Ως μετάβαση σε νέα περίοδο, με μια πόλη που θα μπορεί να αλλάζει όμορφα, αποκτώντας πολιτισμό και νέες οπτικές, χαρακτήρισε ο Δήμαρχος Τρικκαίων, Δημήτρης Παπαστεργίου το γλυπτό «Ομπρέλα» του Γιώργου Ζογγολόπουλου.
Σε μια σεμνή εκδήλωση το απόγευμα της Παρασκευής 11 Νοεμβρίου 2022 πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια εγκατάστασης και η παρουσίαση του γλυπτού.
«Τιμή για την πόλη»
Ο κ. Παπαστεργίου, ευχαριστώντας το Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου τόνισε ότι αυτή η δωρεά αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για τα Τρίκαλα, με το έργο ενός γλύπτη μπροστά από την εποχή του. Μάλιστα στο σχετικό σημείωμα του Ιδρύματος, τονίζεται ότι «ο μοντερνισμός του έργου του καλλιτέχνη συνάδει με τη φιλοσοφία της πόλης, που αποτελεί πρότυπο καινοτομίας».
Και πως «στο επίκεντρο της πόλης των Τρικάλων βρίσκεται πάντοτε ο άνθρωπος και η
βελτίωση της ποιότητας της ζωής του, ακριβώς όπως και το μήνυμα της τέχνης του Γιώργου Ζογγολόπουλου που θέλει τη γλυπτική να ζει δίπλα στον άνθρωπο καλλιεργώντας καθημερινά την αισθητική και πνευματική του αντίληψη».
«Γιατί στα Τρίκαλα»
Σχολίασε, επίσης, το ότι πολλοί/ες στα Τρίκαλα μπορεί να είχαν στον νου τους περισσότερες ομπρέλες, όπως στη Θεσσαλονίκη. Αυτό ακριβώς διευκρίνισε ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ζογγολόπουλου κ. Νίκος Θεοδωρίδης, λέγοντας ότι πρόκειται για την πρώτη ομπρέλα που σχεδίασε ο παγκοσμίου φήμης γλύπτης, επισημαίνοντας και τις μικρές δυνατότητες του χώρου τοποθέτησης στα Τρίκαλα.
Ακολούθως ο κ. Θεοδωρίδης μίλησε με τα καλύτερα λόγια για τα Τρίκαλα και την επί χρόνια σχέση του με την πόλη (καθώς και με την ορεινή Ελάτη), τονίζοντας τρία βασικά χαρακτηριστικά των τρικαλινών: ποιότητα, ευαισθησία, καλοσύνη, επισημαίνοντας, ουσιαστικά, τους λόγους για τους οποίους επελέγησαν τα Τρίκαλα ως πόλη τοποθέτησης του πρώτου έργου του γλύπτη.
Ο κ. Θεοδωρίδης έδωσε και τη βασική εξήγηση για το τι σημαίνει το έργο. Ο Γιώργος
Ζογγολόπουλος, τόνισε, εμπνεύστηκε από πίνακα της συζύγου του ζωγράφου Ελένης
Πασχαλίδου – Ζογγολοπούλου που απεικονίζει ένα βροχερό βράδυ στη Βενετία.
«Επέκτεινε», όμως, το νόημα με βάση αντιπολεμικό μήνυμα, οπότε η «Ομπρέλα»
συμβολίζει ταυτοχρόνως προστασία και ενότητα: προστασία από τη βροχή, προστασία από τον πόλεμο - στον οποίο (Α Παγκόσμιο) ο γλύπτης είχε μετάσχει - και ενότητα ανθρώπων κάτω από την ίδια ομπρέλα.
Το έργο δημιουργήθηκε το 1990 και παρουσιάστηκε στην Μπιενάλε της Βενετίας το 1993.
«Προστασία»
Ειδικότερα ζητήματα για το έργο ανέπτυξε η ιστορικός τέχνης και συνεργάτιδα του
Ιδρύματος Ζογγολόπουλου κ. Ιρις Κρητικού. Εδωσε έμφαση στην ανάγκη να αναπτυχθεί και στη χώρα μας η δημόσια γλυπτική, συνένωσε το όνομα του Ασκληπιού (στον πεζόδρομο τοποθετήθηκε το έργο) με την τέχνη, αποκαλώντας τη θεραπευτική, αναφέρθηκε στο πολιτικό πλαίσιο του έργου, ως προστασία από την πυρηνική απειλή, από την οποία εμπνεύστηκε ο γλύπτης - θέμα επίκαιρο και στις μέρες μας. Και ως προς το δεύτερο επίπεδο, ανέγνωσε μια μεταφυσική, όπως τη χαρακτήρισε, προέκταση: «πώς εγώ υπάρχω απέναντι στον κόσμο και πώς μπορώ να προστατευθώ;». Στα δε τεχνικά χαρακτηριστικά, τόνισε ότι το 6 μέτρων έργων ουσιαστικά αποτελεί μια νέα σήμανση, που δεν επαναλαμβάνεται αλλά αποτελεί νέα αφετηρία, καθώς και ο ίδιος ο γλύπτης προχωρούσε σε εναλλαγές φόρμας.
Το Ιδρυμα
Ακολούθησαν δύο πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις. Η κ. Ελπινίκη Δελαπόρτα,
μουσειολόγος, συνεργάτιδα του Ιδρύματος Ζογγολόπουλου, τόνισε τη σημασία της
υπαίθριας γλυπτικής, καθώς και τη μέριμνα του γλύπτη να συσταθεί το ίδρυμα, αλλά και να δημιουργηθεί η Υπαίθρια Γλυπτοθήκη Ψυχικού.
Φιλοσοφικό έργο
Ο δε κ. Βαγγέλης Γονατάς, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος
Ζογγολόπουλου, αναφέρθηκε σε ένα «βαθύτατα φιλοσοφημένο» αλλά και «φιλοσοφικά εμβληματικό» έργο, επισημαίνοντας ότι μπορεί να ερμηνευθεί με βάση την πορεία ανακάλυψης του εαυτού. Και τόνισε ότι κάθε καλλιτέχνης γενικότερα, δεν αποδίδει απλά νόημα στο έργο του αλλά «συλλαμβάνει» το νόημα που έχει προταθεί στον κόσμο και ο αλλιτέχνης απλώς απελευθερώνει αυτό το νόημα.
Φωτιστική αποκάλυψη
Ακολούθησε η φωτιστική αποκάλυψη του έργου, με ένα ιδιόμορφο μπλε - μοβ χρώμα, από τον Δήμαρχο Τρικκαίων Δημήτρη Παπαστεργίου και τα μέλη του ΔΣ του Ιδρύματος Ζογγολόπουλου. Πριν την έναρξη και στο τέλος της εκδήλωσης, κουαρτέτο εγχόρδων συντρόφευε τους/τις παριστάμενους/ες με γνωστά έργα κλασικής μουσικής. Το αποτελούσαν οι Στέφανος Σεκέρογλου (βιόλα), Πρόδρομος Κούκος (βιολί), Δημήτρης Μπέλος (βιολί), Μυρτώ Γουζίου (βιολοντσέλο).
Την εκφώνηση της εκδήλωσης έκανε η ηθοποιός κ. Βίκυ Ιακωβάκη.
Παρέστησαν, ο πρωτοσύγκελος της Ι.Μ. Τρίκκης, Γαρδικίου και Πύλης κ. Αλέξιος, ο
πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Τρικκαίων Γιώργος Παναγιώτου, οι αντιδήμαρχοι Σοφία Αλεστά, Μιχ. Λάππας, ο πρόεδρος της e-trikala Γ. Κωτούλας, ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΤ Α. Αναστασίου, οι πρ. αντιδήμαρχοι Εφη Λεβέντη, Χρ. Αναστασίου, Β. Κρανιάς, ο πρ. Δήμαρχος Τρικκαίων Μιχάλης Ταμήλος, τρικαλινοί και τρικαλινές, καθώς και επισκέπτες/τριες από άλλες πόλεις.
Σε μια σεμνή εκδήλωση το απόγευμα της Παρασκευής 11 Νοεμβρίου 2022 πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια εγκατάστασης και η παρουσίαση του γλυπτού.
«Τιμή για την πόλη»
Ο κ. Παπαστεργίου, ευχαριστώντας το Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου τόνισε ότι αυτή η δωρεά αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για τα Τρίκαλα, με το έργο ενός γλύπτη μπροστά από την εποχή του. Μάλιστα στο σχετικό σημείωμα του Ιδρύματος, τονίζεται ότι «ο μοντερνισμός του έργου του καλλιτέχνη συνάδει με τη φιλοσοφία της πόλης, που αποτελεί πρότυπο καινοτομίας».
Και πως «στο επίκεντρο της πόλης των Τρικάλων βρίσκεται πάντοτε ο άνθρωπος και η
βελτίωση της ποιότητας της ζωής του, ακριβώς όπως και το μήνυμα της τέχνης του Γιώργου Ζογγολόπουλου που θέλει τη γλυπτική να ζει δίπλα στον άνθρωπο καλλιεργώντας καθημερινά την αισθητική και πνευματική του αντίληψη».
«Γιατί στα Τρίκαλα»
Σχολίασε, επίσης, το ότι πολλοί/ες στα Τρίκαλα μπορεί να είχαν στον νου τους περισσότερες ομπρέλες, όπως στη Θεσσαλονίκη. Αυτό ακριβώς διευκρίνισε ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ζογγολόπουλου κ. Νίκος Θεοδωρίδης, λέγοντας ότι πρόκειται για την πρώτη ομπρέλα που σχεδίασε ο παγκοσμίου φήμης γλύπτης, επισημαίνοντας και τις μικρές δυνατότητες του χώρου τοποθέτησης στα Τρίκαλα.
Ακολούθως ο κ. Θεοδωρίδης μίλησε με τα καλύτερα λόγια για τα Τρίκαλα και την επί χρόνια σχέση του με την πόλη (καθώς και με την ορεινή Ελάτη), τονίζοντας τρία βασικά χαρακτηριστικά των τρικαλινών: ποιότητα, ευαισθησία, καλοσύνη, επισημαίνοντας, ουσιαστικά, τους λόγους για τους οποίους επελέγησαν τα Τρίκαλα ως πόλη τοποθέτησης του πρώτου έργου του γλύπτη.
Ο κ. Θεοδωρίδης έδωσε και τη βασική εξήγηση για το τι σημαίνει το έργο. Ο Γιώργος
Ζογγολόπουλος, τόνισε, εμπνεύστηκε από πίνακα της συζύγου του ζωγράφου Ελένης
Πασχαλίδου – Ζογγολοπούλου που απεικονίζει ένα βροχερό βράδυ στη Βενετία.
«Επέκτεινε», όμως, το νόημα με βάση αντιπολεμικό μήνυμα, οπότε η «Ομπρέλα»
συμβολίζει ταυτοχρόνως προστασία και ενότητα: προστασία από τη βροχή, προστασία από τον πόλεμο - στον οποίο (Α Παγκόσμιο) ο γλύπτης είχε μετάσχει - και ενότητα ανθρώπων κάτω από την ίδια ομπρέλα.
Το έργο δημιουργήθηκε το 1990 και παρουσιάστηκε στην Μπιενάλε της Βενετίας το 1993.
«Προστασία»
Ειδικότερα ζητήματα για το έργο ανέπτυξε η ιστορικός τέχνης και συνεργάτιδα του
Ιδρύματος Ζογγολόπουλου κ. Ιρις Κρητικού. Εδωσε έμφαση στην ανάγκη να αναπτυχθεί και στη χώρα μας η δημόσια γλυπτική, συνένωσε το όνομα του Ασκληπιού (στον πεζόδρομο τοποθετήθηκε το έργο) με την τέχνη, αποκαλώντας τη θεραπευτική, αναφέρθηκε στο πολιτικό πλαίσιο του έργου, ως προστασία από την πυρηνική απειλή, από την οποία εμπνεύστηκε ο γλύπτης - θέμα επίκαιρο και στις μέρες μας. Και ως προς το δεύτερο επίπεδο, ανέγνωσε μια μεταφυσική, όπως τη χαρακτήρισε, προέκταση: «πώς εγώ υπάρχω απέναντι στον κόσμο και πώς μπορώ να προστατευθώ;». Στα δε τεχνικά χαρακτηριστικά, τόνισε ότι το 6 μέτρων έργων ουσιαστικά αποτελεί μια νέα σήμανση, που δεν επαναλαμβάνεται αλλά αποτελεί νέα αφετηρία, καθώς και ο ίδιος ο γλύπτης προχωρούσε σε εναλλαγές φόρμας.
Το Ιδρυμα
Ακολούθησαν δύο πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις. Η κ. Ελπινίκη Δελαπόρτα,
μουσειολόγος, συνεργάτιδα του Ιδρύματος Ζογγολόπουλου, τόνισε τη σημασία της
υπαίθριας γλυπτικής, καθώς και τη μέριμνα του γλύπτη να συσταθεί το ίδρυμα, αλλά και να δημιουργηθεί η Υπαίθρια Γλυπτοθήκη Ψυχικού.
Φιλοσοφικό έργο
Ο δε κ. Βαγγέλης Γονατάς, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος
Ζογγολόπουλου, αναφέρθηκε σε ένα «βαθύτατα φιλοσοφημένο» αλλά και «φιλοσοφικά εμβληματικό» έργο, επισημαίνοντας ότι μπορεί να ερμηνευθεί με βάση την πορεία ανακάλυψης του εαυτού. Και τόνισε ότι κάθε καλλιτέχνης γενικότερα, δεν αποδίδει απλά νόημα στο έργο του αλλά «συλλαμβάνει» το νόημα που έχει προταθεί στον κόσμο και ο αλλιτέχνης απλώς απελευθερώνει αυτό το νόημα.
Φωτιστική αποκάλυψη
Ακολούθησε η φωτιστική αποκάλυψη του έργου, με ένα ιδιόμορφο μπλε - μοβ χρώμα, από τον Δήμαρχο Τρικκαίων Δημήτρη Παπαστεργίου και τα μέλη του ΔΣ του Ιδρύματος Ζογγολόπουλου. Πριν την έναρξη και στο τέλος της εκδήλωσης, κουαρτέτο εγχόρδων συντρόφευε τους/τις παριστάμενους/ες με γνωστά έργα κλασικής μουσικής. Το αποτελούσαν οι Στέφανος Σεκέρογλου (βιόλα), Πρόδρομος Κούκος (βιολί), Δημήτρης Μπέλος (βιολί), Μυρτώ Γουζίου (βιολοντσέλο).
Την εκφώνηση της εκδήλωσης έκανε η ηθοποιός κ. Βίκυ Ιακωβάκη.
Παρέστησαν, ο πρωτοσύγκελος της Ι.Μ. Τρίκκης, Γαρδικίου και Πύλης κ. Αλέξιος, ο
πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Τρικκαίων Γιώργος Παναγιώτου, οι αντιδήμαρχοι Σοφία Αλεστά, Μιχ. Λάππας, ο πρόεδρος της e-trikala Γ. Κωτούλας, ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΤ Α. Αναστασίου, οι πρ. αντιδήμαρχοι Εφη Λεβέντη, Χρ. Αναστασίου, Β. Κρανιάς, ο πρ. Δήμαρχος Τρικκαίων Μιχάλης Ταμήλος, τρικαλινοί και τρικαλινές, καθώς και επισκέπτες/τριες από άλλες πόλεις.
