Η Βραχοσκεπή Μπόϊλα βρίσκεται στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων, στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου, στη νότια όχθη του ποταμού Βοϊδομάτη και σε μικρή απόσταση από την παλιά πέτρινη γέφυρα της Κλειδωνιάς. Πρόκειται για επιμήκη και αβαθή βραχοσκεπή εμβαδού 80 τ.μ. με βόρειο-βορειοδυτικό προσανατολισμό. Στη θέση διενεργήθηκε συστηματική ανασκαφή κατά τα έτη 1993-1997 από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας.

Στη θέση διασώζονται κατάλοιπα της Ύστερης Ανώτερης Παλαιολιθικής περιόδου (16.000-9.500 π.χ.). Τα ευρήματα συνίστανται κυρίως σε λίθινα τέχνεργα από πυριτόλιθο (εργαλεία, όπλα), οστέινα εργαλεία, οστά ζώων αλλά και ψαριών από τον Βοϊδομάτη, φυτικά κατάλοιπα, καθώς και σε σταθερές κατασκευές, όπως εστίες. Στα κατάλοιπα θηραμάτων κυριαρχεί το αγριόγιδο και το αγριοκάτσικο (chamoix και ibex), ενώ απαντά και το κόκκινο ελάφι. Τα κατάλοιπα αυτά υποδηλώνουν τη χρήση της θέσης από μετακινούμενες ομάδες κυνηγών σε εποχική βάση.

Η παραπάνω σύνθεση των ευρημάτων δείχνει ότι οι κάτοικοι της βραχοσκεπής εκμεταλλεύονταν όλες τις διαθέσιμες παραγωγικές πηγές, όχι μόνο αυτές που προσέφερε η κοιλάδα αλλά και πιο μακρινές. Η στρατηγική θέση της βραχοσκεπής, που επιτρέπει τόσο την εκμετάλλευση του βιότοπου της οροσειράς της Τύμφης (κοπάδια αιγάγρων) στα ανατολικά, όσο και του οικοσυστήματος της πεδιάδας της Κόνιτσας (κοπάδια ελαφιών) στα δυτικά, σε διαφορετικές εποχές του χρόνου, πρέπει να αποτέλεσε το βασικό λόγο της επιλογής της από τις ομάδες των παλαιολιθικών κυνηγών, που εξασφάλιζαν με αυτόν τον τρόπο την επιβίωση τους καθ? όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Εκτός από την Μπόϊλα, δύο ακόμα παλαιολιθικές θέσεις έχουν ανασκαφεί στην ίδια κοιλάδα, στον Εθνικό Δρυμό Βίκου-Αωού. Πρόκειται για τη βραχοσκεπή Κλειδί και το σπήλαιο Μεγαλάκκος , θέσεις που ερευνήθηκαν συστηματικά κατά τη δεκαετία του ΄80 από τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή (υπό τον G.N. Bailey). Σύμφωνα με τα ανασκαφικά δεδομένα, η χρήση της βραχοσκεπής Μπόϊλα συμπίπτει κατά τη 14η χιλιετία με τη χρήση της βραχοσκεπής Κλειδί και του σπηλαίου Μεγαλάκκος και είναι πιθανό ότι οι τρεις θέσεις της κοιλάδας του Βοϊδομάτη λειτουργούσαν εκείνη την περίοδο συμπληρωματικά.

Η βραχοσκεπή Μπόϊλα είναι περιφραγμένη και δεν είναι ανοιχτή στο κοινό.

Πληροφορίες

Διεύθυνσή: Άγιος Μηνάς, Ιωάννινα (Νομός Ιωαννίνων)