Το Κάστρο της Μυτιλήνης είναι χτισμένο στο βόρειο τμήμα της πόλης, στην κορυφή ενός πευκόφυτου λόφου. Καταλαμβάνει έκταση περίπου 60 στρεμμάτων και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα της Μεσογείου.
Πιθανολογείται ότι κτίσθηκε τη βυζαντινή εποχή στους χρόνους του Ιουστινιανού, όμως, σημαντική ανακαίνιση δέχτηκε από τον Φραγκίσκο Γατελούζο στα χρόνια της ηγεμονίας του στο νησί αλλά και των Οθωμανών που κατέλαβαν τη Λέσβο από το 1462 έως το 1912. Από τη βυζαντινή φάση σώζονται σήμερα μόνο τρία τμήματα: μία βυζαντινή πυλίδα στη βόρεια πλευρά των τειχών, ο ανατολικός τοίχος του κεντρικού οχυρωματικού περιβόλου και η δεξαμενή στο μεσαίο κάστρο.
Η διάταξή του Κάστρου της Μυτιλήνης ακολουθεί τη μορφολογία της χερσονήσου. Διαιρείται σε τρία τμήματα: το Άνω Κάστρο, που είναι και η κύρια ακρόπολη του φρουρίου, το Μεσαίο Κάστρο, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου κατασκευάστηκε από τους Γατελούζους και το Κάτω Κάστρο, που το έχτισαν οι Τούρκοι.
Πιθανολογείται ότι κτίσθηκε τη βυζαντινή εποχή στους χρόνους του Ιουστινιανού, όμως, σημαντική ανακαίνιση δέχτηκε από τον Φραγκίσκο Γατελούζο στα χρόνια της ηγεμονίας του στο νησί αλλά και των Οθωμανών που κατέλαβαν τη Λέσβο από το 1462 έως το 1912. Από τη βυζαντινή φάση σώζονται σήμερα μόνο τρία τμήματα: μία βυζαντινή πυλίδα στη βόρεια πλευρά των τειχών, ο ανατολικός τοίχος του κεντρικού οχυρωματικού περιβόλου και η δεξαμενή στο μεσαίο κάστρο.
Η διάταξή του Κάστρου της Μυτιλήνης ακολουθεί τη μορφολογία της χερσονήσου. Διαιρείται σε τρία τμήματα: το Άνω Κάστρο, που είναι και η κύρια ακρόπολη του φρουρίου, το Μεσαίο Κάστρο, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου κατασκευάστηκε από τους Γατελούζους και το Κάτω Κάστρο, που το έχτισαν οι Τούρκοι.
Οι ανασκαφές που διενεργήθηκαν το 1984 έφεραν στο φως ιερό Δήμητρας και Κόρης τεκμηριώνοντας την κατοίκηση της περιοχής κατά την αρχαιότητα. Ακόμη και σήμερα διασώζεται το παλάτι των Γατελούζων, ένας τετράγωνος πέτρινος πύργος με εντοιχισμένη πλάκα όπου με ευδιάκριτα ανάγλυφα σχήματα παριστάνεται το οικόσημο των Γατελούζων και παραστάσεις Ρωμαϊκών μονομαχιών. Επίσης στην εξωτερική πύλη υπάρχει πλάκα με το οικόσημο των Παλαιολόγων.
Στις επεμβάσεις και προσθήκες που ακολούθησαν από τους Τούρκους οφείλεται το κατώτερο βόρειο τμήμα της οχύρωσης. Για οικοδομικό υλικό χρησιμοποιήθηκαν πολλά κομμάτια που προέρχονται κυρίως από το Αρχαίο Θέατρο Μυτιλήνης το οποίο τότε βρισκόταν σε περίοδο παρακμής. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας κατασκευάστηκε επίσης ένα Τούρκικο Ιεροδιδασκαλείο, κτίσμα που σώζεται μέχρι σήμερα.
Ακόμα, μέσα στο κάστρο σώζονται υπόγειες στοές που διαδραμάτισαν τον ρόλο καταφυγίου για τα γυναικόπαιδα της πόλης σε περιόδους πολέμου, καθώς και υδατοδεξαμενή χωρητικότητας 4.000 κ.μ. Σήμερα διατηρημένο χρησιμοποιείται ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων κατά τους θερινούς μήνες.
Στις επεμβάσεις και προσθήκες που ακολούθησαν από τους Τούρκους οφείλεται το κατώτερο βόρειο τμήμα της οχύρωσης. Για οικοδομικό υλικό χρησιμοποιήθηκαν πολλά κομμάτια που προέρχονται κυρίως από το Αρχαίο Θέατρο Μυτιλήνης το οποίο τότε βρισκόταν σε περίοδο παρακμής. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας κατασκευάστηκε επίσης ένα Τούρκικο Ιεροδιδασκαλείο, κτίσμα που σώζεται μέχρι σήμερα.
Ακόμα, μέσα στο κάστρο σώζονται υπόγειες στοές που διαδραμάτισαν τον ρόλο καταφυγίου για τα γυναικόπαιδα της πόλης σε περιόδους πολέμου, καθώς και υδατοδεξαμενή χωρητικότητας 4.000 κ.μ. Σήμερα διατηρημένο χρησιμοποιείται ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων κατά τους θερινούς μήνες.
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά (εκτός Δευτέρας) από τις 08:00-20:00
Τηλέφωνο: 22510 27970
Πληροφορίες: http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=15684
Τηλέφωνο: 22510 27970
Πληροφορίες: http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=15684
