της αρθρογράφουΑλεξίας Φεσσά
Η πρωτεύουσα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, Ιερή Πόλη Μεσολογγίου, υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα της Στερεάς κατά το 17ο και το 18ο αιώνα και αποτέλεσε μετά την κήρυξη της Επανάστασης (20 Μαΐου 1821) πολιτικό και στρατιωτικό κέντρο. Τόσο τα έθιμα όσο και οι παραδόσεις του τόπου έχουν έντονη επιρροή από την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Το έθιμο των ιπποδρομιών
Ανήμερα στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στο ομώνυμο ξωκλήσι, που βρίσκεται ανάμεσα στο Ευηνοχώρι και τον Άγιο Γεώργιο Μεσολογγίου, διεξάγονται ιππικοί αγώνες στην χάρη του. Συγκεκριμένα, το έθιμο προστάζει αναβάτες της περιοχής να κατευθύνονται στο σημείο για να προσκυνήσουν την σεπτή εικόνα του Αγίου.
Αργότερα, συγκεντρώνονται σε έναν κατάλληλο διαμορφωμένο χώρο έξω από το εκκλησάκι, αναμένοντας να ολοκληρωθεί η θεία λειτουργία για να λάβουν χώρα οι αγώνες. Μάλιστα, ο ιερέας με το πέρας του εκκλησιασμού εξέρχεται από το ξωκλήσι και ευλογεί τις ιπποδρομίες, που γίνονται προς τιμή του καβαλάρη Αγίου. Το έπαθλο του νικητή δεν είναι χρηματικό, αλλά ένα στεφάνι σχηματισμένο από ανοιξιάτικα άνθη, το οποίο περνάει στο λαιμό του αλόγου ο ιερέας.
Πανηγύρι Αη-Συμιού
Ένα πανηγύρι με έντονο ιστορικό, θρησκευτικό και συμβολικό χαρακτήρα που αποτελεί σημείο αναφοράς στα λιγοστά πλέον πανηγύρια της Ελλάδας. Γιορτάζεται δύο φορές το χρόνο, μια τον χειμώνα όπου έχει περισσότερο ατμόσφαιρα παρέας & μια το καλοκαίρι κατά το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, όπου η πομπή των πανηγυριστών διασχίζει ολόκληρη την πόλη υπό τους ήχους του ζουρνά & του νταουλιού. Το πανηγύρι του ‘Αη-Συμιού έχει τις ρίζες του στην ηρωική έξοδο των Μεσολογγιτών το 1826, εις μνήμην όσων κατάφεραν να φτάσουν μετά την Έξοδο στο ομώνυμο μοναστήρι, που βρίσκεται στο βουνό Αράκυνθος.
Ανήμερα στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στο ομώνυμο ξωκλήσι, που βρίσκεται ανάμεσα στο Ευηνοχώρι και τον Άγιο Γεώργιο Μεσολογγίου, διεξάγονται ιππικοί αγώνες στην χάρη του. Συγκεκριμένα, το έθιμο προστάζει αναβάτες της περιοχής να κατευθύνονται στο σημείο για να προσκυνήσουν την σεπτή εικόνα του Αγίου.
Αργότερα, συγκεντρώνονται σε έναν κατάλληλο διαμορφωμένο χώρο έξω από το εκκλησάκι, αναμένοντας να ολοκληρωθεί η θεία λειτουργία για να λάβουν χώρα οι αγώνες. Μάλιστα, ο ιερέας με το πέρας του εκκλησιασμού εξέρχεται από το ξωκλήσι και ευλογεί τις ιπποδρομίες, που γίνονται προς τιμή του καβαλάρη Αγίου. Το έπαθλο του νικητή δεν είναι χρηματικό, αλλά ένα στεφάνι σχηματισμένο από ανοιξιάτικα άνθη, το οποίο περνάει στο λαιμό του αλόγου ο ιερέας.
Πανηγύρι Αη-Συμιού
Ένα πανηγύρι με έντονο ιστορικό, θρησκευτικό και συμβολικό χαρακτήρα που αποτελεί σημείο αναφοράς στα λιγοστά πλέον πανηγύρια της Ελλάδας. Γιορτάζεται δύο φορές το χρόνο, μια τον χειμώνα όπου έχει περισσότερο ατμόσφαιρα παρέας & μια το καλοκαίρι κατά το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, όπου η πομπή των πανηγυριστών διασχίζει ολόκληρη την πόλη υπό τους ήχους του ζουρνά & του νταουλιού. Το πανηγύρι του ‘Αη-Συμιού έχει τις ρίζες του στην ηρωική έξοδο των Μεσολογγιτών το 1826, εις μνήμην όσων κατάφεραν να φτάσουν μετά την Έξοδο στο ομώνυμο μοναστήρι, που βρίσκεται στο βουνό Αράκυνθος.
Η γιορτή Μποχωρίτικης Πίτας
Οι νοικοκυρές του Ευηνοχωρίου φτιάχνουν όλων των ειδών παραδοσιακές πίτες και τις χορηγούν στον σύλλογο του χωριού, όπου τις μοιράζει στον κόσμο που παρευρίσκεται στο γλέντι που έχει στηθεί με συνοδεία ορχήστρας αλλά και με ποτά , σουβλάκια και διάφορους μεζέδες.
Κάθε χρόνο στήνεται ένα μεγάλο γλέντι στο χωριό, συγκεντρώνοντας πλήθος κόσμου από κάθε γωνιά του νομού μας, όπου δοκιμάζουν τις νοστιμότατες Μποχωρίτικες πίτες, και με την φροντίδα του λαογραφικού συλλόγου γίνεται μια μεγάλη γιορτή.
Λαζάρια
Κάθε χρόνο, την Παρασκευή, παραμονή του Λαζάρου αναβιώνει το έθιμο του Λαζάρου. Μικροί και μεγάλοι φτιάχνουν το Λάζαρο για να κρεμάσουν τα κύπρια και να βγουν στις γειτονιές χτυπώντας τον, με το αζημίωτο βέβαια. Ο Λάζαρος είναι ένας καλαμένιος σταυρός με το κάτω άκρο του πιο μακρύ. Στο κάτω μέρος του σταυρού δένουν γερά τα κύπρια ή και κουδούνια. Στο πάνω μέρος βάζουν βάγια την οποία καλύπτουν με ένα λευκό πανί ραμμένο γύρω γύρω. Πάνω από το πανί και σε σχήμα σταυρού βάζουν λουλούδια, βιολέτες, γαρύφαλλα, τριαντάφυλλα κ.α. γερά ραμμένα στο πανί για να μην πέσουν με το χτύπημα του Λαζάρου.
Οι νοικοκυρές του Ευηνοχωρίου φτιάχνουν όλων των ειδών παραδοσιακές πίτες και τις χορηγούν στον σύλλογο του χωριού, όπου τις μοιράζει στον κόσμο που παρευρίσκεται στο γλέντι που έχει στηθεί με συνοδεία ορχήστρας αλλά και με ποτά , σουβλάκια και διάφορους μεζέδες.
Κάθε χρόνο στήνεται ένα μεγάλο γλέντι στο χωριό, συγκεντρώνοντας πλήθος κόσμου από κάθε γωνιά του νομού μας, όπου δοκιμάζουν τις νοστιμότατες Μποχωρίτικες πίτες, και με την φροντίδα του λαογραφικού συλλόγου γίνεται μια μεγάλη γιορτή.
Λαζάρια
Κάθε χρόνο, την Παρασκευή, παραμονή του Λαζάρου αναβιώνει το έθιμο του Λαζάρου. Μικροί και μεγάλοι φτιάχνουν το Λάζαρο για να κρεμάσουν τα κύπρια και να βγουν στις γειτονιές χτυπώντας τον, με το αζημίωτο βέβαια. Ο Λάζαρος είναι ένας καλαμένιος σταυρός με το κάτω άκρο του πιο μακρύ. Στο κάτω μέρος του σταυρού δένουν γερά τα κύπρια ή και κουδούνια. Στο πάνω μέρος βάζουν βάγια την οποία καλύπτουν με ένα λευκό πανί ραμμένο γύρω γύρω. Πάνω από το πανί και σε σχήμα σταυρού βάζουν λουλούδια, βιολέτες, γαρύφαλλα, τριαντάφυλλα κ.α. γερά ραμμένα στο πανί για να μην πέσουν με το χτύπημα του Λαζάρου.
Κούλουμα
Στη Ματαράγκα την Καθαρά Δευτέρα, συνηθίζεται να γλεντούν όλοι μαζί, διοργανώνοντας τα «Κούλουμα» σ' ένα ξωκλήσι στο βουνό. Κάποιες γυναίκες συνεργάζονται με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ματαράγκας και ετοιμάζουν μεγάλα καζάνια με την παραδοσιακή φασολάδα. Σερβίρουν ακόμη, χαλβά ελιές και πολλά ακόμη σαρακοστιανά. Στον περίγυρο του ξωκλησιού τοποθετούν πολλά τραπέζια και καρέκλες από όπου οι παρευρισκόμενοι απολαμβάνουν το γλέντι και την υπέροχη θέα της λίμνης Τριχωνίδας. Επιπλέον, παίρνουν μέρος στη διοργάνωση και οι μικροί λαζαράδες με τους εξαιρετικούς χορούς που παρουσιάζουν κάθε χρόνο. Όταν δύσει ο ήλιος ο κόσμος αποχωρεί από το γλέντι και πολλοί ντύνονται μασκαράδες για να γυρίσουν από σπίτι σε σπίτι.
Γαστρονομία - τοπικά προϊόντα
Γνωστό και ως το χρυσάφι της λιμνοθάλασσας ή το ελληνικό χαβιάρι, το αβγοτάραχο Μεσολογγίου είναι κατοχυρωμένο ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, ενώ συγκαταλέγεται στα κορυφαία προϊόντα του πλανήτη και εμπνέει κορυφαίους σεφ. Φτιάχνεται από τα αποξηραμένα αβγά του θηλυκού κέφαλου (μπάφα) που καλλιεργείται στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου.
Στη Ματαράγκα την Καθαρά Δευτέρα, συνηθίζεται να γλεντούν όλοι μαζί, διοργανώνοντας τα «Κούλουμα» σ' ένα ξωκλήσι στο βουνό. Κάποιες γυναίκες συνεργάζονται με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ματαράγκας και ετοιμάζουν μεγάλα καζάνια με την παραδοσιακή φασολάδα. Σερβίρουν ακόμη, χαλβά ελιές και πολλά ακόμη σαρακοστιανά. Στον περίγυρο του ξωκλησιού τοποθετούν πολλά τραπέζια και καρέκλες από όπου οι παρευρισκόμενοι απολαμβάνουν το γλέντι και την υπέροχη θέα της λίμνης Τριχωνίδας. Επιπλέον, παίρνουν μέρος στη διοργάνωση και οι μικροί λαζαράδες με τους εξαιρετικούς χορούς που παρουσιάζουν κάθε χρόνο. Όταν δύσει ο ήλιος ο κόσμος αποχωρεί από το γλέντι και πολλοί ντύνονται μασκαράδες για να γυρίσουν από σπίτι σε σπίτι.
Γαστρονομία - τοπικά προϊόντα
Γνωστό και ως το χρυσάφι της λιμνοθάλασσας ή το ελληνικό χαβιάρι, το αβγοτάραχο Μεσολογγίου είναι κατοχυρωμένο ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, ενώ συγκαταλέγεται στα κορυφαία προϊόντα του πλανήτη και εμπνέει κορυφαίους σεφ. Φτιάχνεται από τα αποξηραμένα αβγά του θηλυκού κέφαλου (μπάφα) που καλλιεργείται στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου.
