της αρθρογράφουΑλεξίας Φεσσά
Κτισμένη στις όχθες της λίμνης Παμβώτιδας, η πόλη των Ιωαννίνων, και πρωτεύουσα της Ηπείρου, είναι μια γραφική πόλη, που συμπλέει με τον πολιτισμό και συνδυάζει μια μακραίωνη ιστορία αλλά και μια κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική δραστηριότητα και άνθηση. Αποτελεί πόλο έλξης και σημείο αναφοράς πολλών επισκεπτών.
Τα Γιάννινα ξεπροβάλλουν πολυπολιτισμικά και πολυσυλλεκτικά όχι μόνο μέσα από τις διηγήσεις. Εκκλησίες, με αξιοθαύμαστη αρχιτεκτονική, τζαμιά και μια συναγωγή, από τις σημαντικότερες στην Ελλάδα, μαρτυρούν τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης. Η συνύπαρξη Χριστιανών, Μουσουλμάνων και Εβραίων εδραιώθηκε κατά την περίοδο διοίκησης του Αλή πασά.
Αρχαιολογικό μουσείο Ιωαννίνων
Βρίσκεται πλατεία Λιθαρίτσια. Οι συλλογές του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων αναπτύσσονται σε επτά αίθουσες, τον κεντρικό διάδρομο και τρία αίθρια, σε συνολική επιφάνεια 1.200 τμ. Περιλαμβάνει περίπου 3.000 αρχαιολογικά ευρήματα από όλη την Ήπειρο. Η διάρθρωσή της βασίζεται σε τρεις άξονες: ένα χρονολογικό, ένα γεωγραφικό και ένα θεματικό. Συμπλεκόμενοι οι άξονες αυτοί διατρέχουν τη μουσειολογική ροή επιχειρώντας να αναδείξουν την ιδιαίτερη φυσιογνωμία και πορεία της περιοχής κατά την αρχαιότητα.
Κάστρο Ιωαννίνων
Περιέχει το Φετιχέ Τζαμί, τον Τάφο του Αλή Πασά και το Βυζαντινό Μουσείο, όπως και την αίθουσα έκθεσης Αργυροχρυσοχοΐας. Το Φετιχέ Τζαμί το έτος 2012 δεν είναι επισκέψιμο. Το όνομά του σημαίνει Τζαμί της Κατάκτησης και χτίστηκε το 1430 πάνω στα ερείπια ενός βυζαντινού ναού. Αρχικά ήταν ξύλινο, μετά όμως το 1611 ξαναχτίστηκε πέτρινο. Την τελική μορφή την πήρε από τον Αλή Πασά το 1795.
To Bυζαντινό Μουσείο
Στεγάζεται σε κτίριο που ανοικοδομήθηκε στα ερείπια του σεραγιού του Αλή -Πασά, το οποίο καταστράφηκε ολοκληρωτικά το 1870 από πυρκαγιά. Το Μουσείο εγκαινιάστηκε το 1995 έτσι ώστε να διαφυλάξει τα ευρήματα της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου, που χρονολογικά καλύπτουν την παλαιοχριστιανική, βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο. Το Μουσείο αποτελεί και πολιτιστικό κέντρο, αφού φιλοξενεί μουσικές και θεατρικές εκδηλώσεις, περιοδικές εκθέσεις κλπ. Στις συλλογές του περιλαμβάνονται παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά γλυπτά, ευρήματα από την Άρτα, κεραμικά, βιβλία, Χριστιανικές εικόνες και αξιόλογη συλλογή αργυροχοΐας.
Αρχαιολογικό μουσείο Ιωαννίνων
Βρίσκεται πλατεία Λιθαρίτσια. Οι συλλογές του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων αναπτύσσονται σε επτά αίθουσες, τον κεντρικό διάδρομο και τρία αίθρια, σε συνολική επιφάνεια 1.200 τμ. Περιλαμβάνει περίπου 3.000 αρχαιολογικά ευρήματα από όλη την Ήπειρο. Η διάρθρωσή της βασίζεται σε τρεις άξονες: ένα χρονολογικό, ένα γεωγραφικό και ένα θεματικό. Συμπλεκόμενοι οι άξονες αυτοί διατρέχουν τη μουσειολογική ροή επιχειρώντας να αναδείξουν την ιδιαίτερη φυσιογνωμία και πορεία της περιοχής κατά την αρχαιότητα.
Κάστρο Ιωαννίνων
Περιέχει το Φετιχέ Τζαμί, τον Τάφο του Αλή Πασά και το Βυζαντινό Μουσείο, όπως και την αίθουσα έκθεσης Αργυροχρυσοχοΐας. Το Φετιχέ Τζαμί το έτος 2012 δεν είναι επισκέψιμο. Το όνομά του σημαίνει Τζαμί της Κατάκτησης και χτίστηκε το 1430 πάνω στα ερείπια ενός βυζαντινού ναού. Αρχικά ήταν ξύλινο, μετά όμως το 1611 ξαναχτίστηκε πέτρινο. Την τελική μορφή την πήρε από τον Αλή Πασά το 1795.
To Bυζαντινό Μουσείο
Στεγάζεται σε κτίριο που ανοικοδομήθηκε στα ερείπια του σεραγιού του Αλή -Πασά, το οποίο καταστράφηκε ολοκληρωτικά το 1870 από πυρκαγιά. Το Μουσείο εγκαινιάστηκε το 1995 έτσι ώστε να διαφυλάξει τα ευρήματα της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου, που χρονολογικά καλύπτουν την παλαιοχριστιανική, βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο. Το Μουσείο αποτελεί και πολιτιστικό κέντρο, αφού φιλοξενεί μουσικές και θεατρικές εκδηλώσεις, περιοδικές εκθέσεις κλπ. Στις συλλογές του περιλαμβάνονται παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά γλυπτά, ευρήματα από την Άρτα, κεραμικά, βιβλία, Χριστιανικές εικόνες και αξιόλογη συλλογή αργυροχοΐας.
Τέμενος Ασλάν Πασά
Το Δημοτικό Μουσείο στεγάζεται στο Ασλάν Τζαμί, που βρίσκεται στην Ακρόπολη των Ιωαννίνων εντός του Κάστρου, που χτίστηκε το 1618 από τον Ασλάν πασά. Στο Μουσείο εκτίθενται λαογραφικά ελληνικά, εβραϊκά και μουσουλμανικά στοιχεία: τοπικές ενδυμασίες, υφαντά, ξυλόγλυπτα, είδη αργυροχοΐας και άλλα, ενώ το έκθεμα που ξεχωρίζει είναι το Δαμασκηνό σπαθί του Γεωργίου Καραϊσκάκη. Στον περίβολο του μουσείου σώζονται τάφοι επιφανών Τούρκων, καθώς επίσης και ο τάφος του Ασλάν πασά. Ακόμη έξω από το Μουσείο βρίσκονται κανόνια και μπάλες της εποχής εκείνης.
Το Σουφαρί Σεράϊ
Είναι ένα μεγαλοπρεπές διώροφο κτίριο, στο οποίο στεγαζόταν η Σχολή Ιππικού του Αλή Πασά. Ο πάνω όροφος στηρίζεται σε ένα σύστημα στοών και έχει 50 παράθυρα.
Μουσείο Αργυροτεχνίας ΠΙΟΠ
Είναι τοποθετημένο στο Κάστρο των Ιωαννίνων, και συγκεκριμένα στο δυτικό προμαχώνα της νοτιανατολικής ακρόπολης. Καταλαμβάνει τα δύο επίπεδα του προμαχώνα καθώς και το κτίσμα των παλαιών μαγειριών που εφάπτεται σε αυτόν. Λειτουργεί υπό την αιγίδα του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Το μουσείο είναι θεματικό και πραγματεύεται την ιστορία και την τεχνολογία της αργυροχοΐας στην περιοχή της Ηπείρου.
Μουσείο Φωτίου Ραπακούση
Βρίσκεται απέναντι από το τζαμί του Ασλάν Πασά. Πρόκειται για ένα μουσείο όπλων, στο οποίο εκτίθενται σπαθιά, μαχαίρια, ξίφη και άλλα είδη όπλων από την προεπαναστατική περίοδο μέχρι και τους Βαλκανικούς πολέμους. Εκτίθενται επίσης διάφορα άλλα αντικείμενα όπως νομίσματα,
οικιακά σκεύη, κοσμήματα κ.α.
Το Δημοτικό Μουσείο στεγάζεται στο Ασλάν Τζαμί, που βρίσκεται στην Ακρόπολη των Ιωαννίνων εντός του Κάστρου, που χτίστηκε το 1618 από τον Ασλάν πασά. Στο Μουσείο εκτίθενται λαογραφικά ελληνικά, εβραϊκά και μουσουλμανικά στοιχεία: τοπικές ενδυμασίες, υφαντά, ξυλόγλυπτα, είδη αργυροχοΐας και άλλα, ενώ το έκθεμα που ξεχωρίζει είναι το Δαμασκηνό σπαθί του Γεωργίου Καραϊσκάκη. Στον περίβολο του μουσείου σώζονται τάφοι επιφανών Τούρκων, καθώς επίσης και ο τάφος του Ασλάν πασά. Ακόμη έξω από το Μουσείο βρίσκονται κανόνια και μπάλες της εποχής εκείνης.
Το Σουφαρί Σεράϊ
Είναι ένα μεγαλοπρεπές διώροφο κτίριο, στο οποίο στεγαζόταν η Σχολή Ιππικού του Αλή Πασά. Ο πάνω όροφος στηρίζεται σε ένα σύστημα στοών και έχει 50 παράθυρα.
Μουσείο Αργυροτεχνίας ΠΙΟΠ
Είναι τοποθετημένο στο Κάστρο των Ιωαννίνων, και συγκεκριμένα στο δυτικό προμαχώνα της νοτιανατολικής ακρόπολης. Καταλαμβάνει τα δύο επίπεδα του προμαχώνα καθώς και το κτίσμα των παλαιών μαγειριών που εφάπτεται σε αυτόν. Λειτουργεί υπό την αιγίδα του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Το μουσείο είναι θεματικό και πραγματεύεται την ιστορία και την τεχνολογία της αργυροχοΐας στην περιοχή της Ηπείρου.
Μουσείο Φωτίου Ραπακούση
Βρίσκεται απέναντι από το τζαμί του Ασλάν Πασά. Πρόκειται για ένα μουσείο όπλων, στο οποίο εκτίθενται σπαθιά, μαχαίρια, ξίφη και άλλα είδη όπλων από την προεπαναστατική περίοδο μέχρι και τους Βαλκανικούς πολέμους. Εκτίθενται επίσης διάφορα άλλα αντικείμενα όπως νομίσματα,
οικιακά σκεύη, κοσμήματα κ.α.
Στοά Λούλη
Στο εμπορικό αυτό κέντρο συνυπήρχαν, για πολλά χρόνια, οι τρεις θρησκευτικές εθνότητες της πόλης, Χριστιανοί, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι. Αρχικά η Στοά λειτουργούσε ως χάνι και στη συνέχεια μετατράπηκε σε εμπορικό κέντρο.
Υπαίθριο θέατρο της Ε.Η.Μ. «Κώστας Φρόντζος»
Βρίσκεται στον λόφο της Αγίας Τριάδας λίγα μόνο λεπτά από το κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων. Πρόκειται για ένα θέατρο, χωρητικότητας 3.500 ατόμων, αντίγραφο του κάτω διαζώματος του θεάτρου της αρχαίας Δωδώνης, χτισμένο τη δεκαετία του '60.
Δημοτική Πινακοθήκη των Ιωαννίνων
Στεγάζεται στο νεοκλασικό κτίριο Πυρσινέλλα, το οποίο κτίστηκε το 1890, από το 2000. Ο Βασίλειος Πυρσινέλλας, ο οποίος διετέλεσε δήμαρχος Ιωαννίνων, διέθεσε ολόκληρη την κινητή και ακίνητη περιουσία του το 1958 στο δήμο Ιωαννιτών. Τα έργα της συλλογής της Πινακοθήκης ανήκουν στους μεγαλύτερους Νεοέλληνες, ζωγράφους και γλύπτες, τα οποία συγκεντρώθηκαν με αγορές και δωρεές από διάφορους συλλέκτες και καλλιτέχνες. Περιλαμβάνονται 500 περίπου έργα, πίνακες, σχέδια, χαρακτικά, εικόνες και γλυπτά.
Σπήλαιο Περάματος
Το Σπήλαιο Περάματος, που δημιουργήθηκε πριν από 1.500.000 χρόνια περίπου, ανακαλύφθηκε τυχαία το 1940 και άρχισε να εξερευνείται το 1956. Ο επισκέπτης θα αισθανθεί δέος μπροστά στη δύναμη της φύσης και θα ενθουσιαστεί με την πρωτόγνωρη ατμόσφαιρα του χώρου.
Πύργος Βοημούνδου
Χτίστηκε μέσα στα πλαίσια της βυζαντινής οχύρωσης στο κέντρο της ακρόπολης του Ιτς Καλέ επί περιόδου της εκστρατείας του Νορμανδού Βοημούνδου στα Ιωάννινα το 1082. Στα ερείπιά του έχτισε ο Αλή Πασάς το μεγαλοπρεπές σεράϊ του, το οποίο πυρπολήθηκε το 1822.
Η γαστρονομία
Η Ηπειρωτική κουζίνα είναι γνωστή τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Δεν είναι λίγα τα προϊόντα με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης που απλόχερα προσφέρει η ηπειρωτική γη. Οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν τις πεντανόστιμες ζαγορίσιες πίτες, τα μοναδικά σιροπιαστά γλυκά, τα πασίγνωστα τυριά (φέτα Δωδώνης και μετσοβόνε), το διάσημο τοπικό τσίπουρο.
Μικρά παραδοσιακά κουτούκια με μεζεδάκι, καλό κρασί και παρεϊστικη ατμόσφαιρα, πολυσύχναστα τσιπουράδικα, γκουρμέ εστιατόρια αλλά και παραδοσιακά μαγειρεία αποτελούν ορισμένες από τις πολλές και διάφορες γαστρονομικές επιλογές που προσφέρουν τα Ιωάννινα.
Στο εμπορικό αυτό κέντρο συνυπήρχαν, για πολλά χρόνια, οι τρεις θρησκευτικές εθνότητες της πόλης, Χριστιανοί, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι. Αρχικά η Στοά λειτουργούσε ως χάνι και στη συνέχεια μετατράπηκε σε εμπορικό κέντρο.
Υπαίθριο θέατρο της Ε.Η.Μ. «Κώστας Φρόντζος»
Βρίσκεται στον λόφο της Αγίας Τριάδας λίγα μόνο λεπτά από το κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων. Πρόκειται για ένα θέατρο, χωρητικότητας 3.500 ατόμων, αντίγραφο του κάτω διαζώματος του θεάτρου της αρχαίας Δωδώνης, χτισμένο τη δεκαετία του '60.
Δημοτική Πινακοθήκη των Ιωαννίνων
Στεγάζεται στο νεοκλασικό κτίριο Πυρσινέλλα, το οποίο κτίστηκε το 1890, από το 2000. Ο Βασίλειος Πυρσινέλλας, ο οποίος διετέλεσε δήμαρχος Ιωαννίνων, διέθεσε ολόκληρη την κινητή και ακίνητη περιουσία του το 1958 στο δήμο Ιωαννιτών. Τα έργα της συλλογής της Πινακοθήκης ανήκουν στους μεγαλύτερους Νεοέλληνες, ζωγράφους και γλύπτες, τα οποία συγκεντρώθηκαν με αγορές και δωρεές από διάφορους συλλέκτες και καλλιτέχνες. Περιλαμβάνονται 500 περίπου έργα, πίνακες, σχέδια, χαρακτικά, εικόνες και γλυπτά.
Σπήλαιο Περάματος
Το Σπήλαιο Περάματος, που δημιουργήθηκε πριν από 1.500.000 χρόνια περίπου, ανακαλύφθηκε τυχαία το 1940 και άρχισε να εξερευνείται το 1956. Ο επισκέπτης θα αισθανθεί δέος μπροστά στη δύναμη της φύσης και θα ενθουσιαστεί με την πρωτόγνωρη ατμόσφαιρα του χώρου.
Πύργος Βοημούνδου
Χτίστηκε μέσα στα πλαίσια της βυζαντινής οχύρωσης στο κέντρο της ακρόπολης του Ιτς Καλέ επί περιόδου της εκστρατείας του Νορμανδού Βοημούνδου στα Ιωάννινα το 1082. Στα ερείπιά του έχτισε ο Αλή Πασάς το μεγαλοπρεπές σεράϊ του, το οποίο πυρπολήθηκε το 1822.
Η γαστρονομία
Η Ηπειρωτική κουζίνα είναι γνωστή τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Δεν είναι λίγα τα προϊόντα με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης που απλόχερα προσφέρει η ηπειρωτική γη. Οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν τις πεντανόστιμες ζαγορίσιες πίτες, τα μοναδικά σιροπιαστά γλυκά, τα πασίγνωστα τυριά (φέτα Δωδώνης και μετσοβόνε), το διάσημο τοπικό τσίπουρο.
Μικρά παραδοσιακά κουτούκια με μεζεδάκι, καλό κρασί και παρεϊστικη ατμόσφαιρα, πολυσύχναστα τσιπουράδικα, γκουρμέ εστιατόρια αλλά και παραδοσιακά μαγειρεία αποτελούν ορισμένες από τις πολλές και διάφορες γαστρονομικές επιλογές που προσφέρουν τα Ιωάννινα.
