της αρθρογράφουΑλεξίας Φεσσά
Η Καλαμπάκα είναι κτισμένη στις ρίζες των βράχων των Μετεώρων και στην αριστερή όχθη του Πηνειού ποταμού. Αποτελεί ορμητήριο για τους επισκέπτες της που επιθυμούν να γνωρίσουν τα μνημεία και τις υπέροχες τοποθεσίες του Ασπροποτάμου, των Χασίων, του Κόζιακα και κυρίως των Μετεώρων.
Σπήλαιο Θεόπετρας
Πρόκειται για ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα από ιστορικής άποψεως σπήλαια της Ελλάδας, που βρίσκεται στην κοινότητα της Θεόπετρας, σε μικρή απόσταση από την Καλαμπάκα. Μάλιστα εκτός του ίδιου του σπηλαίου σε μικρή απόσταση από αυτό βρίσκεται και το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Εκπαίδευσης Σπηλαίου Θεόπετρας.
Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Tο πιο σπουδαίο μνημείο της πόλης είναι ο βυζαντινός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, ο καθεδρικός ναός της επισκοπής Σταγών με σημασία πολυσήμαντη για τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή τέχνη. Πρόκειται για μια μεγάλη τρίκλιτη μεσοβυζαντινή βασιλική με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος. Ο νάρθηκας επικοινωνεί με τον κυρίως ναό με τρίβηλο άνοιγμα.
Ιερά Μονή Βαρλαάμ
Η Μονή πρώτο ιδρύθηκε από τον ασκητή Βαρλαάμ (14ος), ο οποίος έζησε μόνος του σε ένα κελί και έκτισε το εκκλησάκι των Τριών Ιεραρχών. Μετά το θάνατό του η Μονή ερημώνει έως τον 16ο αι. όπου δυο αδέλφια, ο Θεοφάνης και ο Νεκτάριος, μοναχοί από τη γειτονική Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου ήρθαν για ν’ αναστηλώσουν τα ερείπια του μικρού Ναού. Γρήγορα το κοινόβιο των μοναχών μεγάλωσε και τότε κτίστηκε μια δεύτερη εκκλησία αφιερωμένη στους Αγίους Πάντες (1542). Είναι τύπου σταυροειδής, τετρακιόνιος, με δυο τρούλους, στο Ναό και στον Νάρθηκα και αρκετά μεγάλο Καθολικό. Στα ΝΑ. του Νάρθηκα του Ναού υπάρχει ο τάφος των δυο κτητόρων, Θεοφάνη και Νεκταρίου.
Πρόκειται για ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα από ιστορικής άποψεως σπήλαια της Ελλάδας, που βρίσκεται στην κοινότητα της Θεόπετρας, σε μικρή απόσταση από την Καλαμπάκα. Μάλιστα εκτός του ίδιου του σπηλαίου σε μικρή απόσταση από αυτό βρίσκεται και το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Εκπαίδευσης Σπηλαίου Θεόπετρας.
Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Tο πιο σπουδαίο μνημείο της πόλης είναι ο βυζαντινός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, ο καθεδρικός ναός της επισκοπής Σταγών με σημασία πολυσήμαντη για τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή τέχνη. Πρόκειται για μια μεγάλη τρίκλιτη μεσοβυζαντινή βασιλική με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος. Ο νάρθηκας επικοινωνεί με τον κυρίως ναό με τρίβηλο άνοιγμα.
Ιερά Μονή Βαρλαάμ
Η Μονή πρώτο ιδρύθηκε από τον ασκητή Βαρλαάμ (14ος), ο οποίος έζησε μόνος του σε ένα κελί και έκτισε το εκκλησάκι των Τριών Ιεραρχών. Μετά το θάνατό του η Μονή ερημώνει έως τον 16ο αι. όπου δυο αδέλφια, ο Θεοφάνης και ο Νεκτάριος, μοναχοί από τη γειτονική Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου ήρθαν για ν’ αναστηλώσουν τα ερείπια του μικρού Ναού. Γρήγορα το κοινόβιο των μοναχών μεγάλωσε και τότε κτίστηκε μια δεύτερη εκκλησία αφιερωμένη στους Αγίους Πάντες (1542). Είναι τύπου σταυροειδής, τετρακιόνιος, με δυο τρούλους, στο Ναό και στον Νάρθηκα και αρκετά μεγάλο Καθολικό. Στα ΝΑ. του Νάρθηκα του Ναού υπάρχει ο τάφος των δυο κτητόρων, Θεοφάνη και Νεκταρίου.
Ι. Μονή της Υπαπαντής
Βρίσκεται σε απόσταση 30 λεπτών από την Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στην οποία ανήκει και είναι κτισμένο στη σπηλιά ενός βράχου. Πρώτος κτήτορας της Μονής (14ος) ήταν ο μοναχός Νείλος, Ηγούμενος της Μονής Παναγίας Δούπιανης. Σήμερα σώζεται μόνο ο Ναός της Υπαπαντής ο οποίος έχει αξιοσημείωτες αγιογραφίες διατηρημένες σε πολύ καλή κατάσταση. Το μοναστήρι παραμένει κλειστό για τους επισκέπτες.
Καστράκι
Βρίσκεται μεταξύ Καλαμπάκας και Μετεώρων, στη σκιά των βράχων και είναι το πλέον ανεπτυγμένο τουριστικά χωριό του νομού Τρικάλων. Ο παλαιός οικισμός Καστρακίου παρουσιάζει αξιόλογο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Στο βαθούλωμα βράχου, απέναντι από την Παναγία Δούπιανη, ανατολικά του Καστρακίου και προσιτή μόνο από τους ικανούς αναρριχητές, βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Μανδηλά.
Παναγία Δούπιανη
Στα τέλη του 11ου αι. - αρχές 12ου αι., τοποθετείται η ίδρυση του μικρού μονόχωρου ναού της Παναγίας Δούπιανης ή Ζωοδόχου Πηγής, στα ΒΑ της Κοινότητας Καστρακίου, η οποία σε τουρκικό απογραφικό κατάστιχο του 1454/55, αναφέρεται με το όνομα QASTIRO και έχει συνδέσει το όνομά της με την ιστορία του μοναχισμού στα γειτονικά Μετέωρα. Η Παναγία Δούπιανη ήταν το πρώτο οργανωμένο κέντρο μοναχών, όπου συγκεντρώνονταν κάθε Κυριακή.
Βρίσκεται σε απόσταση 30 λεπτών από την Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στην οποία ανήκει και είναι κτισμένο στη σπηλιά ενός βράχου. Πρώτος κτήτορας της Μονής (14ος) ήταν ο μοναχός Νείλος, Ηγούμενος της Μονής Παναγίας Δούπιανης. Σήμερα σώζεται μόνο ο Ναός της Υπαπαντής ο οποίος έχει αξιοσημείωτες αγιογραφίες διατηρημένες σε πολύ καλή κατάσταση. Το μοναστήρι παραμένει κλειστό για τους επισκέπτες.
Καστράκι
Βρίσκεται μεταξύ Καλαμπάκας και Μετεώρων, στη σκιά των βράχων και είναι το πλέον ανεπτυγμένο τουριστικά χωριό του νομού Τρικάλων. Ο παλαιός οικισμός Καστρακίου παρουσιάζει αξιόλογο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Στο βαθούλωμα βράχου, απέναντι από την Παναγία Δούπιανη, ανατολικά του Καστρακίου και προσιτή μόνο από τους ικανούς αναρριχητές, βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Μανδηλά.
Παναγία Δούπιανη
Στα τέλη του 11ου αι. - αρχές 12ου αι., τοποθετείται η ίδρυση του μικρού μονόχωρου ναού της Παναγίας Δούπιανης ή Ζωοδόχου Πηγής, στα ΒΑ της Κοινότητας Καστρακίου, η οποία σε τουρκικό απογραφικό κατάστιχο του 1454/55, αναφέρεται με το όνομα QASTIRO και έχει συνδέσει το όνομά της με την ιστορία του μοναχισμού στα γειτονικά Μετέωρα. Η Παναγία Δούπιανη ήταν το πρώτο οργανωμένο κέντρο μοναχών, όπου συγκεντρώνονταν κάθε Κυριακή.
Μουσείο Ψηφιακής Απεικόνισης Μετέωρων
Το Μουσείο άνοιξε το 2017 στην Καλαμπάκα. Με την επίσκεψή σας στο Μουσείο θα παρακολουθήσετε σε 3D προβολή την ψηφιακή απεικόνιση των Μετεώρων, από την δημιουργία τους μέχρι τη σημερινή τους διαμόρφωση. Επίσης σε 3D, μπορείτε να περιηγηθείτε εικονικά στους βράχους των Μετεώρων και των Ιερών Μονών.
Μουσείο Ελληνικής Παιδείας
Βρίσκεται στο κέντρο της Καλαμπάκας, έχει εκπαιδευτικό και πολιτιστικό προσανατολισμό και φιλοδοξεί να φέρει σε επαφή τον επισκέπτη με τα Ελληνικά Γράμματα και τον Ελληνικό Πολιτισμό με τρόπο απλό και βιωματικό. Σκοπός του Μουσείου είναι η διαφύλαξη, μελέτη, προβολή και ανάδειξη της Ελληνικής Παιδείας.
Βιβλιοθήκη Καλαμπάκας
Εγκαινιάστηκε το 2015 προς τιμή των γενεθλίων του Γεωργίου Δημουλά ευεργέτη της πόλης και πατέρα της δωρήτριας Κατερίνας Δημουλά, η οποία ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα της, ανέλαβε την χρηματοδότηση της ανακαίνισης του κτηρίου καθώς και τα έξοδα της λειτουργίας του για τα επόμενα χρόνια μετά από συμφωνία με τον Δήμο. Είναι μια πολιτιστική άγκυρα στην πόλη και εστιάζει κυρίως στις ανάγκες των παιδιών που αποτελούν το μέλλον αυτού του τόπου.
Το Μουσείο άνοιξε το 2017 στην Καλαμπάκα. Με την επίσκεψή σας στο Μουσείο θα παρακολουθήσετε σε 3D προβολή την ψηφιακή απεικόνιση των Μετεώρων, από την δημιουργία τους μέχρι τη σημερινή τους διαμόρφωση. Επίσης σε 3D, μπορείτε να περιηγηθείτε εικονικά στους βράχους των Μετεώρων και των Ιερών Μονών.
Μουσείο Ελληνικής Παιδείας
Βρίσκεται στο κέντρο της Καλαμπάκας, έχει εκπαιδευτικό και πολιτιστικό προσανατολισμό και φιλοδοξεί να φέρει σε επαφή τον επισκέπτη με τα Ελληνικά Γράμματα και τον Ελληνικό Πολιτισμό με τρόπο απλό και βιωματικό. Σκοπός του Μουσείου είναι η διαφύλαξη, μελέτη, προβολή και ανάδειξη της Ελληνικής Παιδείας.
Βιβλιοθήκη Καλαμπάκας
Εγκαινιάστηκε το 2015 προς τιμή των γενεθλίων του Γεωργίου Δημουλά ευεργέτη της πόλης και πατέρα της δωρήτριας Κατερίνας Δημουλά, η οποία ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα της, ανέλαβε την χρηματοδότηση της ανακαίνισης του κτηρίου καθώς και τα έξοδα της λειτουργίας του για τα επόμενα χρόνια μετά από συμφωνία με τον Δήμο. Είναι μια πολιτιστική άγκυρα στην πόλη και εστιάζει κυρίως στις ανάγκες των παιδιών που αποτελούν το μέλλον αυτού του τόπου.
