα ανοιχτή για το κοινό υπό μορφή συναυλίας στο Πνευματικό Κέντρο Λουτρακίου. Συμμετέχει στην περιφορά των επιταφίων της Μεγάλης Παρασκευής. Σε κλίμα κατάνυξης, οι ακροατές παρακολουθούν από κοντά τις ετοιμασίες για την περιφορά του επιταφίου τη Μεγάλη Παρασκευή. Οι Επιτάφιοι των τριών κεντρικών Εκκλησιών συγκεντρώνονται στην πλατεία της 25ης Μαρτίου και η Φιλαρμονική Ορχήστρα με σύνθεση 100 ατόμων προϊσταται της λιτανείας, συνοδεύοντας ηχητικά με κλασσικά αριστουργήματα, όπως το «Adagio του Tomasso Albinoni», ο «Επιτάφιος του Πηλίκα» και ο «Πόνος της Μάνας του Δημήτρη Κάφυρη».
Το σπάσιμο του ροδιού
Το πρωί της Πρωτοχρονιάς ο νοικοκύρης του σπιτιού πηγαίνει στην εκκλησία κρατώντας το ρόδι του για να το «λειτουργήσει». Πηγαίνοντας στο σπίτι του, χτυπάει την πόρτα της εισόδου και ανοίγοντας του σπάει με δύναμη το ρόδι για να σκορπιστούν οι ρώγες του παντού στο σπίτι. Με το σπάσιμο του ροδιού εύχονται υγεία και όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη την χρονιά.
Ημέρα του Σταυρού
Στις 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα του Σταυρού, οι γεωργοί τύλιγαν σε μαντήλι σπόρους Δημητριακών για να τα ευλογήσει ο Παπάς ενόψει της σποράς που θα επακολουθούσε. Στις 6 Αυγούστου, κυρίως οι αμπελουργοί, έκοβαν τα πρώτα μισογινομένα σταφύλια και σε πανεράκια τα πήγαιναν στην εκκλησία για ευλογία καλής σοδειάς.
Έθιμο της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας
Το έθιμο τελείται στις 21 Νοεμβρίου, όπου οι γυναίκες πάνε στην εκκλησία φέρνοντας μαζί τους πολυσπόρια δεμένα μέσα σε λευκές πετσέτες για να τα ευλογήσει ο παπάς και να πάνε καλά τα σπαρτά. Κατόπιν, βράζουν «τα μπούλια» δηλαδή καλαμπόκι, σιτάρι, ρεβύθια, φασόλια, φακή και τα ρίχνουν σε μεγάλες γαβάθες και τα περιχύνουν με κρασί. Πριν αρχίσουν να τα τρώνε, πιάνουν μερικούς σπόρους και τους πετάνε πάνω και πίσω τους λέγοντας παραδοσιακούς στίχους για να πάει καλά η σπορά.
Η Φιλαρμονική Λουτρακίου διεξάγει κάθε χρόνο τη Μεγάλη Τετάρτη πρόβα ανοιχτή για το κοινό υπό μορφή συναυλίας στο Πνευματικό Κέντρο Λουτρακίου. Συμμετέχει στην περιφορά των επιταφίων της Μεγάλης Παρασκευής. Σε κλίμα κατάνυξης, οι ακροατές παρακολουθούν από κοντά τις ετοιμασίες για την περιφορά του επιταφίου τη Μεγάλη Παρασκευή. Οι Επιτάφιοι των τριών κεντρικών Εκκλησιών συγκεντρώνονται στην πλατεία της 25ης Μαρτίου και η Φιλαρμονική Ορχήστρα με σύνθεση 100 ατόμων προϊσταται της λιτανείας, συνοδεύοντας ηχητικά με κλασσικά αριστουργήματα, όπως το «Adagio του Tomasso Albinoni», ο «Επιτάφιος του Πηλίκα» και ο «Πόνος της Μάνας του Δημήτρη Κάφυρη».
Το σπάσιμο του ροδιού
Το πρωί της Πρωτοχρονιάς ο νοικοκύρης του σπιτιού πηγαίνει στην εκκλησία κρατώντας το ρόδι του για να το «λειτουργήσει». Πηγαίνοντας στο σπίτι του, χτυπάει την πόρτα της εισόδου και ανοίγοντας του σπάει με δύναμη το ρόδι για να σκορπιστούν οι ρώγες του παντού στο σπίτι. Με το σπάσιμο του ροδιού εύχονται υγεία και όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη την χρονιά.
Ημέρα του Σταυρού
Στις 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα του Σταυρού, οι γεωργοί τύλιγαν σε μαντήλι σπόρους Δημητριακών για να τα ευλογήσει ο Παπάς ενόψει της σποράς που θα επακολουθούσε. Στις 6 Αυγούστου, κυρίως οι αμπελουργοί, έκοβαν τα πρώτα μισογινομένα σταφύλια και σε πανεράκια τα πήγαιναν στην εκκλησία για ευλογία καλής σοδειάς.
Έθιμο της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας
Το έθιμο τελείται στις 21 Νοεμβρίου, όπου οι γυναίκες πάνε στην εκκλησία φέρνοντας μαζί τους πολυσπόρια δεμένα μέσα σε λευκές πετσέτες για να τα ευλογήσει ο παπάς και να πάνε καλά τα σπαρτά. Κατόπιν, βράζουν «τα μπούλια» δηλαδή καλαμπόκι, σιτάρι, ρεβύθια, φασόλια, φακή και τα ρίχνουν σε μεγάλες γαβάθες και τα περιχύνουν με κρασί. Πριν αρχίσουν να τα τρώνε, πιάνουν μερικούς σπόρους και τους πετάνε πάνω και πίσω τους λέγοντας παραδοσιακούς στίχους για να πάει καλά η σπορά.
Η γιορτή της Ντρέδουρας
Η ντρέδουρα, είναι ένα γλύκισμα με κορινθιακή σταφίδα, χειροποίητο φύλλο, ντόπιο ελαιόλαδο, αμύγδαλο, μέλι, σουσάμι, κανέλα και γαρίφαλο. Την Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2019 ώρα 17.00 ο Σύλλογος Γυναικών Αγίων Θεοδώρων διοργανώνει τη γιορτή της Ντρέδουρας. Κεράσματα με το παραδοσιακό γλυκό, και όχι μόνο περιμένουν τους επισκέπτες. Ακολουθεί γλέντι και χορός.
Πανηγύρια
Τα πανηγύρια που γίνονταν και γίνονται στην Περαχώρα είναι στις γιορτές του: Αγίου Δημητρίου του Αγίου Νικολάου, της Αγίας Παρασκευής, της Αγίας Τριάδας, του Αγίιου Δημητρίου, του Αγίου Παντελεήμονα, της Μακαβέβας, των καλανήσων, δύο φορές τον χρόνο, της ανάληψης και του Σωτήρος. Γινόταν και γίνεται μεγάλη συγκέντρωση πιστών, αρτοκλασία και εκδηλώσεις. Ιδιαίτερα στο πανηγύρι του Αγίου Νικολάου υπήρχε το έθιμο του μπουλουγουριού. Οι Περαχωρίτες βράζουν το κομμένο στάρι σε μεγάλο καζάνι με λάδι και αυτό γίνεται για την ευλογία του σταριού, που είχαν σπείρει, του λαδιού κι του κρασιού που αποτελούσαν βασικά προιόντα της Περαχώρας. Επίσης μεγάλο πανηγύρι γινόταν την γιορτή της Παναγίας, 8 Σεμπτεμβρίου, στο Σέλκι. Ψήνανε σταφύλια και πραγματοποιόταν μεγάλο πανηγύρι κάτω από δέντρο αγριελιάς. Τα όργανα που φέρνανε στα πανηγύρια τους ήταν: δύο ζυγιές παλιές, ορχήστρα, βιολιά, κλαρίνα, σαμπούρια, που ήταν τα βασικά τους όργανα και λαούτα. Αργότερα έγινε μια ορχήστρα οι αδερφοί Λέκκα, οι οποιοι παίζαν αυτοί σε όλες τις γιορτές αρκοντεόν, βιολί, λαούτο, κλαρίνο. Σήμερα στη Περαχώρα, δεν γίνονται πανηγύρια έχουν σταματήσει εδώ και πολλά χρόνια. Αργότερα έκαναν μόνο τον 15 Αύγουστο και αυτό σιγά σιγά σταμάτησε. Στην περαχώρα ο σύλλογος είναι πολύ πιο ισχυρός, από την κοινότητα και δεν κάνουν πανηγύρια τον 15Αύγουστο, αλλά κάνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις και παραστάσεις
Γαστρονομία
H ντόπια κουζίνα διαθέτει μεγάλη ποικιλία, ενώ παράγει ποιοτικά τοπικά προϊόντα όπως λουκούμια, σοκολάτα, ζυμαρικά, ελαιόλαδο και πολλές παραδοσιακές τοπικές συνταγές. Οι Ντρέδουρες είναι από τα πιο διάσημα παραδοσιακά τοπικά γλυκά που παράγονται αποκλειστικά στο Λουτράκι και προέρχονται από το χωριό Περαχώρα. Είναι μια εκπληκτική σούπερ τροφή που περιέχει παραδοσιακό ελληνικό μέλι, καρύδια και κανέλα σε μια συνταγή που προετοιμάζεται σχολαστικά κάθε χειμώνα στην Περαχώρα. Η γιορτή της Ντρέδουρας μάλιστα πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην Περαχώρα λίγο πριν την Πρωτοχρονιά. Το ελαιόλαδο που παράγεται στα Γεράνεια Όρη είναι εξαιρετικής ποιότητας. Κάθε Φθινόπωρο, κατά τη διάρκεια της περιόδου παραγωγής του ελαιολάδου, οι επισκέπτες παρακολουθούν τη διαδικασία και πολλοί από αυτούς συμμετέχουν στο μάζεμα των καρπών της ελιάς και κατόπιν στο ελαιοτριβείο.
Η ντρέδουρα, είναι ένα γλύκισμα με κορινθιακή σταφίδα, χειροποίητο φύλλο, ντόπιο ελαιόλαδο, αμύγδαλο, μέλι, σουσάμι, κανέλα και γαρίφαλο. Την Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2019 ώρα 17.00 ο Σύλλογος Γυναικών Αγίων Θεοδώρων διοργανώνει τη γιορτή της Ντρέδουρας. Κεράσματα με το παραδοσιακό γλυκό, και όχι μόνο περιμένουν τους επισκέπτες. Ακολουθεί γλέντι και χορός.
Πανηγύρια
Τα πανηγύρια που γίνονταν και γίνονται στην Περαχώρα είναι στις γιορτές του: Αγίου Δημητρίου του Αγίου Νικολάου, της Αγίας Παρασκευής, της Αγίας Τριάδας, του Αγίιου Δημητρίου, του Αγίου Παντελεήμονα, της Μακαβέβας, των καλανήσων, δύο φορές τον χρόνο, της ανάληψης και του Σωτήρος. Γινόταν και γίνεται μεγάλη συγκέντρωση πιστών, αρτοκλασία και εκδηλώσεις. Ιδιαίτερα στο πανηγύρι του Αγίου Νικολάου υπήρχε το έθιμο του μπουλουγουριού. Οι Περαχωρίτες βράζουν το κομμένο στάρι σε μεγάλο καζάνι με λάδι και αυτό γίνεται για την ευλογία του σταριού, που είχαν σπείρει, του λαδιού κι του κρασιού που αποτελούσαν βασικά προιόντα της Περαχώρας. Επίσης μεγάλο πανηγύρι γινόταν την γιορτή της Παναγίας, 8 Σεμπτεμβρίου, στο Σέλκι. Ψήνανε σταφύλια και πραγματοποιόταν μεγάλο πανηγύρι κάτω από δέντρο αγριελιάς. Τα όργανα που φέρνανε στα πανηγύρια τους ήταν: δύο ζυγιές παλιές, ορχήστρα, βιολιά, κλαρίνα, σαμπούρια, που ήταν τα βασικά τους όργανα και λαούτα. Αργότερα έγινε μια ορχήστρα οι αδερφοί Λέκκα, οι οποιοι παίζαν αυτοί σε όλες τις γιορτές αρκοντεόν, βιολί, λαούτο, κλαρίνο. Σήμερα στη Περαχώρα, δεν γίνονται πανηγύρια έχουν σταματήσει εδώ και πολλά χρόνια. Αργότερα έκαναν μόνο τον 15 Αύγουστο και αυτό σιγά σιγά σταμάτησε. Στην περαχώρα ο σύλλογος είναι πολύ πιο ισχυρός, από την κοινότητα και δεν κάνουν πανηγύρια τον 15Αύγουστο, αλλά κάνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις και παραστάσεις
Γαστρονομία
H ντόπια κουζίνα διαθέτει μεγάλη ποικιλία, ενώ παράγει ποιοτικά τοπικά προϊόντα όπως λουκούμια, σοκολάτα, ζυμαρικά, ελαιόλαδο και πολλές παραδοσιακές τοπικές συνταγές. Οι Ντρέδουρες είναι από τα πιο διάσημα παραδοσιακά τοπικά γλυκά που παράγονται αποκλειστικά στο Λουτράκι και προέρχονται από το χωριό Περαχώρα. Είναι μια εκπληκτική σούπερ τροφή που περιέχει παραδοσιακό ελληνικό μέλι, καρύδια και κανέλα σε μια συνταγή που προετοιμάζεται σχολαστικά κάθε χειμώνα στην Περαχώρα. Η γιορτή της Ντρέδουρας μάλιστα πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην Περαχώρα λίγο πριν την Πρωτοχρονιά. Το ελαιόλαδο που παράγεται στα Γεράνεια Όρη είναι εξαιρετικής ποιότητας. Κάθε Φθινόπωρο, κατά τη διάρκεια της περιόδου παραγωγής του ελαιολάδου, οι επισκέπτες παρακολουθούν τη διαδικασία και πολλοί από αυτούς συμμετέχουν στο μάζεμα των καρπών της ελιάς και κατόπιν στο ελαιοτριβείο.
