Το νέο καθεστώς στις άδειες των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, που φέρνει το υπό διαβούλευση εργασιακό νομοσχέδιο, παρουσιάζουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ» με έναν οδηγό 5 ερωτήσεων - απαντήσεων. Μεταξύ άλλων θεσμοθετούνται η άδεια πατρότητας 14 ημερών με αποδοχές, που θα δίνεται κοντά στην ημερομηνία γέννησης του παιδιού, γονικές άδειες 4 μηνών και για τους δύο γονείς με επιδότηση του ΟΑΕΔ και διευκολύνσεις στην εργασία ώστε να συνδυαστεί αρμονικά με την οικογενειακή ζωή. Παράλληλα ο νέος πατέρας προστατεύεται από την απόλυση για δύο μήνες μετά τον τοκετό.
Αναλυτικά:
1.Είμαι εργαζόμενος πατέρας, τι αλλάζει με το νομοσχέδιο;
Προβλέπεται άδεια σε πατέρες εργαζομένους πλήρους απασχόλησης 14 ημερών κατά τη γέννηση του τέκνου και 10 ημερών σε περιπτώσεις μερικής απασχόλησης του πατέρα.
2.Ποιες αλλαγές επέρχονται στις γονικές άδειες;
Καθιερώνεται γονική άδεια 4 μηνών και για τους δύο γονείς, με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ για τους δύο μήνες με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό (έως τώρα η εν λόγω άδεια ήταν άνευ αποδοχών). Η άδεια μπορεί να χορηγείται συνεχόμενα ή τμηματικά μέχρι το παιδί να γίνει 8 ετών. Σε περίπτωση που και οι δύο γονείς απασχολούνται στον ίδιο εργοδότη πρέπει να αποφασίσουν ποιος από τους δύο θα κάνει πρώτος χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα.
3.Ποιοι γονείς προστατεύονται από τις απολύσεις όταν κάνουν χρήση των γονικών αδειών;
Και οι δύο γονείς – και όχι μόνο η μητέρα όπως ισχύει σήμερα – προστατεύονται από τις απολύσεις όταν κάνουν χρήση των αδειών και των άλλων διευκολύνσεων. Για τον πατέρα θεσμοθετείται η προστασία από την απόλυση για 2 μήνες από τον τοκετό για το 1ο παιδί, για 4 μήνες για το 2ο και για 6 μήνες για κάθε επόμενο παιδί μετά το δεύτερο.
4.Τι προβλέπεται για τους γονείς διδύμων, τριδύμων κ.λπ.;
Οι γονείς διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων τέκνων δικαιούνται να λάβουν τη γονική άδεια για κάθε παιδί ξεχωριστά, διακεκομμένα ή και συνεχόμενα, ενώ δικαιούνται να λάβουν το επίδομα για επιπλέον δύο μήνες, ανεξαρτήτως του αριθμού των παιδιών που γεννήθηκαν μαζί. Επίσης γονείς μόνοι, λόγω θανάτου του άλλου γονέα, δικαιούνται τη γονική άδεια και το επίδομα εις διπλούν. Η άδεια χορηγείται κατόπιν σχετικής αίτησης του εργαζομένου και μπορεί να χορηγηθεί με κάθε ευέλικτο τρόπο που εξυπηρετεί τον εργοδότη και τον εργαζόμενο με τη μορφή μειωμένου ημερήσιου ωραρίου ή σε ημέρες άδειας, οι οποίες μπορούν να κατανέμονται σε εβδομαδιαία ή σε μηνιαία βάση, χωρίς να θίγεται το δικαίωμα του εργαζομένου να λάβει το επίδομα γονικής άδειας.
5. Ποιες αλλαγές επέρχονται στις γονικές άδειες
Καθιερώνονται και οι τρεις παρακάτω κατηγορίες αδειών:
-Άδεια για τη φροντίδα προσώπου 5 ημερών κάθε χρόνο δικαιούται κάθε εργαζόμενος που έχει συμπληρώσει στον ίδιο εργοδότη ένα έτος απασχόλησης εφόσον υπάρχει σοβαρός ιατρικός λόγος και βεβαιώνεται με ιατρική γνωμάτευση.
-Άδεια δύο ημερών ετησίως η οποία χορηγείται δύο φορές τον χρόνο με μία εργάσιμη ημέρα την κάθε φορά δικαιούται ο εργαζόμενος για λόγους ανωτέρας βίας, που αφορά επείγοντα περιστατικά ασθενείας εφόσον βεβαιώνεται με γνωμάτευση από δημόσιο νοσοκομείο ή συμβεβλημένο ιατρό του ΕΟΠΥΥ.
-Κάθε εργαζόμενος γονέας ή φροντιστής με παιδιά ηλικίας έως 12 ετών έχουν δικαίωμα να εργαστούν με τηλεργασία, μερική απασχόληση ή ευέλικτο ωράριο εργασίας για λόγους φροντίδας. Όταν οι ευέλικτοι όροι εργασίας έχουν περιορισμένη διάρκεια, ο εργαζόμενος επιστρέφει στην αρχική μορφή της απασχόλησής του όταν λήξει η συμφωνηθείσα περίοδος.
6.Τι αλλάζει στο καθεστώς των απολύσεων;
Αλλαγές στο δίκαιο των απολύσεων εισάγει το εργασιακό νομοσχέδιο. Μια σειρά εργαζομένων εξαιρούνται από την υποχρεωτική επαναπρόσληψη αλλά κερδίζουν το δικαίωμα σε πρόσθετη αποζημίωση από 3 έως 24 μήνες. Η διάταξη αφορά κυρίως απολύσεις που γίνονται για οικονομοτεχνικούς λόγους, οι οποίες δυνητικά θα μπορούσαν να κριθούν καταχρηστικές από τα δικαστήρια. Όπως λένε νομικοί κύκλοι, σε πολλές περιπτώσεις απολύσεων – για παράδειγμα στην εποχή της κρίσης αλλά και στην εποχή της COVID-19 – οι δικαστές εξετάζουν αν η απόλυση ήταν το έσχατο μέσο ή αν ο εργοδότης μπορούσε για παράδειγμα να προβεί σε μείωση μισθού κ.ά. Νομικοί εξηγούν πως το Δίκαιο της απόλυσης είναι πολύ συχνό αντικείμενο δικών, καθώς προσφεύγουν αρκετοί εργαζόμενοι.
Αναλυτικά:
1.Είμαι εργαζόμενος πατέρας, τι αλλάζει με το νομοσχέδιο;
Προβλέπεται άδεια σε πατέρες εργαζομένους πλήρους απασχόλησης 14 ημερών κατά τη γέννηση του τέκνου και 10 ημερών σε περιπτώσεις μερικής απασχόλησης του πατέρα.
2.Ποιες αλλαγές επέρχονται στις γονικές άδειες;
Καθιερώνεται γονική άδεια 4 μηνών και για τους δύο γονείς, με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ για τους δύο μήνες με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό (έως τώρα η εν λόγω άδεια ήταν άνευ αποδοχών). Η άδεια μπορεί να χορηγείται συνεχόμενα ή τμηματικά μέχρι το παιδί να γίνει 8 ετών. Σε περίπτωση που και οι δύο γονείς απασχολούνται στον ίδιο εργοδότη πρέπει να αποφασίσουν ποιος από τους δύο θα κάνει πρώτος χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα.
3.Ποιοι γονείς προστατεύονται από τις απολύσεις όταν κάνουν χρήση των γονικών αδειών;
Και οι δύο γονείς – και όχι μόνο η μητέρα όπως ισχύει σήμερα – προστατεύονται από τις απολύσεις όταν κάνουν χρήση των αδειών και των άλλων διευκολύνσεων. Για τον πατέρα θεσμοθετείται η προστασία από την απόλυση για 2 μήνες από τον τοκετό για το 1ο παιδί, για 4 μήνες για το 2ο και για 6 μήνες για κάθε επόμενο παιδί μετά το δεύτερο.
4.Τι προβλέπεται για τους γονείς διδύμων, τριδύμων κ.λπ.;
Οι γονείς διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων τέκνων δικαιούνται να λάβουν τη γονική άδεια για κάθε παιδί ξεχωριστά, διακεκομμένα ή και συνεχόμενα, ενώ δικαιούνται να λάβουν το επίδομα για επιπλέον δύο μήνες, ανεξαρτήτως του αριθμού των παιδιών που γεννήθηκαν μαζί. Επίσης γονείς μόνοι, λόγω θανάτου του άλλου γονέα, δικαιούνται τη γονική άδεια και το επίδομα εις διπλούν. Η άδεια χορηγείται κατόπιν σχετικής αίτησης του εργαζομένου και μπορεί να χορηγηθεί με κάθε ευέλικτο τρόπο που εξυπηρετεί τον εργοδότη και τον εργαζόμενο με τη μορφή μειωμένου ημερήσιου ωραρίου ή σε ημέρες άδειας, οι οποίες μπορούν να κατανέμονται σε εβδομαδιαία ή σε μηνιαία βάση, χωρίς να θίγεται το δικαίωμα του εργαζομένου να λάβει το επίδομα γονικής άδειας.
5. Ποιες αλλαγές επέρχονται στις γονικές άδειες
Καθιερώνονται και οι τρεις παρακάτω κατηγορίες αδειών:
-Άδεια για τη φροντίδα προσώπου 5 ημερών κάθε χρόνο δικαιούται κάθε εργαζόμενος που έχει συμπληρώσει στον ίδιο εργοδότη ένα έτος απασχόλησης εφόσον υπάρχει σοβαρός ιατρικός λόγος και βεβαιώνεται με ιατρική γνωμάτευση.
-Άδεια δύο ημερών ετησίως η οποία χορηγείται δύο φορές τον χρόνο με μία εργάσιμη ημέρα την κάθε φορά δικαιούται ο εργαζόμενος για λόγους ανωτέρας βίας, που αφορά επείγοντα περιστατικά ασθενείας εφόσον βεβαιώνεται με γνωμάτευση από δημόσιο νοσοκομείο ή συμβεβλημένο ιατρό του ΕΟΠΥΥ.
-Κάθε εργαζόμενος γονέας ή φροντιστής με παιδιά ηλικίας έως 12 ετών έχουν δικαίωμα να εργαστούν με τηλεργασία, μερική απασχόληση ή ευέλικτο ωράριο εργασίας για λόγους φροντίδας. Όταν οι ευέλικτοι όροι εργασίας έχουν περιορισμένη διάρκεια, ο εργαζόμενος επιστρέφει στην αρχική μορφή της απασχόλησής του όταν λήξει η συμφωνηθείσα περίοδος.
6.Τι αλλάζει στο καθεστώς των απολύσεων;
Αλλαγές στο δίκαιο των απολύσεων εισάγει το εργασιακό νομοσχέδιο. Μια σειρά εργαζομένων εξαιρούνται από την υποχρεωτική επαναπρόσληψη αλλά κερδίζουν το δικαίωμα σε πρόσθετη αποζημίωση από 3 έως 24 μήνες. Η διάταξη αφορά κυρίως απολύσεις που γίνονται για οικονομοτεχνικούς λόγους, οι οποίες δυνητικά θα μπορούσαν να κριθούν καταχρηστικές από τα δικαστήρια. Όπως λένε νομικοί κύκλοι, σε πολλές περιπτώσεις απολύσεων – για παράδειγμα στην εποχή της κρίσης αλλά και στην εποχή της COVID-19 – οι δικαστές εξετάζουν αν η απόλυση ήταν το έσχατο μέσο ή αν ο εργοδότης μπορούσε για παράδειγμα να προβεί σε μείωση μισθού κ.ά. Νομικοί εξηγούν πως το Δίκαιο της απόλυσης είναι πολύ συχνό αντικείμενο δικών, καθώς προσφεύγουν αρκετοί εργαζόμενοι.
