Την εγκατάσταση μηχανημάτων ανακύκλωσης για πλαστικά μπουκάλια και δοχεία αλουμινίου εφαρμόζοντας το σύστημα της ανάστροφης πώλησης (Reverse Vending Machines/RVM) πρόκειται να χρηματοδοτήσει η μη κερδοσκοπική εταιρεία διαχείρισης συσκευασιών Pakomak. Σκοπός είναι η ενθάρρυνση των πολιτών να συμμετέχουν στη διαλογή απορριμμάτων.
Σε αντάλλαγμα για την περισυλλογή ανωτέρω, τα μηχανήματα θα εκδίδουν «πράσινα κουπόνια» - πόντους επιβράβευσης που ο πολίτης θα μπορεί να χρησιμοποιεί για να πληρώσει προϊόντα και δημόσιες υπηρεσίες, όπως τους λογαριασμούς κοινής ωφελείας, ναύλους δημόσιας συγκοινωνίας και στάθμευσης. Το πρόγραμμα εγκατάστασης μηχανημάτων ανάστροφης πώλησης (RVMs) στη Βόρεια Μακεδονία υποστηρίζεται από το Ταμείο για την Καινοτομία και την Ανάπτυξη της Τεχνολογίας και η ανάπτυξη του πρώτου πρωτοτύπου προγραμματίζεται να ξεκινήσει κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020. Αρχικά, η Pakomak θα εγκαταστήσει τα μηχανήματα σε επιλεγμένους Δήμους, αλλά το μακροπρόθεσμο σχέδιο είναι να καλύψει όλη την επικράτεια της Βόρειας Μακεδονίας.
Παρόμοιο σύστημα συλλογής κενών φιαλών ποτών εισήχθη στην Κωνσταντινούπολη κατά το προηγούμενο έτος, ενώ και άλλες πόλεις του κόσμου επιτρέπουν ανωτέρω τρόπο πληρωμής δημόσιων συγκοινωνιών. Το σύστημα επιστροφής συσκευασιών ποτών θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένο και εφαρμόζεται ήδη σε δέκα ευρωπαϊκές χώρες: Σουηδία (από το 1984), Ισλανδία (από το 1989), Γερμανία (από το 2003), Φινλανδία (από το 1996), Νορβηγία (από το 1999), Δανία (από το 2002), Ολλανδία (από το 2005), Εσθονία (από το 2005), Κροατία (από το 2006) και Λιθουανία, όπου το σύστημα εισήχθη το 2016 και οδήγησε σε αύξηση της συλλογής απορριμμάτων 92% κατά το δεύτερο έτος της λειτουργίας.
Σύμφωνα με στοιχεία, οι συνολικές δαπάνες για την περιβαλλοντική προστασία το 2018 ανήλθαν σε 181,9 εκατ. ευρώ, αύξηση ύψους 19,5 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2017, οπότε οι δαπάνες είχαν ανέλθει σε 162,4 εκατ. ευρώ.
Το μεγαλύτερο ποσό διατέθηκε για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων (64,2%), την υλοποίηση δράσεων εκπαίδευσης και κατάρτισης και άλλες παρόμοιες δραστηριότητες (9,7%) αλλά και για τη διαχείριση λυμάτων (9,4%). Οι δαπάνες περιβαλλοντικής προστασίας αφορούσαν κυρίως σε επενδύσεις για διαχείριση περιουσιακών στοιχείων (74,7%) και πληρωμές για τη συντήρηση αυτών των περιουσιακών στοιχείων (25,3%).
Από τις συνολικές περιβαλλοντικές δαπάνες, το μεγαλύτερο ποσό δαπανήθηκε από τον βιομηχανικό τομέα και εξειδικευμένους παραγωγούς, ύψους 146,1 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση ύψους 3,25 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2017, αλλά μείωση του ποσοστού, από 87,5% το 2017 σε 80,1% το 2018.
Από το σύνολο των δαπανών για την αγορά υπηρεσιών περιβαλλοντικής προστασίας, οι πληρωμές και οι αμοιβές για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων απορρόφησαν το μεγαλύτερο μερίδιο, 84,9%.
Σε αντάλλαγμα για την περισυλλογή ανωτέρω, τα μηχανήματα θα εκδίδουν «πράσινα κουπόνια» - πόντους επιβράβευσης που ο πολίτης θα μπορεί να χρησιμοποιεί για να πληρώσει προϊόντα και δημόσιες υπηρεσίες, όπως τους λογαριασμούς κοινής ωφελείας, ναύλους δημόσιας συγκοινωνίας και στάθμευσης. Το πρόγραμμα εγκατάστασης μηχανημάτων ανάστροφης πώλησης (RVMs) στη Βόρεια Μακεδονία υποστηρίζεται από το Ταμείο για την Καινοτομία και την Ανάπτυξη της Τεχνολογίας και η ανάπτυξη του πρώτου πρωτοτύπου προγραμματίζεται να ξεκινήσει κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020. Αρχικά, η Pakomak θα εγκαταστήσει τα μηχανήματα σε επιλεγμένους Δήμους, αλλά το μακροπρόθεσμο σχέδιο είναι να καλύψει όλη την επικράτεια της Βόρειας Μακεδονίας.
Παρόμοιο σύστημα συλλογής κενών φιαλών ποτών εισήχθη στην Κωνσταντινούπολη κατά το προηγούμενο έτος, ενώ και άλλες πόλεις του κόσμου επιτρέπουν ανωτέρω τρόπο πληρωμής δημόσιων συγκοινωνιών. Το σύστημα επιστροφής συσκευασιών ποτών θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένο και εφαρμόζεται ήδη σε δέκα ευρωπαϊκές χώρες: Σουηδία (από το 1984), Ισλανδία (από το 1989), Γερμανία (από το 2003), Φινλανδία (από το 1996), Νορβηγία (από το 1999), Δανία (από το 2002), Ολλανδία (από το 2005), Εσθονία (από το 2005), Κροατία (από το 2006) και Λιθουανία, όπου το σύστημα εισήχθη το 2016 και οδήγησε σε αύξηση της συλλογής απορριμμάτων 92% κατά το δεύτερο έτος της λειτουργίας.
Σύμφωνα με στοιχεία, οι συνολικές δαπάνες για την περιβαλλοντική προστασία το 2018 ανήλθαν σε 181,9 εκατ. ευρώ, αύξηση ύψους 19,5 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2017, οπότε οι δαπάνες είχαν ανέλθει σε 162,4 εκατ. ευρώ.
Το μεγαλύτερο ποσό διατέθηκε για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων (64,2%), την υλοποίηση δράσεων εκπαίδευσης και κατάρτισης και άλλες παρόμοιες δραστηριότητες (9,7%) αλλά και για τη διαχείριση λυμάτων (9,4%). Οι δαπάνες περιβαλλοντικής προστασίας αφορούσαν κυρίως σε επενδύσεις για διαχείριση περιουσιακών στοιχείων (74,7%) και πληρωμές για τη συντήρηση αυτών των περιουσιακών στοιχείων (25,3%).
Από τις συνολικές περιβαλλοντικές δαπάνες, το μεγαλύτερο ποσό δαπανήθηκε από τον βιομηχανικό τομέα και εξειδικευμένους παραγωγούς, ύψους 146,1 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση ύψους 3,25 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2017, αλλά μείωση του ποσοστού, από 87,5% το 2017 σε 80,1% το 2018.
Από το σύνολο των δαπανών για την αγορά υπηρεσιών περιβαλλοντικής προστασίας, οι πληρωμές και οι αμοιβές για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων απορρόφησαν το μεγαλύτερο μερίδιο, 84,9%.
