Η Γορίτσα είναι ένας χαμηλός λόφος ύψους 200 μέτρων, που προβάλλει προς τη θάλασσα μέσα από τον ορεινό όγκο του Πηλίου. Το βόρειο άκρο του λόφου ενώνεται με τον κύριο όγκο του Πηλίου, δημιουργώντας μια στενή λωρίδα.

To όνομα «Γορίτσα/Γκορίτσα» προέρχεται από τη σλαβική λέξη Gora, που σημαίνει «βουνό» και την κατάληξη «ιτσα» (–ica). Επομένως, η «Γορίτσα» είναι το μικρό βουνό.

Το γεγονός ότι από το ύψωμα του λόφου μπορεί κανείς να εποπτεύσει τη γύρω περιοχή και τον Παγασητικό κόλπο υπήρξε ο βασικότερος λόγος, για τον οποίο ιδρύθηκε πάνω σε αυτόν, περί τα μέσα του 4ου αι. π.Χ., μια πόλη από τον Μακεδόνα Βασιλιά Φίλιππο Β΄ με σκοπό να αποτελέσει σημαντική στρατηγική θέση στα πλαίσια ενός ευρύτερου σχεδίου ίδρυσης στρατηγικών θέσεων στη Μαγνησία. Αργότερα η πόλη ενισχύθηκε οχυρωματικά με ισχυρά τείχη, πιθανότατα, από τον Κάσσανδρο.

Όταν ο Δημήτριος ο Πολιορκητής το 294 π.Χ. ίδρυσε την αρχαία Δημητριάδα με τη συνένωση των γύρω κομών, η πόλη της Γορίτσας συνοικίστηκε στην πόλη της Δημητριάδας. Το 250 π.Χ., περίπου, είχε πλέον ολοκληρωθεί η εγκατάλειψή της και από τότε ο λόφος της Γορίτσας δεν ξανακατοικήθηκε.

Κατά τις προηγούμενες δεκαετίες υπήρξε δυσκολία από τους ερευνητές στην ταύτιση του ονόματος της αρχαίας πόλης και για το λόγο αυτό είχαν προταθεί διάφορα ονόματα πόλεων της Μαγνησίας, γνωστών από τις πηγές, όπως η Ιωλκός, η Νήλεια, η Δημητριάδα και το Ορμίνιο. Ακόμη και σήμερα το όνομα της πόλης παραμένει άγνωστο.

Το 1931 οι Θ. Πολυζώης και Ν. Βασιλάκος στους δυτικούς πρόποδες του λόφου ανάσκαψαν ορισμένους κιβωτιόσχημους τάφους, ενώ κοντά στη Δυτική Πύλη το λεγόμενο «Ταφικό Μνημείο».

Τη δεκαετία του 1960 στην πεδιάδα της Αγριάς (εγκαταστάσεις των δεξαμενών της BP, εγκαταστάσεις της Παιδόπολης, εργοστάσιο των Τσιμέντων-ΑΓΕΤ) ερευνήθηκε τμήμα του Ανατολικού Νεκροταφείου της πόλης.

Τη δεκαετία του 1970 ο ιστορικός, B.C. Bakhuizen, και η ομάδα του πραγματοποίησαν τη συστηματική τοπογραφική αποτύπωση των τειχών, του πολεοδομικού ιστού και των σημαντικότερων μνημείων της πόλης, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη μελέτη της.

Ο συνδυασμός της θέσης της αρχαίας πόλης με το φυσικό περιβάλλον έδωσαν το ερέθισμα το 2003 για την ένταξη του Αρχαιολογικού Χώρου της Γορίτσας στο Ευρωπαϊκό Έργο ECOSERT με τίτλο «Ευρωπαϊκή συνεργασία για την επίτευξη Βιώσιμης Ανάπτυξης μέσω Τουρισμού». Στα πλαίσια του κοινοτικού προγράμματος RECITE ΙΙ, το οποίο είχε ως στόχο την επίτευξη βιώσιμης περιβαλλοντικής ανάπτυξης του οικολογικού και πολιτιστικού τουρισμού, έγινε μια προσπάθεια για συνολική ανάδειξη και αξιοποίηση του λόφου της Γορίτσας με απώτερο σκοπό τη δημιουργία ενός ανοικτού αρχαιολογικού πάρκου, όπου μπορεί να συνδυαστεί ο περίπατος με την αναψυχή.

Πληροφορίες

Διεύθυνση: Σταδίου 21, Βόλος 385 00
Τηλέφωνο: 2421 076278
Ώρες λειτουργίες: Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επισκέψιμος έπειτα από συνεννόηση με την Εφορεία.