της δημοσιογράφουΕυαγγελίας Γούρνη
Το νησί που οι περισσότεροι γνωρίσαμε και αγαπήσαμε μέσα από το «Τζένη Τζένη» στέκει αγέρωχο και κοσμοπολίτικο στο πέρασμα των χρόνων.
Απόκριες στις Σπέτσες
Το Σπετσιώτικο καρναβάλι πραγματοποιείται την Κυριακή της Τυρινής και έχει έντονα θαλασσινά στοιχεία με μεγάλη παρέλαση στην παραλία και το κέντρο της Ντάπιας, την οποία ακολουθεί νησιώτικο γλέντι με μεζέδες και κρασί, ενώ στην συνέχεια καίνε τον καρνάβαλο στην παραλία του Αγίου Μάμμα. Την επομένη μέρα, την Καθαρά Δευτέρα, η παράδοση τηρείται με το πέταγμα της "Φιλάνδρας" και το υπαίθριο γλέντι με νηστίσιμα, κρασί και χορό, στην περιοχή "Σουρμπούτη" και Καστέλι, με τον ουρανό να γεμίζει από χαρταετούς.
Ο εσπερινός της συγνώμης
Το βράδυ της Κυριακής της Τυρινής στον Άγιο Νικόλαο τελείται ο εσπερινός της Συγνώμης με όλους τους εφημέριους των 4 ενοριών του νησιού. Στο τέλος της ακολουθίας ο κάθε ιερέας ζητά συγγνώμη από τον άλλο ιερέα, το ίδιο και οι πιστοί μεταξύ τους.
Ο σπετσιώτικος γάμος
Στις Σπέτσες δεν περιμένει ο γαμπρός την νύφη στην εκκλησία αφού η παράδοση απαιτεί το ζευγάρι των μελλόνυμφων να πηγαίνει στην εκκλησία μαζί, ενώ μια παραλλαγή αυτού του εθίμου είναι να πηγαίνει τη νύφη στην εκκλησία άντρας της οικογένειας του γαμπρού. Μετά την τελετή επιστρέφουν στο σπίτι σχηματίζοντας γαμήλια πομπή στην οποία προπορεύονται τα μουσικά όργανα.
Το Σπετσιώτικο καρναβάλι πραγματοποιείται την Κυριακή της Τυρινής και έχει έντονα θαλασσινά στοιχεία με μεγάλη παρέλαση στην παραλία και το κέντρο της Ντάπιας, την οποία ακολουθεί νησιώτικο γλέντι με μεζέδες και κρασί, ενώ στην συνέχεια καίνε τον καρνάβαλο στην παραλία του Αγίου Μάμμα. Την επομένη μέρα, την Καθαρά Δευτέρα, η παράδοση τηρείται με το πέταγμα της "Φιλάνδρας" και το υπαίθριο γλέντι με νηστίσιμα, κρασί και χορό, στην περιοχή "Σουρμπούτη" και Καστέλι, με τον ουρανό να γεμίζει από χαρταετούς.
Ο εσπερινός της συγνώμης
Το βράδυ της Κυριακής της Τυρινής στον Άγιο Νικόλαο τελείται ο εσπερινός της Συγνώμης με όλους τους εφημέριους των 4 ενοριών του νησιού. Στο τέλος της ακολουθίας ο κάθε ιερέας ζητά συγγνώμη από τον άλλο ιερέα, το ίδιο και οι πιστοί μεταξύ τους.
Ο σπετσιώτικος γάμος
Στις Σπέτσες δεν περιμένει ο γαμπρός την νύφη στην εκκλησία αφού η παράδοση απαιτεί το ζευγάρι των μελλόνυμφων να πηγαίνει στην εκκλησία μαζί, ενώ μια παραλλαγή αυτού του εθίμου είναι να πηγαίνει τη νύφη στην εκκλησία άντρας της οικογένειας του γαμπρού. Μετά την τελετή επιστρέφουν στο σπίτι σχηματίζοντας γαμήλια πομπή στην οποία προπορεύονται τα μουσικά όργανα.
Πάσχα στις Σπέτσες
Το Σάββατο του Λαζάρου, μικρά κορίτσια τραγουδούν από πόρτα σε πόρτα τα κάλαντα του Λαζάρου κρατώντας ανθοστόλιστα λαζαράκια, δηλαδή καλαθάκια γεμάτα με λουλούδια. Μια διαφορετική Ανάσταση πραγματοποιείται στην ενορία της Ανάληψης αφού μετά την Ανάσταση οι νέοι καίνε μια βάρκα στο προαύλιο του ναού. Επιπλέον, την Κυριακή του Πάσχα στην πλατεία της Κουνουπίτσας θα δείτε ένα έθιμο που αναβίωσε τα τελευταία χρόνια και δεν είναι άλλο από το «κάψιμο του Ιούδα»…
Οι παλιοτενεκέδες της Πρωτομαγιάς
Με έναν ιδιαίτερο τρόπο γιορτάζουν στις Σπέτσες την Πρωτομαγιά. Στην περιοχή της Παναγίας της "Αρμάτας" τα παιδιά τηρούν το έθιμο με τους "παλιοτενεκέδες" που δένουν με σκοινί και τους σέρνουν στο δρόμο με ποδήλατα ή μηχανάκια.
Οι δοξασίες της Ανάληψης & της Πεντηκοστής
Σαράντα μέρες μετά το Πάσχα είναι ο εορτασμός της Ανάληψης του Χριστού. Τότε βουτούν στη θάλασσα για πρώτη φορά αλλά και ραντίζουν τα σπίτια με νερό από 40 κύματα, για να φύγει το κακό μάτι. Δέκα μέρες μετά την Ανάληψη είναι η Κυριακή της Πεντηκοστής. Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση, οι ψυχές που βγήκαν στον κόσμο το Πάσχα, πρέπει να επιστρέψουν την Πεντηκοστή και μέχρι τότε κάθονται στα κλαριά και στα κλήματα. Για αυτό το λόγο δεν κλαδεύουν στις Σπέτσες πριν την Πεντηκοστή.
Το Σάββατο του Λαζάρου, μικρά κορίτσια τραγουδούν από πόρτα σε πόρτα τα κάλαντα του Λαζάρου κρατώντας ανθοστόλιστα λαζαράκια, δηλαδή καλαθάκια γεμάτα με λουλούδια. Μια διαφορετική Ανάσταση πραγματοποιείται στην ενορία της Ανάληψης αφού μετά την Ανάσταση οι νέοι καίνε μια βάρκα στο προαύλιο του ναού. Επιπλέον, την Κυριακή του Πάσχα στην πλατεία της Κουνουπίτσας θα δείτε ένα έθιμο που αναβίωσε τα τελευταία χρόνια και δεν είναι άλλο από το «κάψιμο του Ιούδα»…
Οι παλιοτενεκέδες της Πρωτομαγιάς
Με έναν ιδιαίτερο τρόπο γιορτάζουν στις Σπέτσες την Πρωτομαγιά. Στην περιοχή της Παναγίας της "Αρμάτας" τα παιδιά τηρούν το έθιμο με τους "παλιοτενεκέδες" που δένουν με σκοινί και τους σέρνουν στο δρόμο με ποδήλατα ή μηχανάκια.
Οι δοξασίες της Ανάληψης & της Πεντηκοστής
Σαράντα μέρες μετά το Πάσχα είναι ο εορτασμός της Ανάληψης του Χριστού. Τότε βουτούν στη θάλασσα για πρώτη φορά αλλά και ραντίζουν τα σπίτια με νερό από 40 κύματα, για να φύγει το κακό μάτι. Δέκα μέρες μετά την Ανάληψη είναι η Κυριακή της Πεντηκοστής. Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση, οι ψυχές που βγήκαν στον κόσμο το Πάσχα, πρέπει να επιστρέψουν την Πεντηκοστή και μέχρι τότε κάθονται στα κλαριά και στα κλήματα. Για αυτό το λόγο δεν κλαδεύουν στις Σπέτσες πριν την Πεντηκοστή.
Ημέρα Υπερηφάνειας και Μνήμης
Την Κυριακή των Βαΐων, 3 Απριλίου 1821, οι Σπέτσες μπήκαν στον αγώνα της Επανάστασης, πρώτοι από όλα τα νησιά. Τα ξημερώματα, πριν τη λειτουργία στον Άγιο Νικόλαο, οι νεότεροι ξήλωσαν τα Τουρκικά εμβλήματα από το διοικητήριο στη Ντάπια. Εις ανάμνηση αυτής της ιστορικής στιγμής ο Δήμος Σπετσών διοργανώνει κάθε χρόνο στις 3 Απριλίου εκδηλώσεις φόρου τιμής με δοξολογία, κατάθεση στεφάνων, κωδωνοκρουσίες καθώς και αναπαράσταση στο θαλάσσιο χώρο μπροστά από τον ιερό ναό με Σπετσιώτικα Καΐκια της έναρξης της Επαναστάσεως.
Η διάσημη Αρμάτα
Ο Δήμος Σπετσών τιμά κάθε χρόνο την κορυφαία εκδήλωση ηρωισμού των Σπετσιωτών, τη Ναυμαχία των Σπετσών που έγινε στις 8 Σεπτεμβρίου 1822 και αποτελεί ένα από σημαντικότερα γεγονότα της Επανάστασης του 1821. Διοργανώνει την «Αρμάτα» τη μεγαλύτερη γιορτή του νησιού, με αναπαράσταση της ένδοξης Ναυμαχίας, πλαισιωμένη από πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Μάλιστα, οι Σπετσιώτες αφιέρωσαν τη νίκη τους στην Παναγία, κτίζοντας το εκκλησάκι Παναγία Αρμάτα, επειδή, σύμφωνα με την παράδοση, βοήθησε τους Έλληνες να κατατροπώσουν τον τουρκικό στόλο.
Πλήθος επισκεπτών, Ελλήνων και ξένων, έρχεται στις Σπέτσες κάθε Σεπτέμβριο για να παρευρεθεί στις λαμπρές εορταστικές εκδηλώσεις της «Αρμάτας», που διαρκούν μία εβδομάδα. Το πρόγραμμα των εορτασμών περιλαμβάνει εκθέσεις ζωγραφικής, μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις (συναυλίες, χορωδίες, συγκροτήματα παραδοσιακών χορών και μουσικής, κ.λ.π.), θεατρικές παραστάσεις, κανονιοβολισμούς, κ.α. Το δεύτερο Σάββατο του Σεπτεμβρίου, γίνεται η αναπαράσταση της ιστορικής ναυμαχίας με την πυρπόληση ομοιώματος της τουρκικής ναυαρχίδας με την ταυτόχρονη εξιστόρηση των ιστορικών γεγονότων και ολοκληρώνεται μέσα σε μία πανδαισία πυροτεχνημάτων, και βεγγαλικών.
Τα πανηγύρια του νησιού
Πολλές είναι οι γιορτές Αγίων που γιορτάζονται με ιδιαίτερη τιμή και πανηγύρια στο νησί με πιο χαρακτηριστικά τα πανηγύρια των σωματείων των εργαζομένων, τα οποία πραγματοποιούνται στην γιορτή του πολιούχου Άγιου τους με πολύ γλέντι, χορό και τραγούδι. Τέτοια φημισμένα γλέντια είναι των Κυνηγών με την εορτή της "Παναγίας του Δασκαλάκη", των Οδηγών με την εορτή του Αγ. Χριστοφόρου και των Ψαράδων στην εορτή των Αγ. Αποστόλων.
Την Κυριακή των Βαΐων, 3 Απριλίου 1821, οι Σπέτσες μπήκαν στον αγώνα της Επανάστασης, πρώτοι από όλα τα νησιά. Τα ξημερώματα, πριν τη λειτουργία στον Άγιο Νικόλαο, οι νεότεροι ξήλωσαν τα Τουρκικά εμβλήματα από το διοικητήριο στη Ντάπια. Εις ανάμνηση αυτής της ιστορικής στιγμής ο Δήμος Σπετσών διοργανώνει κάθε χρόνο στις 3 Απριλίου εκδηλώσεις φόρου τιμής με δοξολογία, κατάθεση στεφάνων, κωδωνοκρουσίες καθώς και αναπαράσταση στο θαλάσσιο χώρο μπροστά από τον ιερό ναό με Σπετσιώτικα Καΐκια της έναρξης της Επαναστάσεως.
Η διάσημη Αρμάτα
Ο Δήμος Σπετσών τιμά κάθε χρόνο την κορυφαία εκδήλωση ηρωισμού των Σπετσιωτών, τη Ναυμαχία των Σπετσών που έγινε στις 8 Σεπτεμβρίου 1822 και αποτελεί ένα από σημαντικότερα γεγονότα της Επανάστασης του 1821. Διοργανώνει την «Αρμάτα» τη μεγαλύτερη γιορτή του νησιού, με αναπαράσταση της ένδοξης Ναυμαχίας, πλαισιωμένη από πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Μάλιστα, οι Σπετσιώτες αφιέρωσαν τη νίκη τους στην Παναγία, κτίζοντας το εκκλησάκι Παναγία Αρμάτα, επειδή, σύμφωνα με την παράδοση, βοήθησε τους Έλληνες να κατατροπώσουν τον τουρκικό στόλο.
Πλήθος επισκεπτών, Ελλήνων και ξένων, έρχεται στις Σπέτσες κάθε Σεπτέμβριο για να παρευρεθεί στις λαμπρές εορταστικές εκδηλώσεις της «Αρμάτας», που διαρκούν μία εβδομάδα. Το πρόγραμμα των εορτασμών περιλαμβάνει εκθέσεις ζωγραφικής, μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις (συναυλίες, χορωδίες, συγκροτήματα παραδοσιακών χορών και μουσικής, κ.λ.π.), θεατρικές παραστάσεις, κανονιοβολισμούς, κ.α. Το δεύτερο Σάββατο του Σεπτεμβρίου, γίνεται η αναπαράσταση της ιστορικής ναυμαχίας με την πυρπόληση ομοιώματος της τουρκικής ναυαρχίδας με την ταυτόχρονη εξιστόρηση των ιστορικών γεγονότων και ολοκληρώνεται μέσα σε μία πανδαισία πυροτεχνημάτων, και βεγγαλικών.
Τα πανηγύρια του νησιού
Πολλές είναι οι γιορτές Αγίων που γιορτάζονται με ιδιαίτερη τιμή και πανηγύρια στο νησί με πιο χαρακτηριστικά τα πανηγύρια των σωματείων των εργαζομένων, τα οποία πραγματοποιούνται στην γιορτή του πολιούχου Άγιου τους με πολύ γλέντι, χορό και τραγούδι. Τέτοια φημισμένα γλέντια είναι των Κυνηγών με την εορτή της "Παναγίας του Δασκαλάκη", των Οδηγών με την εορτή του Αγ. Χριστοφόρου και των Ψαράδων στην εορτή των Αγ. Αποστόλων.
